Leczenie chorób układu sercowo-naczyniowego, wybrane aspekty.pdf

(169 KB) Pobierz
Leczenie chorób układu sercowo-naczyniowego, wybrane aspekty
WYKŁAD 1
Leczenie chorób układu sercowo-naczyniowego,
wybrane aspekty
(leki wpływające na układ współczulny)
Efektem aktywacji współczulnej jest uwalnianie noradrenaliny (NA) z zakończeń nerwów
pozazwojowych i adrenaliny (A) z rdzenia nadnerczy. Te endogenne katecholaminy działają
za pośrednictwem receptorów adrenergicznych.
ENDOGENNE AMINY KATECHOLOWE – metabolizm
Tyrozyna
hydroksylaza
LEWODOPA
dekarboksylaza
DOPAMINA
hydroksylaza
NORADRENALINA
N-metylotransferaza (rdzeń nadnerczy)
ADRENALINA
TYPY RECEPTORÓW
α1, α2 i β
Podtypy receptorów
α1A, α1B, α1C
α2A, α2B, α2C
β1, β2, β3
RECEPTORY α1 i α2:
RECEPTOR
α 1
α 2
Lokalizacja
postsynaptycznie
presynaptycznie
Efekt pobudzenia
Zwężenie naczyń
Wzrost ciśnienia tętniczego
Hamowanie uwalniania NA
(sprzężenie zwrotne
ujemne)
Copyright © 2008-2009 by GR 5/6&co.
451786413.001.png
WYKŁAD 1
LOKALIZACJA NARZĄDOWA RECEPTORÓW
Receptory α:
naczynia krwionośne
stercz, dolna część układu moczowego
mm. przywłośne
→ m. promienisty tęczówki
→ śledziona, wątroba
Receptory β 1
serce
aparat przykłęcuszkowy nerek
→ jelita
Receptory β 2
oskrzela
macica
→ naczynia ( mniejsze znaczenie niż rp.α )
Układ nerwowy reguluje układ krążenia poprzez układ współczulny (układ
przywspółczulny działa jedynie na mięsień sercowy (zwalniając akcję serca).
Aktywacja układu współczulnego prowadzi do:
1/ przyspieszenia akcji serca (przez aktywację receptora β 1),
2/ skurczu naczyń oporowych i wzrostu oporu naczyniowego (przez aktywację receptora α 1),
3/ wzrostu wydzielania reniny, produkcji angiotensyny II i aldosteronu co nasila skurcz
naczyń i retencję wody
Ośrodkowa regulacja krążenia:
Ośrodek naczynioworuchowy znajduje się w tworze siatkowatym (jądrze pasma samotnego)
w rdzeniu przedłużonym.
Główną rolę w regulacji krążenia odgrywa jego część górno-boczna (RVLM – rostral
ventrolateral medulla)-jego neurony pobudzają układ współczulny
Możliwości hamowania aktywności układu współczulnego:
OBWODOWO:
1/ selektywne blokowanie postsynaptycznych receptorow α 1 lub receptorów β
2/ inhibicja obwodowego neuronu adrenergicznego
- zmniejszenie tworzenia i uwalniania NA
- zwiększenie wychwytu zwrotnego NA
- produkcja fałszywych neuroprzekaźników
OŚRODKOWO
- pobudzenie receptorów α 2
Copyright © 2008-2009 by GR 5/6&co.
WYKŁAD 1
- pobudzenie receptorów imidazolowych
LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY α –adrenergiczne
b/ selektywne α 1 – adrenolityki
Podstawowy mechanizm działania - blokowanie postsynaptycznych receptorów α 1
Mechanizm działania α 1 – adrenolityków
neuron pozazwojowy
---------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------
Receptor α 1 (postsynaptyczny)
naczynia
(+) (-) (-) stercz profil
metaboliczny
(KORZYSTNY)
HDL↑
↓LDL TG
↓ insulinooporność
Zmniejszenie skurczu mm.głakich ZMNIEJSZENIE OBJAWÓW
Zmniejszenie oporu obwodowego OBSTRUKCJI
ZMNIEJSZENIE CIŚNIENIA TĘTNICZEGO
WSKAZANIA:
Copyright © 2008-2009 by GR 5/6&co.
451786413.002.png
WYKŁAD 1
→nadciśnienie tętnicze
- prazosyna
-doksazosyna
- terazosyna
-urapidyl
→przerost gruczołu krokowego
-alfuzosyna
-tamsulozyna
-indoramina
-terazosyna
(trzy pierwsze mają większe powinowactwo do rp. Alfa2 gruczołu krokowego, o malej
skuteczności hipotensyjnej)
Podstawą leczenia łagodnego przerostu gruczołu krokowego lekami tej grupy jest
hipoteza, że dolegliwości są spowodowane skurczem stercza za pośrednictwem
receptorów alfa- adrenergicznych
Działania metaboliczne alfa1-adrenolityków- korzystny wpływ na gospodarkę lipidową i
węglowodanową
Wpływ na gospodarkę lipidową (działanie p/miażdżycowe):
- pobudzaniu receptora LDL
-pobudzanie lipazy lipoproteinowej
-hamowanie syntezy cholesterolu w komórkach wątrobowych
-hamowanie powstawania komórek piankowatych
Wpływ na gospodarkę węglowodanową:
-zmniejszenie insulinooporności
Czyli: Cukrzyca, zaburzenia gospodarki lipidowej, NIE stanowią przeciwwskazań do
stosowania alfa1-adrenolityków
Ponadto: leki tej grupy NIE są przeciwwskazane w chorobach obturacyjnych oskrzeli i
zaburzeniach krążenia obwodowego.
LEKI HAMUJĄCE UKŁAD WSPÓŁCZULNY
Leki hamujące aktywność układu współczulnego na drodze różnych mechanizmów
Mechanizmy hamowania aktywności współczulnej:
1/ obwodowe hamowanie gromadzenia/uwalniania NA
2/ pobudzenie ośrodkowych receptorów alfa2 adrenergicznych
3/ pobudzenie ośrodkowych receptorów imidazolowych
Pobudzenie receptorów alfa2 było odpowiedzialne za większość działań niepożądanych
tych leków (np. senność, suchość w jamie ustnej, zespół odstawienia)
Pierwszym lekiem tej grupy była rezerpina.
Copyright © 2008-2009 by GR 5/6&co.
WYKŁAD 1
Mechanizm jej działania polega na „wypłukiwaniu” amin katecholowych w OUN i
obwodowo, a następnie na hamowaniu wchłaniania zwrotnego NA do ziarnistości.
Metylodopa-
Mechanizm działania:
Jest inhibitorem dopa-dekarboksylazy . Powoduje powstanie fałszywego neuroprzekażnika-
metylnoradreneliny działającego w OUN. Działa również obwodowo pobudzając receptory
alfa2 (presynaptyczne) przez co hamuje uwalnianie NA z zakończeń nerwowych.
Czyli: metylodopa działa głównie ośrodkowo (jako fałszywy neuroprzekaźnik) oraz
obwodowo (jako częściowy agonista rp. alfa2)
Klonidyna
Mechanizm działania:
1/pobudza receptory alfa2-zarówno obwodowo (zmniejszenie uwalniania NA z zakończeń
nerwowych) jak i ośrodkowo (hamowanie aktywności układu współczulnego i pobudzenie
n.X)
2/ pobudza receptory imidazolowe w OUN
W OUN oprócz typowych receptorów adrenergicznych znajdują się też receptory
imidazolowe (rodzaj receptorów adrenergicznych reagujących na związki o strukturze
imidazolowej).
Wyróżniono dwa ich typy: I1 i I2
Receptory te są też zlokalizowane obwodowo np. w nerkach
Pobudzenie receptora I1 w OUN powoduje zmniejszenie aktywności układu adrenergicznego.
Pobudzenie receptora I1 w kanaliku krętym proksymalnym powoduje efekt natruretyczny.
Leki pobudzające receptory imidazolowe
-Rilmenidyna
-Moxinidyna
Leki te nie powodują objawów niepożądanych typowych dla agonistów receptorów alfa2
działających ośrodkowo (jak klonidyna, która również m.in. pobudza receptory imidazolowe)
Leki blokujące receptory β- adrenergiczne (β-blokery)
Najważniejszymi konsekwencjami uszkodzenia m. sercowego są zmniejszenie pojemności
wyrzutowej i obniżenie cisnienia tetniczego. Odpowiedzia organizmu na to jest
przyspieszenie akcji serca, a za tym pojemności minutowej i zwiekszenie opori obwodowego
i retencja wody w organizme. Efekty te wynikaja m.in. ze stymulacji układu współczulnego.
Copyright © 2008-2009 by GR 5/6&co.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin