ep18r7.pdf
(
112 KB
)
Pobierz
ep18r7
7. Rozwi
Ģ
zywanie obwodów pr
Ģ
du sinusoidalnego
153
Wykład XVIII.
SZCZEGÓLNE KONFIGURACJE OBWODÓW TRÓJFAZOWYCH.
POMIARY MOCY W OBWODACH TRÓJFAZOWYCH
Symetryczny odbiornik o układzie gwiazdowym
W symetrycznym odbiorniku „gwiazdowym”, zasilanym napi
ħ
ciem symetrycznym (na rys. – układ
oraz wykres dla j
>
0
):
I
1
Z
U
1
Z
U
2
Z
U
3
L
1
1
;
warto
Ļ
ci skuteczne napi
ħę
i pr
Ģ
dów -
U
=
Z
=
Z
=
Z
=
Z
×
e
j
j
2
3
U
31
U
12
U
3
j
U
12
=
U
23
=
U
31
=
,
L
2
I
2
I
3
U
1
U
I
2
U
=
U
=
U
=
U
=
;
j
1
2
3
f
3
U
31
U
23
U
23
I
1
j
U
12
j
U
2
I
=
I
=
I
=
I
,
L
3
I
3
1
2
3
I
=
U
f
=
U
;
Z
3
Z
U
2
U
2
moce -
P
=
3
U
×
I
cos
j
=
×
cos
j
,
Q
=
3
U
×
I
s
in
j
=
×
s
in
j
;
f
Z
f
Z
U
2
P
=
3
I
U
cos
j
,
Q
=
3
U
I
s
in
j
;
S
=
P
2
+
Q
2
=
3
U
×
I
=
=
3
U
I
.
f
Z
Symetryczny odbiornik o układzie trójk
Ģ
towym
W symetrycznym odbiorniku „trójk
Ģ
towym”, zasilanym napi
ħ
ciem symetrycznym (na rys. – układ
oraz wykres dla
j
>
0
):
Z
12
=
Z
23
=
Z
31
=
Z
=
Z
×
e
j
;
I
2
-I
23
U
31
I
31
I
3
warto
Ļ
ci skuteczne napi
ħę
i pr
Ģ
dów -
L
1
I
1
j
-I
12
j
j
I
12
I
23
j
U
12
=
U
23
=
U
31
=
U
;
U
12
Z
Z
I
23
I
31
Z
U
23
U
L
2
I
2
U
12
j
I
=
I
=
I
=
I
=
,
12
23
31
f
Z
j
I
12
j
U
31
U
23
I
=
I
=
I
=
I
=
3
I
,
1
2
3
f
L
3
I
3
-I
31
I
1
3
U
I
=
;
Z
U
2
U
2
moce -
P
=
3
U
×
I
cos
j
=
3
×
×
cos
j
,
Q
=
3
U
×
I
s
in
j
=
3
×
×
s
in
j
;
f
Z
f
Z
U
2
P
=
3
I
U
cos
j
,
Q
=
3
U
I
s
in
j
;
S
=
P
2
+
Q
2
=
3
U
×
I
=
3
×
=
3
U
I
.
f
Z
Przeł
Ģ
czenie symetrycznego odbiornika z gwiazdy na trójk
Ģ
t, lub odwrotne
W celu zmiany pr
Ģ
du i mocy symetrycznego odbiornika trójfazowego, mo
Ň
na przeł
Ģ
cza
ę
jego ele-
menty fazowe z gwiazdy na trójk
Ģ
t, albo na odwrót. Z zapisanych wy
Ň
ej wzorów dla gwiazdy
U
U
2
3
U
U
2
(indeks
U
):
I
=
,
S
=
, i dla trójk
Ģ
ta (indeks
D
):
I
=
,
S
=
3
×
,
U
3
Z
U
Z
D
Z
D
Z
wynikaj
Ģ
zwi
Ģ
zki:
I
D
=
3
I
U
,
S
D
=
3
S
U
( oraz
P
D
=
3
P
U
;
Q
D
=
3
Q
U
).
Z
j
154
Wykład XVIII
Przerwa w fazie odbiornika „gwiazdowego” zasilanego czteroprzewodowo
Przy przerwanej jednej fazie w symetrycznym odbiorniku „gwiazdowym”, zasilanym czteroprze-
wodowo napi
ħ
ciem symetrycznym (rys. – przerwa w fazie 1.; wykres dla
j
>
0
) :
Z
1
=
¥
,
Z
2
=
Z
3
=
Z
=
Z
×
e
j
;
L
1
I
1
Z
U
1
Z
U
2
Z
U
3
warto
Ļ
ci skuteczne napi
ħę
i pr
Ģ
dów -
U
U
12
U
31
U
12
=
U
23
=
U
31
=
,
L
2
I
2
U
3
j
I
3
U
U
=
U
=
U
=
U
=
;
I
N
U
1
1
2
3
f
U
31
I
2
3
U
23
U
23
I
=
0
,
I
=
I
=
I
=
I
,
L
3
I
3
j
U
12
j
U
2
1
2
3
N
U
U
I
=
f
=
.
N
I
N
Z
3
Z
Po przerwaniu jednej fazy: napi
ħ
cia wszystkich faz oraz pr
Ģ
dy faz „zdrowych” nie ulegaj
Ģ
zmianie,
za
Ļ
pr
Ģ
d w przewodzie neutralnym ma warto
Ļę
skuteczn
Ģ
tak
Ģ
sam
Ģ
, jak pr
Ģ
dy faz „zdrowych”.
Przerwa w fazie odbiornika „gwiazdowego” zasilanego trójprzewodowo
Przy przerwanej jednej fazie w symetrycznym odbiorniku „gwiazdowym”, zasilanym trójprzewo-
dowo napi
ħ
ciem symetrycznym (rys. – przerwa w fazie 1.; wykres dla
j
>
0
) :
Z
1
=
¥
,
Z
2
=
Z
3
=
Z
=
Z
×
e
j
;
L
1
I
1
Z
U
1
Z
U
2
Z
U
3
U
31
warto
Ļ
ci skuteczne napi
ħę
i pr
Ģ
dów -
U
U
3
j
U
12
U
=
U
=
U
=
,
I
3
L
2
I
2
12
23
31
U
1
U
=
2
3
×
U
,
I
=
0
;
U
31
I
2
1
1
U
23
U
12
j
j
L
3
I
3
U
2
U
U
U
23
U
=
U
=
;
I
=
I
=
.
2
3
2
2
3
2
Z
Przed przerwaniem fazy 1. było:
U
=
U
=
U
=
U
,
I
=
I
=
I
=
U
, a wi
ħ
c po prze-
1
2
3
3
1
2
3
3
Z
rwaniu jednej fazy: napi
ħ
cie skuteczne fazy „chorej” wzrasta 1,5-krotnie, a napi
ħ
cie oraz pr
Ģ
d faz
„zdrowych” malej
Ģ
do
3
@
0
866
warto
Ļ
ci wcze
Ļ
niejszych.
2
Zwarcie w fazie odbiornika „gwiazdowego” zasilanego trójprzewodowo
Przy zwartej jednej fazie
w symetrycznym odbior-
niku „gwiazdowym”, za-
silanym trójprzewodowo
napi
ħ
ciem symetrycznym
(rys. – zwarcie w fazie 1.;
wykres dla
L
1
I
1
Z
U
1
Z
U
2
Z
U
3
U
31
-I
1
U
12
U
31
=
U
3
j
I
3
L
2
I
2
I
2
j
j
>
0
) :
U
31
U
23
U
23
U
21
=
U
2
U
12
j
I
1
Z
1
=
0
,
L
3
I
3
Z
2
=
Z
3
=
Z
=
Z
×
e
j
;
j
j
j
7. Rozwi
Ģ
zywanie obwodów pr
Ģ
du sinusoidalnego
155
warto
Ļ
ci skuteczne napi
ħę
i pr
Ģ
dów -
U
=
U
=
U
=
U
,
U
=
0
,
U
=
U
=
U
;
I
=
I
=
U
,
I
=
3
U
.
