Orzeczenia ETS
Orzeczenie w sprawie Van Gend en Loos (C-26/62)
Spółka Van Gend & Loos przewoziła w 1960 r. pewną substancję chemiczną (formaldehyd) z Niemiec do Holandii. Holenderski urząd celny nakazał spółce uiścić podwyższoną opłatę celną. Spółka odmówiła zapłaty, wskazując na sprzeczność przepisów celnych z ówczesnym art. 12 TEWG. Rozpatrujący sprawę holenderski sąd administracyjny zwrócił się w związku z tym do ETS z pytaniem prejudycjalnym, w którym chodziło o wyjaśnienie, czy art. 12 TEWG powinien być bezpośrednio stosowany na gruncie prawa krajowego i, w konsekwencji, czy sądy krajowe powinny chronić powstałe na podstawie tego przepisu prawa podmiotowe.
W wyroku w sprawie Van Gend & Loos ETS wyaśnił:
Wspólnota stanowi nowy porządek prawnomiędzynarodowy, na rzecz którego państwa członkowskie ograniczyły w określonym zakresie swoje suwerenne prawa. Podmiotami tego porządku prawnego są zarówno państwa członkowskie, jak i ich obywatele.
Art. 25 [12] TWE zawiera wyraźny i bezwarunkowy zakaz, którego przestrzeganie nie jest uzależnione od przyjęcia przez państwa członkowskie jakiejkolwiek regulacji prawnej stanowiącej jego implementację. W konsekwencji przepis ten jest bezpośrednio skuteczny i kreuje prawa podmiotowe, które powinny być chronione przez sądy narodowe.
Zdaniem Trybunału, podmiotami wspólnotowego porządku prawnego są nie tylko państwa członkowskie, ale również jednostki (osoby fizyczne i prawne), na które można nakładać nie tylko obowiązki, lecz także przyznawać im prawa. Takie prawa jednostek powstają, gdy wynika to wyraźnie z Traktatu o WE, a także gdy na podstawie jednoznacznych zobowiązań, jakie Traktat nakłada na państwa czy na organy Wspólnoty (np. na Komisję Europejską).
Trybunał stwierdził przy tym, iż jeśli przepisy TEWG (obecnie TWE) zawierają jasne i nieograniczone zobowiązania państw członkowskich do działania, które to zobowiązania nie podlegają żadnym zastrzeżeniom (warunkom) i których implementacja nie wymaga wydania żadnego wewnętrznego, krajowego aktu prawnego, to przepisy te mają bezpośredni skutek i ustalają prawa na korzyść jednostek.
Z powyższego orzeczenia ETS wynika, iż podstawowym instrumentem mającym zapewnić skuteczność prawu wspólnotowemu i jednocześnie ochronę praw jednostek (osób fizycznych i prawnych), jest zasada nadrzędności i bezpośredniej skuteczności prawa wspólnotowego. Podmioty prywatne mogą zatem powoływać się wobec organów (instytucji) publicznych, a w pewnych przypadkach nawet wobec innych podmiotów prywatnych na swoje uprawnienia wynikające z jasnych i bezwarunkowych przepisów prawa wspólnotowego.
Orzeczenie w sprawie Flaminio Costa v. ENEL (C-6/64)
W wyniku wejścia w życie ustawy we Włoszech dokonano upaństwowienia wytwarzania i dystrybuowania energii elektrycznej, poprzez utworzenie przedsiębiorstwa państwowego ENEL. Adwokat Flaminio Costa, akcjonariusz jednej ze spółek, które weszły w skład przedsiębiorstwa, będący jednocześnie odbiorcą energii dostarczanej przez nowoutworzony podmiot, odmówił zapłaty rachunku za energię elektryczną. Przedsiębiorstwo wystąpiło z powództwem o zapłatę. W toku postępowania Costa, podniósł zarzut niezgodności krajowych przepisów nacjonalizacyjnych z regulacjami wspólnotowymi, w zakresie zakazu tworzenia karteli (monopoli państwowych). W związku z tym sąd wystąpił z pytaniem prejudycjalnym do ETS.
Według Trybunału „w przeciwieństwie do umów międzynarodowych Traktat stworzył swój własny system prawny, który z chwilą wejścia w życie stał się integralną częścią systemów prawnych państw członkowskich i musi być stosowany przez sądy tych państw. [...] tworząc Wspólnotę [...] korzystającą z rzeczywistych uprawnień, mających swe źródło w ograniczeniu suwerenności lub w przekazaniu przez państwa członkowskie
swoich uprawnień Wspólnocie, państwa członkowskie ograniczyły, aczkolwiek w niektórych tylko materiach, swoje suwerenne prawa i tym samym stworzyły system prawny, który ma charakter wiążący dla nich samych, jak i dla ich obywateli. Włączenie do systemu prawnego każdego z państw członkowskich przepisów prawnych
wywodzących się od Wspólnot, a także ogólne postanowienia i duch Traktatu uniemożliwiają państwom członkowskim przyznanie pierwszeństwa jednostronnemu i późniejszemu aktowi prawa krajowego kosztem systemu prawnego zaakceptowanego przez nie na zasadzie wzajemności”.
TS był od początku świadom braku wyraźnej podstawy traktatowej dla zasady pierwszeństwa. Trybunał wskazał jednak pięć argumentów, które jego zdaniem uzasadniają przyjęcie, że prawo wspólnotowe taki atrybut posiada.
Orzeczenie w sprawie Defrenne v. Sabena (C-43/75)
1. Zawarta w Traktacie zasada równego wynagrodzenia zawarta w Traktacie ma bezpośredni skutek i można się na nią powoływać w postępowaniu przed sądami krajowymi.
2. Obowiązek sądów zapewnienia ochrony praw wynikających z zasady równego wynagrodzenia przez sądy krajowe odnosi się w szczególności do tych rodzajów dyskryminacji, które wynikają bezpośrednio z przepisów prawa lub zbiorowych układów pracy, jak również do sytuacji, w których mężczyźni i kobiety otrzymują nierówną płacę za taką samą pracę wykonywaną w tym samym przedsiębiorstwie lub w tej samej służbie prywatnej bądź publicznej.
Gabrielle Defrenne wniosła do sądu belgijskiego powództwo o odszkodowanie przeciwko swojemu pracodawcy. Twierdziła, że w latach 1963-1966 jako kobieta była ofiarą dyskryminacji w zakresie wynagrodzenia w porównaniu z mężczyznami wykonującymi taką samą pracę. Sąd belgijski przedstawił Trybunałowi Sprawiedliwości pytanie, czy przepis Traktatu dotyczący zasady równego wynagradzania kobiet i mężczyzn wywiera bezpośredni skutek.
Orzeczenie w sprawie Fratelli Costanzo (C-103/88)
Pytania prejudycjalne zostały podniesione w sporze, w którym spółka Fratelli Costanzo SpA (zwana dalej “Costanzo”), powód w sprawie głównej, wnosiła o unieważnienie decyzji na mocy której mediolańska giunta municipale (gmina) najpierw odrzuciła ofertę złożoną przez Costanzo w procedurze przetargu na roboty budowlane, a następnie udzieliła zamówienia spółce Impresa Ing. Lodigiani SpA (zwanej dalej Lodigiani). W ramach przygotowań do mistrzostw świata w piłce nożnej, mających odbyć się się we Włoszech w 1990 r., gmina Mediolan przeprowadziła przetarg ograniczony na roboty budowlane związane z zagospodarowaniem stadionu piłkarskiego. Przyjętym kryterium udzielenia zamówienia była najniższa cena. Z ogłoszenia o zamówieniu wynikało, że – zgodnie z ww. dekretem – należało uznać za nienormalne i tym samym wykluczyć z procedury przetargowej oferty, które przekroczyły kwotę wyjściową ustaloną jako cena robót budowlanych o więcej niż 10% poniżej średniej wartości procentowej, o którą dopuszczone oferty przekroczyły tą kwotę. Giunta municipale podjęła zatem decyzję o wykluczeniu oferty Costanzo z procedury przetargowej i o udzieleniu zamówienia spółce Lodigiani, która złożyła najniższą ofertę spośród wszystkich spełniających warunek określony w ogłoszeniu o zamówieniu. Costanzo zaskarżył tę decyzję przed tribunale amministrativo regionale per la Lombardia, twierdząc w szczególności, że jest ona bezprawna, ponieważ została wydana w oparciu o dekret z mocą ustawy, który był niezgodny z art. 29 ust. 5 dyrektywy Rady 71/305. To skłoniło sąd do skierowania do Trybunału pytań prejudycjalnych.
Trybunał udzielił pozytywnej odpowiedzi na pytanie, czy organy administracyjne państw członkowskich są zobowiązane do stosowania prawa wspólnotowego i zobowiązane do zaniechania stosowania przepisów krajowych sprzecznych z prawem wspólnotowym. Co więcej, jasno sprecyzował, że również organy administracji publicznej podlegają w tej mierze takim samym zasadom jak sądy krajowe. Trybunał określił, że rozwiązanie przeciwne ograniczyłoby efektywność wypracowanych zasad supremacji i bezpośredniego skutku prawa wspólnotowego. „Władze administracyjne, także władze gmin, podlegają temu samemu obowiązkowi jak sąd krajowy, jeżeli chodzi o stosowanie postanowień (…) oraz powstrzymanie się od stosowania tych krajowych przepisów prawnych, które są z nimi sprzeczne”9.
Orzeczenia Solange I, II, w sprawie Traktatu z Maastricht
Dwa znane orzeczenia Federalnego Trybunału Konstytucyjnego (FTK): Solange I z 1974 r. oraz Solange II z 1986 r. prowadzą do wniosku, iż RFN jest państwem suwerennym, zaś jego członkostwo we Wspólnotach Europejskich jest wyrazem suwerennej woli. Prawo wspólnotowe obowiązuje na terytorium RFN na podstawie zgody parlamentu na ratyfikację europejskiego prawa traktatowego. Zgodnie z orzeczeniem Solange II, FTK uznał, że powstrzyma się od oceny zgodności prawa wspólnotowego z niemiecką Ustawą Zasadniczą, dopóki w prawie wspólnotowym utrzyma się taki poziom ochrony praw podstawowych, jaki gwarantuje niemieckie prawo konstytucyjne. A zatem, FTK ma kompetencje do kontrolowania wszelkich aktów prawnych obowiązujących na terytorium RFN.
Sprawa dotyczyła skargi przeciwko przepisom WE odnośnie importu grzybów, na podstawie których powodom odmówiono przyznania zezwolenia na import. Zdaniem powodów przepisy te ograniczały ich konstytucyjnie chronione prawo wolności handlu. Była to także część skargi na to, że przy rozpatrywaniu ich podań nie zastosowano odpowiednich procedur, w tym prawa wnioskodawców do wypowiedzenia się w związku a decyzjami administracyjnymi i prawo do odpowiednich środków obrony.
Strona skarżąca oczekiwała, że w sprawie “Solange l” sąd zajmie się natychmiast zbadaniem zakwestionowanych przepisów prawnych. Zamiast tego sąd dokonał wstępnego przeglądu rozwoju WE w celu sprawdzenia, czy warunki dotyczące katalogu fundamentalnych praw i gwarancji parlamentarnych pozostają niespełnione.
Po pierwsze, trybunał zauważył, że ETS w kilku przypadkach wykazał, że prawo wspólnotowe chroni fundamentalne prawa. Jednak charakter tych praw nie był całkowicie jasny. Dlatego też z perspektywy niemieckiej konstytucji szczególnie istotne jest wykazanie przez sprawę,17 iż prawo wspólnotowe “ nie zezwala na środki, które nie są zgodne z fundamentalnymi prawami uznanymi i zagwarantowanymi przez konstytucje państw (członkowskich)”. Innymi słowy, prawo wspólnotowe zawiera takie konstytucyjnie uznane i zagwarantowane prawa.
