ATMOSFERA (poziom rozszerzony)
Rys 1. Schemat ogólnej cyrkulacji ziemskiej atmosfery
Zadania 1- 3 wykonaj korzystając z rys 1.
1)
a) Zaznacz na rysunku literami W i N na żółtych polach wy e i ni e na poszczególnych
równoleżnikach i biegunach.
b) Dorysuj zwroty do strzałek symbolizujących wiatry.
2) Uzupełnij:
Watry na kuli Ziemskiej są odchylane od początkowego kierunku ruchu, jest to spowodowane ruchem
....................................... oraz związaną z nim siłą ..............................
ODPOWIEDŹ:
Watry na kuli Ziemskiej są odchylane od początkowego kierunku ruchu, jest to
spowodowane ruchem obrotowym Ziemi oraz związaną z nim siłą Coriolisa.
3) Wstaw w niebieskie pola na rysunku: pasaty, wiatry wschodnie, wiatry zachodnie.
4) Ze wzrostem temperatury na kuli ziemskiej związana jest emisja gazów do atmosfery.
a) Podaj nazwę efektu, jaki jest tego skutkiem:.........................
b) Opisz (najlepiej w punktach) przebieg ocieplania się atmosfery pod wpływem emitowanych
gazów:
- promieniowanie słoneczne dociera do powierzchni Ziemi
-............................................
-...........................................
-temperatura przy powierzchni Ziemi podwyższa się znacznie
najważniejsze punkty, które powinny być zawarte:
-powierzchnia Ziemi odbija część promieniowania
-promieniowanie odbite/wyemitowane przez powierzchnię Ziemi wraca odbite od zgromadzonych gazów, jako promieniowanie zwrotne
5) Gdy wilgotne powietrze napotka barierę górską unosi się, ochładzając się wilgotnoadiabatycznie, tj. ok. 0,6°na 100 m wysokości. W czasie unoszenia się powietrza następuje kondensacja pary wodnej – tworzą się chmury i deszcze. Suche już powietrze przekracza barierę szczytów górskich i opada po drugiej stronie ku dolinom. Opadając ogrzewa się, ale tym razem suchoadiabatycznie, tj. ok. 1°na 100 m. Oblicz temperaturę, jaka będzie po drugiej stronie wzgórza (suchoadiabatycznej) o wysokości 500m, jeśli powietrze o temperaturze 20°C napotka barierę górską i przejdzie na drugą jej stronę.
temperatura po wilgotnoadiabatycznej stronie u stóp wzgórza: 20°C
temperatura na szczycie wzgórza:...........
temperatura po suchoadiabatycznej stronie u stóp wzgórza:.........
Rys 2. Podstawowe układy baryczne
6) Podpisz układy baryczne przedstawione na rys. 2 i podpisz linie odpowiednimi wartościami
ciśnienia.
* nie ważne są wartości ciśnienia, ważne, czy zwiększają się, czy zmniejszają
7) Konsekwencją osłabionej cyrkulacji pasatowej jest zjawisko El Nińo. Przyporządkuj cechy
cyrkulacji powietrza i wody odpowiednim sytuacjom:
sytuacja normalna:...............................................
El Nińo:................................................
A) Pasaty które przy równiku stają się wiatrami wschodnimi, przesuwają ciepłe wody powierzchniowe ze wschodniej części Oceanu Spokojnego
B) Opady na zachodnim wybrzeżu Afryki Południowej są niewielkie a w południowo-wschodniej Azji-obfite
C) Osłabienie pasatów i zanik upwelingu
D) Nasilenie wiatrów zachodnich przenoszących ciepłą wodę zgromadzoną u wybrzeży Azji
E) Intensywny upwelling u zachodnich wybrzeży Ameryki Południowej
F) kumulowanie ogromnych mas ciepłej wody u wybrzeży Azji
G) znaczny wzrost opadów w Peru, Ekwadorze i północnym Chile
sytuacja normalna: A, B, E, F
El Nińo: C, D, G
8) Uzupełnij odpowiednimi nazwami osadów atmosferycznych:
.........................................-produkt kondensacji pary wodnej przy wychłodzonym podłożu
.........................................- osad z lodu na wszystkich przedmiotach na powierzchni terenu,
przybierających zróżnicowane kształty, szczególnie na drzewach
.........................................- osadza się na powierzchni gruntu, przedmiotach naziemnych,
czasami także na wierzchu pokrywy śnieżnej. Jest to cienka warstwa lodu tworząca się w
wyniku zamarzania przechłodzonej mżawki lub kropel deszczu w kontakcie z bardzo zimnym
podłożem.
po kolei: ROSA, SZADŹ, GOŁOLEDŹ
9) Mgły radiacyjne są to:
a) Mgły tworzące się nad zbiornikami wodnymi w wyniku unoszenia się pary wodnej
b) Mgły tworzące się na terenach zakładów przemysłowych w wyniku zmieszania substancji
w niewielkim bądź dużym stopniu promieniotwórczym z parą wodną
c) Mgły powstające zwykle w bezchmurne i bezwietrzne noce w wyniku wychłodzenia podło a
i przylegającego do niego powietrza na skutek szybkiego wypromieniowania ciepła do
wyższych warstw troposfery
d) Mgły związane z adiabatycznym ochładzaniem się powietrza podlegającego wymuszonej
konwekcji na dowietrznych stokach gór i wyżyn
C
10) Ustal czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe:
- w ciągu doby wilgotność powietrza jest nad morzami i oceanami najmniejsza po południu a
największa przed wschodem słońca T/N
-siła Coriolisa rośnie w miarę zwiększania się szerokości geograficznej T/N
-siła odśrodkowa rośnie w miarę zwiększania się szerokości geograficznej
-szybkie wznoszenie się dużych objętości powietrza nagrzewającego się od podłoża
nazywamy turbulencją T/N
po kolei: N T N N
matrix793