12
23
31
1
2
3
2
3
Z
1
Z
Po zwarciu jednej fazy symetrycznego odbiornika „gwiazdowego”, zasilanego trójprzewodowo:
napi
ħ
cia oraz pr
Ģ
dy faz „zdrowych” maj
Ģ
takie same warto
Ļ
ci, jak napi
ħ
cia i pr
Ģ
dy fazowe w syme-
trycznym układzie „trójk
Ģ
towym”, a pr
Ģ
d w fazie „chorej” – jak pr
Ģ
d liniowy w tym układzie.
Przerwa w fazie odbiornika „trójk
Ģ
towego”
Przy przerwanej jednej fazie w symetrycznym odbiorniku „trójk
Ģ
towym”, zasilanym napi
ħ
ciem
symetrycznym (rys. – przerwa w gał
ħ
zi
L
1-
L
2
; wykres dla
j
>
0
) :
-I
23
Z
=
0
,
12
I
1
I
2
=
I
23
U
31
L
1
I
31
I
3
23
;
warto
Ļ
ci skuteczne napi
ħę
i pr
Ģ
dów -
=
Z
=
Z
=
Z
×
e
j
j
31
j
j
U
12
Z
Z
I
23
I
31
Z
L
2
I
2
U
=
U
=
U
=
U
;
U
23
U
12
j
12
23
31
I
=
0
,
I
=
I
=
I
=
U
,
U
31
U
23
12
23
31
f
Z
I
1
=
-I
31
L
3
I
3
I
=
I
=
I
,
I
=
3
I
.
1
2
f
3
f
Po przerwaniu gał
ħ
zi
L
1-
L
2 symetrycznego odbiornika „trójk
Ģ
towego”: napi
ħ
cia wszystkich faz
oraz pr
Ģ
dy faz „zdrowych” i pr
Ģ
d w przewodzie
L
3 nie ulegaj
Ģ
zmianie, natomiast pr
Ģ
dy w prze-
wodach
L
1 i
L
2 (zasilaj
Ģ
cych „chor
Ģ
” gał
ĢŅ
) malej
Ģ
do warto
Ļ
ci równej warto
Ļ
ci pr
Ģ
dów fazowych.
Pomiar mocy czynnej odbiorników trójfazowych
Do pomiaru mocy czynnej, przesyłanej lub odbieranej w obwodach trójfazowych, u
Ň
ywa si
ħ
wato-
mierzy. Poni
Ň
ej podano schematy układów pomiarowych i wzory na moce odbiorników.
Pomiar mocy czynnej odbiorników niesymetrycznych:
a)
b1)
L
1
W
1
L
1
W
1
odbiornik
niesyme-
tryczny
trzy-
zaciskowy
odbiornik
niesyme-
tryczny
cztero-
zaciskowy
L
2
W
2
L
2
W
2
L
3
W
3
L
3
W
3
N
N
P
=
P
W
1
+
P
W
2
+
P
W
3
P
=
P
W
1
+
P
W
2
+
P
W
3
b2)
c)
L
1
W
1
odbiornik
niesyme-
tryczny
trzy-
zaciskowy
L
1
W
1
odbiornik
niesyme-
tryczny
trzy-
zaciskowy
L
2
W
2
L
2
W
2
L
3
W
3
L
3
(układ Arona)
P
=
P
W
1
+
P
W
2
+
P
W
3
P
=
P
W
P
1
+
W
2
Z
156
Wykład XVIII
Uwaga. Ze wzorów dla odbiornika „gwiazdowego” zasilanego trójprzewodowo (trzyzaciskowego):
*
3
=
U
1
×
I
*
1
+
U
2
×
I
*
2
+
U
3
×
I
oraz
I
3
=
-
I
1
-
I
2
,
U
13
=
U
1
-
U
3
,
U
23
=
U
2
-
U
3
,
otrzymuje si
ħ
zale
Ň
no
Ļę
S
=
U
1
×
I
*
1
+
U
2
×
I
*
2
+
U
3
×
(
-
I
*
1
-
I
*
2
)
=
U
1
-
U
3
)
×
I
*
1
+
(
U
2
-
U
3
)
×
I
*
2
=
U
13
×
I
*
1
+
U
23
×
I
*
2
,
a wi
ħ
c
P
=
Re
S
=
Re(
U
13
×
I
*
1
)
+
Re(
U
23
×
I
*
2
)
, co odpowiada sumie wskaza
ı
watomierzy w ukła-
. Nie jest przy tym wa
Ň
ne, jak w rzeczywisto
Ļ
ci poł
Ģ
czone s
Ģ
ze
sob
Ģ
elementy odbiornika, albowiem trójfazowy odbiornik o dowolnym układzie mo
Ň
na zast
Ģ
pi
ę
równowa
Ň
nym odbiornikiem „gwiazdowym”.