Zwrócono także uwagę na to, że te fundamentalne swobody wpasowywały się logicznie w swobody ekonomiczne Traktatu, zwłaszcza tak zwane cztery swobody oraz, że ETS w swoim prawie precedensowym konsekwentnie stosował zasadę proporcjonalności oraz różne zasady dobrej administracji.
Otóż niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny w zasadzie akceptował zasadę pierwszeństwa i skuteczność bezpośrednią, ale pod pewnymi warunkami (stąd orzeczenia te są znane jako Solange – niem. dopóki)
– Solange I: stanowiące daleko idące warunki, gdyż odmówiono prawu wspólnotowemu bezwarunkowej supremacji w stosunku do prawa niemieckiego, albowiem nie jest ono prawem krajowym ani międzynarodowym. A ponieważ stanowi prawo autonomicznie, którego proces tworzenia nie został jeszcze zakończony, to dopóki Wspólnota nie opracuje katalogu podstawowych praw człowieka i nie będzie posiadała demokratycznie wybranego parlamentu, dopóty ochronę konstytucyjnych praw podstawowych zapewni sąd niemiecki.
– Solange II: stawiające ograniczone warunki i wyrażające postawę prointegracyjną, gdyż uznano, że prawo wspólnotowe zapewnia już odpowiednia ochronę praw podstawowych i jedynie wyjątkowych
przypadkach konieczna będzie ochrona ze strony sądu niemieckiego. Dopóki nie istnieje europejska struktura federalna, dopóty problem ochrony praw człowieka nie będzie rozstrzygnięty ostatecznie.
– Solange III: oznacza powrót do daleko idących warunków, ponieważ uznano, że Wspólnota dostała uprawnienia ograniczone i wtórne, a zatem dopóki nie nastąpi moment przełomowy w procesie
TakŜe przytoczone już sprawy Solange I i Solange II mogą być dowodami na przemożny wpływ prawodawstwa wewnętrznego na proces decyzyjny wspólnoty. To przecież właśnie stanowisko niemieckiego FTK stało się przyczyną przyspieszenia prac nad takimi dokumentami, jak Karta Praw Podstawowych.
Orzeczenie w sprawie Francovich i Bonifacy v. Włochom (C 6-9/90)
Traktat ustanowił swój własny system prawny, który jest połączony z systemami państw członkowskich i który musi być stosowany przez sądy tych państw. Sądy krajowe, których zadaniem jest stosowanie przepisów prawa wspólnotowego, muszą zapewnić pełną skuteczność tym przepisom oraz chronić prawa nadawane na ich podstawie podmiotom prywatnym.
Pełna skuteczność prawa wspólnotowego (art. 10 [5] Traktatu) zostałaby podważona, a ochrona praw nadanych na jego podstawie uległaby osłabieniu, gdyby podmioty prywatne nie byłyby uprawnione do uzyskania ochrony sądowej, kiedy ich prawa nie są respektowane w związku z naruszeniem prawa wspólnotowego, za które państwo członkowskie może ponosić odpowiedzialność. Zasada odpowiedzialności państwa za wyrządzenie szkody osobom prywatnym w rezultacie naruszenia prawa wspólnotowego, za które państwo ponosi odpowiedzialność, jest nieodłączną częścią systemu traktatowego.
Dyrektywa o ochronie pracowników w razie upadłości pracodawcy zawiera w szczególności określone gwarancje dotyczące realizacji roszczeń z tytułu niewypłaconych wynagrodzeń. Państwa członkowskie były zobowiązane wprowadzić postanowienia dyrektywy do krajowych systemów prawnych do 23 października 1983 r. Włochy nie wykonały tego zobowiązania. Andrea Francovich wraz z innymi pracownikami pewnego przedsiębiorstwa nie otrzymali wynagrodzeń z powodu upadłości pracodawcy w 1984 r. W postępowaniu przed sądem włoskim domagali się oni od państwa uzyskania gwarancji przewidzianych w dyrektywie albo zapłaty odszkodowania. Sąd krajowy przedstawił Trybunałowi Sprawiedliwości pytanie prawne dotyczące odpowiedzialności państwa w takim przypadku.
Ze sprawy Francovich wynika, że dyrektywy wspólnotowe, choć zgodnie z Traktatem zobowiązują tylko państwa członkowskie, nie rodząc skutków prawnych dla ich obywateli, mogą niekiedy być źródłem roszczeń obywateli wobec państwa członkowskiego (w tym wypadku – z tytułu naruszenia przez państwo obowiązku implementacji dyrektywy).
Orzeczenie w sprawie P. F. Dori v. Recreb Srl (C-91/92)
1. Zarządzeniem z 24.1.1993 r., [...], Giudice Conciliatore di Firenze (arbiter), Włochy, przedłożył Trybunałowi wniosek o wydanie orzeczenia wstępnego w sprawie pytań dotyczących interpretacji Dyrektywy Rady nr 85/577/EEC oraz możliwości powoływania się na tę Dyrektywę w sporach między przedsiębiorcami a konsumentami.
2. Pytanie podniesiono w toku postępowania pomiędzy Paolą Faccini Dori z Monzy a spółką Recreb Srl (dalej jako: Recreb). 3. Z wniosku o wydanie orzeczenia wstępnego wynika, że 19.1.1989 r., bez wcześniejszego kontaktu ze strony Pani Dori, Interdiffusion Srl zawarło z nią na głównym dworcu kolejowym Mediolanu umowę uczestnictwa w korespondencyjnym kursie języka angielskiego. Zatem umowa została zawarta poza siedzibą Interdiffusion Srl.
4. Kilka dni później, listem poleconym z 23.1.1989 r., Pani Faccini Dori poinformowała firmę o odstąpieniu od umowy. Interdiffusion odpowiedziała 3.6.1989 r., iż przeniosła swoje roszczenie wobec Pani Dori na spółkę Recreb. Pani Dori wystosowała pismo do Recreb oświadczając, iż odstąpiła od umowy, wskazując m.in. na to, że oparła się na prawie odstąpienia przewidzianym w Dyrektywie.
5. Z preambuły Dyrektywy wynika jasno, iż ma ona na celu podniesienie poziomu ochrony konsumenta i wyeliminowanie różnic występujących w przepisach krajowych w tym zakresie, które to różnice mogą mieć wpływ na funkcjonowanie wspólnego rynku. Stosownie do pierwszych czterech akapitów preambuły, w przypadku umów zawieranych poza siedzibą przedsiębiorstwa regułą jest, że to sprzedawca inicjuje negocjacje, zaś konsument jest całkowicie nieprzygotowany i często zaskoczony przedłożoną ofertą. W większości przypadków konsument nie ma możliwości porównania zaproponowanej przez przedsiębiorcę jakości i ceny produktu lub usługi z innymi ofertami. Zgodnie z tym samym akapitem, tego rodzaju element "zaskoczenia" występuje nie tylko w umowach zawieranych w domu konsumenta, ale wszędzie tam, gdzie sprzedawca występuje z inicjatywą zawarcia umowy poza siedzibą przedsiębiorstwa. Celem Dyrektywy jest zatem, co podkreślono w piątym akapicie preambuły, przyznanie konsumentowi prawa do odstąpienia od umowy w ciągu siedmiu dni od daty jej zawarcia, aby umożliwić mu ocenę obowiązków wynikających z umowy.
Art. 1 ust. 1 Dyrektywy stanowi, że stosuje się ona do umów zawieranych pomiędzy przedsiębiorcą dostarczającym towary lub usługi a konsumentem, zarówno podczas wycieczki zorganizowanej przez przedsiębiorcę poza siedzibą jego przedsiębiorstwa, jak i podczas wizyty przedsiębiorcy w domu lub miejscu pracy konsumenta, jeżeli do wizyty tej nie doszło na wyraźne żądanie tego ostatniego.
Art. 2 stanowi, że "konsument" oznacza osobę fizyczną, która w transakcjach objętych zakresem zastosowania Dyrektywy nabywa towary lub usługi dla celów, które należy uznać za nie związane z wykonywaniem przez niego działalności zawodowej. Zdefiniowane w tym samym przepisie pojęcie "kupca" oznacza osobę fizyczną lub prawną, która zawiera tego rodzaju umowy w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Orzeczenie w sprawie Simmenthal (C-106/77)
Włoska spółka Simmenthal importowała w 1973 r. z Francji do Włoch wołowinę. Zgodnie z włoskimi przepisami na granicy została pobrana opłata za kontrolę weterynaryjną i sanitarną. Zdaniem spółki kontrole te oraz pobrane opłaty stanowią przeszkodę w swobodnym przepływie towarów i jako takie są zakazane przez Traktat. Spółka wszczęła postępowanie przeciwko włoskiemu Ministrowi Finansów, żądając zwrotu bezpodstawnie pobranych opłat. Sąd włoski przedstawił w 1976 r. pytanie Trybunałowi Sprawiedliwości.
Po wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Simmenthal I (s. 33) sąd włoski nakazał Ministerstwu Finansów zwrot opłat pobranych niezgodnie z prawem. Ministerstwo wniosło odwołanie od tej decyzji. Włoski sąd odwoławczy uznał, że w sprawie powstał problem sprzeczności między prawem wspólnotowym a nową ustawą włoską. W rezultacie sąd ten przedstawił Trybunałowi Sprawiedliwości pytanie dotyczące konsekwencji wynikających z zasady bezpośredniego stosowania prawa wspólnotowego w przypadku niezgodności z przyjętą przez państwo członkowskie ustawą późniejszą.
1. Przepisy prawa wspólnotowego są bezpośrednim źródłem praw i obowiązków dla tych wszystkich, do których się odnoszą, to jest dla państw członkowskich oraz podmiotów prywatnych będących stronami stosunków prawnych na podstawie prawa wspólnotowego. Dotyczy to również każdego sądu krajowego, którego zadaniem – jako organu państwa członkowskiego – jest ochrona praw podmiotowych przyznanych przez prawo wspólnotowe.
2. Zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa wspólnotowego postanowienia Traktatu i bezpośrednio obowiązujące akty prawne wydane przez instytucje wspólnotowe po ich wejściu w życie nie tylko automatycznie uchylają stosowanie jakichkolwiek sprzecznych z nimi aktów prawa krajowego, ale
również wykluczają przyjęcie przez parlament państwa członkowskiego nowych ustaw, które byłyby niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego.
3. Sąd krajowy, który stosuje prawo wspólnotowe, ma obowiązek zapewnić pełną jego skuteczność, a gdy jest to konieczne – odmówić zastosowania przepisów krajowych niezgodnych z prawem wspólnotowym nawet wówczas, gdy zostały przyjęte później niż akt prawa wspólnotowego.
1. Swoboda przepływu towarów
Orzeczenie w sprawie Cassis de Dijon ( C-120/78)
Przeszkody w swobodnym przepływie towarów na obszarze Wspólnoty wynikające z różnic w krajowych regulacjach dotyczących sprzedaży określonych produktów są dopuszczalne jedynie pod warunkiem, że krajowe regulacje są konieczne ze względu na kontrolę podatkową, ochronę zdrowia publicznego, uczciwość transakcji handlowych lub ochronę konsumenta.
Niemiecka spółka Rewe-Zentral AG zamierzała importować w 1976 r. z Francji do Niemiec likier „Cassis de Dijon”. Władze niemieckie odmówiły zgody na obrót produktem pod nazwą „likier” ze względu na zbyt niską zawartość alkoholu: poniżej 25%, co było zgodne z przepisami francuskimi, ale niedopuszczalne w świetle prawa niemieckiego. Spółka zaskarżyła do sądu decyzje zakazującej import likieru. Sąd zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem o zgodność przepisów niemieckich z traktatową zasadą swobodnego przepływu towarów.
W świetle wyroku TS niemieckie normy zawartości alkoholu w likierze nie mogą stać na przeszkodzie importowi słabszych likierów z innych państw Wspólnoty.
Orzeczenie Keck i Mithouard ( C-267, 268/91)
reguł konkurencji oraz przepisów dotyczących swobody przepływu towarów na obszarze Wspólnoty.
Każdy środek, który może bezpośrednio lub pośrednio, rzeczywiście lub potencjalnie, ograniczać handel wewnątrzwspólnotowy stanowi środek o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych. Pojęcie to obejmuje tego rodzaju ograniczenia swobodnego przepływu towarów, które są konsekwencją zastosowania do towarów pochodzących z innych państw członkowskich, w których są wytwarzane i wprowadzane na rynek w sposób zgodny z prawem, przepisów, które wprowadzają wymogi, którym takie towary muszą sprostać (dotyczące oznaczania, kształtu, rozmiarów, wagi, składu, prezentacji, opakowania). Jest tak nawet wtedy, gdy przepisy te stosuje się bez rozróżnienia do wszystkich produktów, chyba że ich zastosowanie można usprawiedliwić względami interesu publicznego, ważniejszymi od swobody przepływu towarów.
Pytania przedłożono w związku z postępowaniem karnym wszczętym przeciwko Panom Keck i Mithouard za sprzedaż produktów w niezmienionym stanie po cenie niższej od ceny nabycia (sprzedaż ze stratą), co stanowiło naruszenie art. 1 francuskiej ustawy.
Na wstępie należy zauważyć, że postanowienie Traktatu dotyczące swobodnego przepływu osób, usług i kapitału na obszarze Wspólnoty nie mają znaczenia dla ogólnego zakazu sprzedaży ze stratą, który dotyczy marketingu towarów. Dlatego te postanowienia nie mają żadnego związku z toczącym się postępowaniem głównym.
Orz. w sprawie Dassonville (Procureur du Roi przeciwko Dassonville) (C-8/74)
Wszystkie przepisy państwa członkowskiego, które mogą ograniczyć, bezpośrednio lub pośrednio, rzeczywiście lub potencjalnie, handel wewnątrzwspólnotowy, należy uznać za środki o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych. W braku wspólnotowego systemu gwarantującego konsumentom autentyczność pochodzenia produktu, państwo członkowskie może wydać przepisy, które zapobiegną nieuczciwym praktykom w tym zakresie, pod warunkiem, że będą one racjonalne i nie będą stanowiły środka arbitralnej dyskryminacji lub ukrytego ograniczenia handlu między państwami członkowskimi.
Zarządzeniem z 11.1.1974 r., w odniesieniu do wymogu przedłożenia urzędowego dokumentu wystawionego przez rząd państwa eksportera dla produktów opatrzonych geograficzną nazwą pochodzenia.
Pierwsze pytanie dotyczy tego, czy przepis krajowy zakazujący importu towarów posiadających oznaczenie pochodzenia, ale bez urzędowego dokumentu wydanego przez rząd państwa eksportującego, który potwierdzałby ich prawo do korzystania z takich oznaczeń, stanowi środek o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych w rozumieniu art. 30 [28] TWE.
W braku rozwiązania na poziomie wspólnotowym, które gwarantowałoby autentyczność pochodzenia produktów, podjęcie przez państwo członkowskie środków mających zapobiegać nieuczciwym praktykom tego rodzaju, uzależnione jest to od tego, czy takie środki są rozsądne oraz czy wymagany sposób udowodnienia pochodzenia nie utrudnia handlu między państwami członkowskimi i, w konsekwencji, czy jest dostępny dla wszystkich obywateli Wspólnoty.
Drugie pytanie dotyczy tego, czy umowa, której skutkiem jest ograniczenie konkurencji, i która niekorzystnie wpływa na handel między państwami członkowskimi, rozważana wraz z przepisem prawa krajowego dotyczącym certyfikatów pochodzenia, jest ważna, jeżeli uprawnia ona wyłącznego importera do wykorzystywania tego przepisu celem przeciwdziałania importowi równoległemu, lub która nie zabrania mu takiego zachowania.
W związku z powyższym, utrzymywanie na terytorium jednego państwa członkowskiego cen znacząco wyższych od cen w innym państwie członkowskim może prowadzić do zbadania, czy umowa wyłącznej dystrybucji wykorzystywana jest w celu uniemożliwienia importerowi uzyskiwania certyfikatu pochodzenia produktu, wymaganego przez przepisy prawa krajowego.
2. Swoboda przepływu osób/pracowników
Orzeczenie w sprawie Lawrie-Blum vs. Land Baden-Württemberg (C-66/85)
W sprawie swobodnego przepływu pracowników na terytorium Wspólnoty
Powyższe pytanie podniesiono w toku postępowania wszczętego przeciwko krajowi związkowemu Baden-Württemberg przez Panią Deborah Lawrie-Blum (obywatelkę Wielkiej Brytanii), której po zdaniu na Uniwersytecie we Freiburgu egzaminu na nauczyciela w gimnazjum (szkoła średnia) kuratorium oświaty dla szkół średnich (Stuttgart) odmówiło, ze względu na jej narodowość, zgody na odbycie kursu warunkującego przystąpienie do egzaminu państwowego drugiego stopnia. Pozytywne zaliczenie tego egzaminu było przesłanką
mianowania danej osoby na stanowisko nauczyciela gimnazjalnego.
3. Jak wynika z wyjaśnień i dokumentów przedłożonych Trybunałowi, w Republice Federalnej Niemiec szkolenie nauczycieli zasadniczo należy do kompetencji krajów związkowych. Szkolenie składa się ze studiów na uniwersytecie, prowadzących do egzaminu państwowego pierwszego stopnia oraz stażu poprzedzającego drugi egzamin państwowy, który jest egzaminem kwalifikującym do wykonywania zawodu nauczyciela.
Jednakże podstawową cechą stosunku pracy jest fakt, że przez pewien czas osoba świadczy pracę na rzecz i pod kierunkiem innej osoby, w zamian za co otrzymuje wynagrodzenie. W przedmiotowej sprawie jasnym jest, iż podczas całego okresu stażu przygotowawczego nauczyciel stażysta jest podporządkowany wskazówkom i kontroli ze strony szkoły, do której został przydzielony. Szkoła określa, w jakim wymiarze godzin ma być świadczona przez niego praca, udziela instrukcji, którymi ma się kierować oraz ustanawia reguły, których ma przestrzegać. Podczas zasadniczej części stażu, nauczyciel stażysta zobowiązany jest prowadzić lekcje z uczniami, a więc świadczyć pracę o pewnej wartości ekonomicznej dla szkoły. Otrzymywane przez niego kwoty można uznać za wynagrodzenie, które otrzymuje w zamian za świadczoną pracę i związane z nią obowiązki w trakcie odbywania stażu. W rezultacie, trzy kryteria warunkujące istnienie stosunku pracy zostały spełnione w przedmiotowej sprawie.
Orzeczenie w sprawie Van Duyn vs. Home Office (C-41/74)
Orzeczenie ETSu odgrywają decydującą rolę w ustaleniu granic porządku i zdrowia publicznego. Dość ciekawym orzeczeniem jest sprawa Van Duyn`a[6]
Sprawa dotyczyła obywat...
kaya86