Najdłuższy most XVI wieku.pdf

drewniany most Zygmunta Augusta

…w Warszawie na Wiśle zbudowano w 1573 roku most , będący najdłuższą tego typu

konstrukcją w ówczesnej Europie. Zwana mostem Zygmunta Augusta – drewniana

konstrukcja miała 500 metrów długości. Przetrwała przez 30 lat. Most zawalił się pod

naporem wiosennej kry. Ulica Mostowa, która do niego prowadziła pozostała w Warszawie

do dnia dzisiejszego. Budowę zarządził sam król Zygmunt August, który często bywał „za

Wisłą” czyli w północno-wschodniej części Rzeczypospolitej

W 1556 roku Warszawa stała się miejscem elekcji królów, w 1569 siedzibą sejmów, a od

1596 roku rezydencją króla i stolicą Rzeczypospolitej. Zmuszeni do uciążliwych przepraw

przez Wisłę posłowie litewscy i małopolscy zażądali od króla Zygmunta Augusta budowy

mostu. I król taką decyzję podjął, wykładając ze skarbca królewskiego ogromne pieniądze (o

wartości około 700 murowanych domów).

Budowę, rozpoczętą w 1568 roku przez króla Zygmunta Augusta, po jego śmierci zakończyła

w 1573 roku Anna Jagiellonka. W 1573 roku oddano most , a w 1582 Bramę Mostową,

odgradzającą most od drewnianych zabudowań miasta (dla ochrony przed pożarem). Po

praskiej stronie Wisły nie było podobnej Bramy, a wjazd na most znajdował się w rejonie

wylotu dzisiejszej ulicy Ratuszowej.

To był dębowy most , zbudowany z 22 przęseł. Miał około 500 metrów długości, 6 metrów

szerokości i opierał się na 15 filarach. Spód konstrukcji, podniesiony o 4 m nad poziomem

wody, pozwalał na łatwy przepływ łodzi, statków. Przeprawa przez most , także dla

pieszych, była płatna. Zawsze pozostawał jednak wybór – przy moście na podróżnych czekały

również łodzie.

Jak dowiadujemy się z książki Michała Pilcha, Warszawska Praga. Przewodnik:

„Budową kierował Erazm Giotto z Zakroczymia, nadzór sprawował kasztelan czerski i

starosta warszawski Zygmunt Wolski. Ksiądz Kasper Sadłocha, kanonik warszawski i

sekretarz królewski, odpowiadał za sprawy finansowe. Budowa kosztowała 100 tys. florenów.

Pierwszy pal wbito 25 czerwca 1568, a w 1572 po nie wykończony jeszcze moście przeprawił

się sam król Zygmunt August. Porządku na moście pilnowała specjalnie powołana milicja,

pobierane też były opłaty za przeprawę. Najprawdopodobniej w latach 1569-1572 powstał po

praskiej stronie przy przeprawie drewniany dwór Zygmunta Augusta, wzniesiony na

kamiennym fundamencie i posiadający 3 główne pomieszczenia: wielka ogrzewana sala

jadalna, komnata z piecem kaflowym i sypialnia z wejściem do piwnicy. Dwór otoczony był

ogrodem i palisadą i był wykorzystywany przez króla do odpoczynku przy przeprawach przez

Wisłę.”

Jan Kochanowski napisał o tym moście fraszkę pt. Na most warszawski :

Nieubłagana Wisło, próżno wstrząsasz rogi,

Próżno brzegom gwałt czynisz i hamujesz drogi;

Nalazł fortel król August, jako cię miał pożyć,

A ty musisz tę swoję dobrą myśl położyć,

Bo krom wioseł, krom prumów już dziś suchą nogą

Twój grzbiet nieujeżdżony wszyscy deptać mogą.