Pomiar mocy czynnej odbiorników symetrycznych:
P
=
P
W
P
1
+
W
2
d)
e1)
e2)
L
1
W
1
L
1
W
1
odbiornik
symetrycz-
ny
trzy-
zaciskowy
L
1
W
1
odbiornik
symetrycz-
ny
trzy-
zaciskowy
odbiornik
symetrycz-
ny
cztero-
zaciskowy
L
2
L
2
L
2
L
3
L
3
L
3
N
N
R
W
n
R
W
n
P
3
=
P
P
3
=
P
P
3
=
P
Uwagi. 1. W układzie „e2” doł
Ģ
cza si
ħ
dwie rezystancje
R
W
n
o warto
Ļ
ciach równych rezystancji
cewki napi
ħ
ciowej watomierza W, aby stworzy
ę
sztuczny punkt neutralny
.
2. Oczywi
Ļ
cie, podane wcze
Ļ
niej układy do pomiaru mocy odbiorników niesymetrycznych mog
Ģ
by
ę
stosowane w przypadku odbiorników symetrycznych, ale wtedy u
Ň
ywa si
ħ
wi
ħ
cej przyrz
Ģ
dów i
dokonuje wi
ħ
cej odczytów.
Pomiar mocy biernej odbiorników trójfazowych
Do pomiaru mocy biernej, przesyłanej lub odbieranej w obwodach trójfazowych, u
Ň
ywa si
ħ
równie
Ň
watomierzy. W tym celu, na cewki napi
ħ
ciowe watomierzy podaje si
ħ
napi
ħ
cia przesuni
ħ
te w fazie
o k
Ģ
t -
p
.
Ni
Ň
ej podano schematy przykładowych układów pomiarowych, wykresy wskazowe obja
Ļ
niaj
Ģ
ce
wybór napi
ħę
podawanych na watomierze (z przesuni
ħ
ciem w fazie o k
Ģ
t -
sin
j
=
cos(
j
-
90
A
)
;
j
=
y
-
y
;
(
j
-
90
A
)
=
(
y
-
90
A
)
-
y
u
i
u
i
/2 i 3 -krotnym
zwi
ħ
kszeniem b
Ģ
d
Ņ
zmniejszenie warto
Ļ
ci skutecznej), oraz wzory na moce bierne odbiorników.
Pomiar mocy biernej odbiorników niesymetrycznych:
p
a)
b)
L
1
L
1
W
1
W
1
odbiornik
niesyme-
tryczny
trzy-
zaciskowy
odbiornik
niesyme-
tryczny
cztero-
zaciskowy
L
2
W
2
L
2
W
2
L
3
W
3
L
3
W
3
N
w obu układach
Q
=
(
P
+
P
+
P
)
×
1
U
1
W
1
W
2
W
3
3
U
23
(na cewkach napi
ħ
ciowych – napi
ħ
cia mi
ħ
dzyfazowe)
S
(
dzie Arona (rys. c):
/2, wzgl
ħ
dem napi
ħę
podawanych na nie w analogicznym układzie do pomiaru mocy czyn-
nej, co wynika ze wzorów:
7. Rozwi
Ģ
zywanie obwodów pr
Ģ
du sinusoidalnego
157
c1)
c2)
L
1
W
1
odbiornik
niesyme-
tryczny
trzy-
zaciskowy
L
1
W
1
odbiornik
niesyme-
tryczny
trzy-
zaciskowy
L
2
W
2
L
2
W
2
L
3
L
3
R
W
n
N
U
13
(z układu Arona)
w obu układach
Q
=
3
×
(
P
W
P
1
+
W
2
)
U
23
–
U
1
U
2
(na cewkach napi
ħ
ciowych – napi
ħ
cia fazowe)
Uwaga. Cewki napi
ħ
ciowe watomierzy W
1
i W
2
oraz rezystancja doł
Ģ
czona do układu „c2” musz
Ģ
mie
ę
jednakow
Ģ
rezystancj
ħ
, równ
Ģ
R
W
n
(tworz
Ģ
sztuczny punkt neutralny).
Pomiar mocy biernej odbiorników symetrycznych:
d)
e)
f)
L
1
W
1
L
1
W
1
odbiornik
symetrycz-
ny
trzy-
zaciskowy
L
1
W
1
odbiornik
symetrycz-
ny
trzy-
zaciskowy
odbiornik
symetrycz-
ny
cztero-
zaciskowy
L
2
L
2
L
2
W
2
L
3
L
3
L
3
(układ Arona)
N
U
3
I
3
U
13
(na cewkach – napi
ħ
cia fazowe;
w ka
Ň
dej fazie – ta sama moc;
zatem mno
Ň
nik:
Q
=
3
P
U
1
j
I
2
j
U
1
U
23
j
U
23
I
1
U
2
3
3
=
3
)
Q
=
3
×
(
P
W
P
-
)
1
W
2
Uwaga. W układzie „f” (układ Arona z odbiornikiem symetrycznym) mo
Ň
na mierzy
ę
jednocze
Ļ
nie
moc czynn
Ģ
i biern
Ģ
. Mo
Ň
liwo
Ļę
pomiaru mocy biernej wynika z nast
ħ
puj
Ģ
cych zale
Ň
no
Ļ
ci:
)
=
U
×
I
×
cos(
j
-
30
A
)
=
U
I
cos(
j
-
30
A
,
P
W
=
U
×
I
×
cos(
j
+
30
A
)
=
U
I
cos(
j
+
30
A
)
,
1
13
1
2
23
2
P
-
P
=
-
2
U
I
sin
j
×
sin(
-
30
A
)
=
U
I
sin
j
,
Q
=
3
I
U
sin
j
.
W
1
W
2
Oczywi
Ļ
cie, otrzymuje si
ħ
równie
Ň
:
P
+
P
=
2
U
I
c
os
j
×
cos(
-
30
A
)
=
3
U
I
c
os
j
=
P
.
W
1
W
2
Okre
Ļ
lanie wskaza
ı
przyrz
Ģ
dów na podstawie wykresu wskazowego
Wcze
Ļ
niej pokazano,
Ň
e obwody trójfazowe, których gał
ħ
zie s
Ģ
przył
Ģ
czone bezpo
Ļ
rednio do prze-
wodów zasilaj
Ģ
cych (tzn. s
Ģ
zasilane napi
ħ
ciami liniowymi – fazowymi lub mi
ħ
dzyfazowymi),
mo
Ň
na rozwi
Ģ
zywa
ę
z powodzeniem na podstawie starannie narysowanego wykresu wskazowego,
bez stosowania rachunku symbolicznego.
Poni
Ň
ej podano przykłady rozwi
Ģ
za
ı
obwodów trójfazowych na podstawie wykresów wskazowych.
Chodzi o okre
Ļ
lenie wskaza
ı
idealnych przyrz
Ģ
dów pomiarowych, wł
Ģ
czonych do obwodu. Ampe-
romierze i woltomierze wskazuj
Ģ
warto
Ļ
ci skuteczne. Wskazania watomierzy s
Ģ
iloczynami warto-
Ļ
ci skutecznych napi
ħ
cia i pr
Ģ
du cewek, i warto
Ļ
ci kosinusa k
Ģ
ta równego ró
Ň
nicy pocz
Ģ
tkowych
k
Ģ
tów fazowych napi
ħ
cia i pr
Ģ
du cewek.
w obu układach
P
W
Plik z chomika:
siomak
Inne pliki z tego folderu:
ep00wstep.pdf
(71 KB)
ep01r1.pdf
(98 KB)
ep02r1.pdf
(94 KB)
ep03r2.pdf
(122 KB)
ep04r2.pdf
(111 KB)
Inne foldery tego chomika:
@ Biblioteczka opracowań matematycznych
@ Fizyka. Serie
@ Fizyka. Serie(1)
@ Jak rozwiązywać zadania z fizyki
@ Matematyka. Powtórzenia
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin