CHRZEŚCIJAŃSKA MEDYTACJA kwartalnik 09 2009.pdf

Chrześcijańska Medytacja

KWARTALNIK ŚWIATOWEJ WSPÓLNOTY MEDYTACJI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

WWW.WCCM.PL • EDYCJA POLSKA, NR 9, GRuDziEń 2009

Ani tyś sędzia

– teolog wyniosły

Lecz Bóg-człowiek, Jezus,

syn kobiety prostej

Nie przyszedłeś do mnie

w złocie panowania

Aleś przyszedł dzieckiem,

co czeka kochania

Wszystkim Czytelnikom ciepłych

i pełnych miłości Świąt Narodzenia Pana

życzy Zespół Redakcji

EDYCJA POLSKA, NR 9, GRuDziEń 2009

spis tresci

str

Laurence Freeman Kim jesteś?

Paulina Leśniak Podsumowanie mijającego roku i plany

Meditatio 2009, Wrocław, 24-26.10.2009

Beata Jurczak Jak bardzo katolicka jest medytacja?

B.S. Słowo, które przemienia

Z Ukrainy

Albert Zacharow, Marija Zacharowa W milczeniu, obecności

i stabilności naszego Centrum, Chrystusa

Mariusz Woźniak Ani joga, ani zen, czyli … modlitwa prostoty

zakorzeniona w Tradycji Kościoła

Korzenie Chrześcijańskiej Medytacji

Kim Nataraja Korzenie Chrześcijańskiej Medytacji, cz. 2

Seminarium Johna Maina, Londyn, 23.–25.08.2009

Kasia Serainowska - Gabryel Słów kilka o rekolekcjach zen

z o. R. Kennedym SJ

Monika Kołątaj “Na zewnątrz drzewa nie ma zapachu.

Nie ma Chrystusa poza człowiekiem”

Międzyreligijne spotkanie organizowane przez Światową Wspólnotę Medytacji

Chrześcijańskiej i buddyjski Instytut Karma Ling, Genewa, 20.–22.11. 2009

Kasia Serainowska - Gabryel Serce ciszy

Światowy Parlament Religii, Melbourne 03.-09.12. 2009

Pauline Peters ze spotkania przedstawicieli 230 religii świata

Meditatio 2010

Światowa Wspólnota Medytacji Chrześcijańskiej

Grupy medytacji chrześcijańskiej

Polecana literatura

EDYCJA POLSKA, NR 9, GRuDziEń 2009

fot. Andrzej Ziółkowski

KIM JeSteŚ?

Życie na co dzień z kimś, kto z wolna traci władze umysłowe, jest jak przyglądanie się

spadającemu bezsilnie z drzewa liściowi. Może natura samej choroby oszczędza tej

świadomości tym, którzy na nią cierpią. Wchodzą w wielką ciszę. Ale nikt, kto musiał jej

doświadczyć u ukochanej osoby, o tym nie zapomni.

bowości, kiedy niedawno odwiedziłem w szpita-

lu mego starego przyjaciela. Kapłana, człowieka

wyjątkowego, uroczego i niestrudzonego gawędziarza.

Lubił upiększać i przesadzać, ale w końcu zawsze było

wiadomo, jak się skończy opowieść. Każde kolejne spot-

kanie było podobne do ostatniego, bez wątpienia będą

nowe opowieści, lub stare w nowym wydaniu, nowinki

i odkrycia do przedyskutowania. Był entuzjastą nie do

ostudzenia, swym płomiennym zapałem do nowej książ-

ki, pomysłu czy planu zarażał całe swe otoczenie. Pod tą

powłoką żywiołowości krył się człowiek głęboko ducho-

wy i wyczulony na krzywdę. Wrażliwy, choć nie otwarcie

sentymentalny. Szeroki krąg przyjaciół, tych osób, którym

pomógł w czasie prób i przeciwności, był świadkiem ży-

cia, które zawsze było skierowane na innych. Kochano go

za to, że był po prostu sobą. Jego dobroć i radość życia

były już same w sobie darem dla świata. Od pewnego

czasu zaczęły się pojawiać i powtarzać oznaki demen-

cji, opowiadaniom brakowało puenty, myliły się imiona

i nazwy. i chociaż proces utraty świadomości postępował

dalej, łudziliśmy się, że nie będzie aż tak źle. Nie, żeby cho-

roba się cofnęła, ale aby się zatrzymała przed najgorszym.

Kiedy jednak go zobaczyłem po raz kolejny, zrozumiałem,

że natura nie zna faworytów.

P rzyszło mi przeżyć ten okrutny szok zaniku oso-

EDYCJA POLSKA, NR 9, GRuDziEń 2009

dla tych, którzy oPiekują

się chorymi, niezależnie

od tego, jak beznadziejny

jest stan chorego,

osobowość nie umiera,

nawet jeżeli zanikła lub

uległa uszkodzeniu

które popłynęły po policzkach, choć usta nie przestawały

paplać bezustannie.

Demencja starcza i zaburzenia tożsamości ukazują po-

korę ludzkiej kondycji i zależność jej samoświadomości

od różnych biochemicznych i neurologicznych systemów

organizmu. Poza sferą ludzkich interakcji trudno okre-

ślić tożsamość. To, jak się komunikujemy z innymi, czy to

za pomocą języka, czy zachowania, określa nas. ujawnia-

my wtedy to, kim jesteśmy w sposób nawet nieświadomy.

Wiele razy nie udaje nam się wyrazić tak, jak byśmy tego

naprawdę chcieli. innym razem czujemy po prostu, że je-

steśmy rozumiani. Tożsamość jest współzależna, a jednak

podlega procesowi umierania. Kiedy rwą się mosty poro-

zumienia, czujemy, że tracimy ludzi, tak jakby umarli.

Siedział w swej czarnej sutannie na przygnębiającym

szpitalnym oddziale, z wyraźnymi śladami cięć budże-

tu na remonty. Z telewizora w kącie pokoju leciał jakiś

nieskładny bełkot, kilku pacjentów wpatrywało się weń

bezmyślnie. Mój przyjaciel poderwał się ze zdumiewa-

jącą żywotnością wychodząc nam na przeciw ze swym

charakterystycznym uśmiechem, oczy zaiskrzyły mu się

jak zawsze, jakby zapowiadając obitość nowych history-

jek. Nie ulegało wątpliwości, że mnie rozpoznał, jednak

jego mowa przypominała paplaninę. Gdyby wyelimino-

wać słowa, sam ich dźwięk zawierał jakąś w sobie logikę,

kadencja pojawiającego się i zanikającego sensu. Wsłu-

chiwałem się w nią, próbując złapać najdrobniejsze ślady

znaczenia, szukając długości fali, na której moglibyśmy

się porozumieć. Siedzieliśmy obok siebie i rozmawialiśmy,

lecz byliśmy tak bardzo oddaleni, jak dwie uciekające od

siebie galaktyki. Wyczuwałem od czasu do czasu narasta-

jącą w nim frustrację. Czy on wiedział o tym, że nie mówił

niczego, co miało najmniejszy sens? Czy to go denerwo-

wało? Gdzie był jego umysł, jego świadomość?

Można by zadać pytanie, dlaczego tak się dzieje. Czy

nie pozostaje nam nic innego, jak się z tym stanem rze-

czy tylko pogodzić? Niektórzy zagorzali racjonaliści uwa-

żają, że to nic innego niż umieranie za życia, nie ma co

przedłużać agonii i lepiej skończyć z sobą jak najszybciej.

Jednak dla tych, którzy opiekują się chorymi, niezależnie

od tego, jak beznadziejny jest stan chorego, osobowość

nie umiera, nawet jeżeli zanikła lub uległa uszkodzeniu.

i choć może zerwały się więzy komunikacji, to dla tych,

którzy kochają, osoby są ciągle obecne. ich osobowość

może nie być wyrażalna, zawodzą słowa by ją pokazać,

lecz serca wiedzą.

Czynnik społeczny

Tożsamość jest nie tylko funkcją biochemii. Poprzez pra-

cę dla naszego, a może też i dla dobra innych, tworzy się

z czasem coś, co nazywamy rolą czy „zasługą”. Nazbyt czę-

sto praca tak nas pochłania, że zaczynamy się z nią bezgra-

nicznie identyikować. Stajemy się naszą profesją, naszym

społecznym statusem, tym co widzą w nas inni. Tu czai

się ogromne niebezpieczeństwo dla życia duchowego.

Bo kiedy obróci się koło fortuny i stracimy ową tożsamość,

wówczas można poczuć się tak, jakby straciło się wszyst-

ko. Ten kryzys, jak każde doświadczenie straty, może

nieść ze sobą potencjał odrodzenia, bliższego kontaktu

z sobą samym, z „moim prawdziwym ja”. Oczywiście bę-

dzie to zależało od wielu czynników, z których najważniej-

szy to wsparcie i miłość najbliższych, oni często wiedzą

o nas więcej niż my sami. Owa utrata społeczno-ekono-

micznej identyikacji może być tak druzgocąca, że trudno

wydostać się spod lawiny uczuć bezużyteczności i anoni-

mowości, toniemy w poczuciu klęski i rozczarowania.

Czynnik psychologiczny

Takie spotkania uświadamiają, jak wątłe jest w nas to coś,

co nazywany tożsamością i jak łamliwa jest pewność by-

cia panem samego siebie. Członkowie rodzin chorych do-

tkniętych chorobą Alzheimera choć może nie dywagują

nad problemami tożsamości, to jednak konfrontują się

poprzez codzienne cierpienie i zdumienie z jej tajemnicą.

Moja ciotka straciła rozum i żyła tak przez ponad dziesięć

lat. Jej córka systematycznie odwiedzała ją, chociaż nie-

możliwa była jakakolwiek wzajemna komunikacja. Kiedy

umarł wuj, zastanawiano się, czy należy powiedzieć o tym

ciotce? Bo i po co? Ostatecznie jednak zdecydowano, że

tak. Kiedy już jej powiedziano, to jej bełkot nie zmienił się

ani przez moment. Ale nagle jej oczy napełniły się łzami,

EDYCJA POLSKA, NR 9, GRuDziEń 2009

Obecny kryzys ekonomiczny obnażył wiele fałszywych

twarzy zdeformowanych tożsamości, jak na przykład te,

które wykreował opływający w bogactwo świat zachod-

ni. Jednym z jego największych kłamstw okazała się róż-

nica między kredytem a majątkiem, nieunikniony mariaż

między pieniądzem a iluzją. Rozdmuchana fantazja kon-

sumencka doprowadziła do żałosnego rozpowszechnie-

nia wśród kupujących fałszywych tożsamości, jako ludzi

sukcesu, niezależnych i sprawczych, możnych zaspakaja-

nia swych najbardziej zmyślnych kaprysów i zachcianek.

i jak każda fantazja musiała i ta w końcu polec w obliczu

twardej rzeczywistości.

medytację lepiej od tych, którzy nie mogą „znaleźć na nią

czasu”, bo są tak bardzo pochłonięci pracą.

Duchowy czynnik w tożsamości

Niezależnie od tego, jak mocno się staramy, to i tak ży-

cie pozostaje w dużej mierze nieprzewidywalne. Jak tyl-

ko objawi się nam ta oczywista arbitralność egzystencji,

wówczas możemy poczuć się, jak zabawki w ręku bo-

gów. W tym punkcie życia można by spróbować ucieczki,

tylko dokąd? Z drugiej strony możemy odkryć niemod-

ne już dawno zapomniane poczucie pokory i zdumienia.

Gdy tak dostrzeżemy życie i naszą tożsamość, wówczas

panika zmieni się w spokój. zobaczymy, ile z „naszej” tzw.

tożsamości jest drugoplanowe i przemijające, a mimo to

jednak istnieje w nas coś, ktoś, głębszego i bardziej real-

nego. Jawi się w tym momencie pytanie: „Kim jestem?”.

Ku naszemu zdziwieniu pytanie to wyzwala poczucie

wdzięczności, dla wielu pierwsze poruszenie religijne.

„I będę się weselił z Twoich przykazań, które miłuję....Two-

ja mowa obdarza mnie życiem” śpiewał hebrajski psal-

mista. To poczucie zachwytu jest tym, co Biblia określa

„bojaźnią Bożą”, początkiem mądrości.

Jakby nie powiedzieć to nasza praca i służba społecz-

na są ważnym elementem osobowości. Bezrobocie czy

przejście w stan emerytalnego spoczynku mogą znacznie

zakłócić harmonię, której nam trzeba pomiędzy różno-

rodnymi poziomami naszej tożsamości. Nawet codzien-

na rutynowa praca, która w oczach dzisiejszego świata

straciła swą wartość i szlachetność, może być środkiem

potrzebnej nam i innym wzajemnej komunikacji. Komuś,

kto przyrządza Big Maki, czy też czyści toalety na lotnisku,

trudno może w to uwierzyć. Ale sposób, w jaki ta praca

jest wykonywana i jeżeli nie brakuje w niej poczucia włas-

nej godności, to i ona czyni ten świat lepszym, jeżeli cho-

ciaż tylko na chwilę. Dzisiaj tak wielu ludzi patrzy na swo-

ją pracę jako na „robotę”, wobec której nie mają żadnego

szacunku. W takim świecie znaczenie wymiaru duchowe-

go staje się tym bardziej palące. Powszechnie panuje opi-

nia, że „duchowość” we współczesnym społeczeństwie

to zajęcie relaksujące dla klas średnich. To, co obserwuję

podczas moich podróży do medytujących grup w kra-

jach trzeciego świata, wydaje się temu zaprzeczać. Wielu

z tych, którzy z trudem walczą o kawałek chleba rozumie

Słowo tożsamość wywodzi się ze słowa „ten sam” i za-

wiera w sobie poczucie powtarzalności. Gdyby napraw-

dę zabrakło nam poczucia stabilności, że coś nie ulega

zmianie lub nie odżywa na nowo, wówczas mówilibyśmy

o prawdziwym kryzysie tożsamości. uciekalibyśmy od sa-

mych siebie ze strachu przed tym kimś, kim nie jesteśmy.

Wiemy aż nazbyt dobrze, jak utrata miłości w życiu zdolna

jest wtrącić nas w głęboki kryzys tożsamości.

ucieczka przed samym sobą prowadzi do dwóch

miejsc: albo do centrum handlowego, albo do świątyni.

i choć żadna z ludzkich instytucji nie może poszczycić

się nieomylnością, to jednak w świątyni mamy większe

szanse na odnalezienie tego, czego naprawdę szukamy.

Prawdziwa tożsamość, która jest „nią samą” – w świątyni

można nazwać ją Bogiem – musi być dalej przeżywana

w codziennym życiu, w świecie pełnym niepewności i zło-

żoności. Wiele potężnych światowych ośrodków kontem-

placji dobrze odzwierciedla tę pogoń w poszukiwaniu jak

najlepszego miejsca, czy to wśród ciszy natury, czy zgieł-

ku wielkiego miasta. Lecz dla większości z nas, miejscem

tym może okazać się nasza medytacyjna przestrzeń.

Twarda prawda jest taka, że tożsamość formuje się

na tym polu przeciwności i polaryzacji. Nasza jedność

znajduje się gdzieś między obu biegunami skrajności. Tak

jak powiedział wielki XV - wieczny chrześcijański ilozof

Mikołaj z Kuzy „Bóg jest poza zbieżnością przeciwieństw”.

rozdmuchana

fantazja konsumencka

doProwadziła

do żałosnego

rozPowszechnienia

wśród kuPujących

fałszywych tożsamości,

jako ludzi sukcesu,

niezależnych i sPrawczych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: