Tarczyca pospolita - Scutellaria galericulata (Labiatae)
Opis.
Roślina wieloletnia dorastająca do 50 cm wys.; średnio do 30 cm; łodyga rozgałęziona; kłacze pełzające; liście podługowatolancetowate, brzegiem karbowane, w nasadzie sercowate; kwiaty osadzone w kątach liści, barwy niebieskawej lub fioletowej, dwuwargowe. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rośnie nad rzekami i jeziorami, na podmokłaych łąkach i przy rowach melioracyjnych. Wszędzie pospolita.
Surowiec.
Surowcem jest ziele – Herba Scutellariae, które należy pozyskiwac od maja do I połowy września. Suszenie ziela winno odbywać się w temp. do 50o C. Schnie szybko. W trakcie suszenia ciemnieje, co jest zjawiskiem naturalnym.
Skład chemiczny.
Ziele i kłacza zawierają flawonoidy powiązane z pochodnymi kwasu cynamonowego: skutelareina, baikaleina, chryzynoglukuronid, chryzyna (flawon), garbniki, terpeny, olejek eteryczny – 0,05-0,08%.
Działanie.
Wodne i wodno-alkoholowe wyciągi z tarczycy działają przeciwwysiękowo, moczopędnie, przeciwhistaminowo, przeciwzapalnie, żółciopędnie, żółciotwórczo, spazmolitycznie, pobudzająco na wydzielanie soków trawiennych, uspokajająco, przeciwstresowo, regulująco na krwawienia miesiączkowe, wzmacniajaco na mięsień sercowy, rozszerzająco na naczynia krwionośne. Przedłuża i wzmacnia działanie witaminy C za sprawą posiadania witaminy P.
Zewnętrznie (okłady, przemywanie, maście, toniki):
rozjaśniająco na cerę, przeciwzapalnie, antyseptycznie, przeciwobrzękowo.
Wskazania:
choroby alergiczne, plamice, obrzęki, nadciśnienie, cukrzyca, kamica żółciowa, kamica moczowa, zaburzenia miesiączkowania, upławy, stany zapalne narządów płciowych, zaburzenia metaboliczne, skurcze jelit, teleangiektazje, plamy potrądzikowe, plamy po opryszczce, osłabienie serca, kołatanie serca (+ kwiat głogu + ziele serdecznika – w równych częściach – napar z 1 łyżki na szklankę wrzątku), depresja (+ glistnik + serdecznik + arcydzęgiel – w równych częściach – napar z 1 łyżki na szklankę wrzątku), stan porzedmiesiączkowy, trądzik różowaty, żylaki, zapalenie naczyniówki, stan zapalny spojówek.
Napar: 1 łyżkę suchego ziela zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut, przecedzić; pić 2 razy dz. po 100-200 ml; dzieci 5-6-letnie – 20 ml 2 razy dz.; dzieci 7-10 letnie – 50 ml; dzieci starsze - 100 ml 2 razy dz.
Sok tarczycowy – Succus Scutellariae: świeże ziele zmielić w maszynce do mięsa, na każdą szkl. Masy roślinnej dać 1 szkl. przegotowanej wody, pognieść wszystko razem palką drewnianą, odstawić na 6 godzin, sok oddzielić od masy roślinnej; masę przepuścić jeszcze przez sokowirówkę. Oba soki połączyć. Zakonserwować alkoholem – 1 cz. wódki na 1 cz. soku, cukrem – 1 cz. soku na 1 cukru, winem – 1 cz. soku na 0,5 cz. cukru lub miodu + 1 cz. wina – wymieszać.
Sok zażywać 3 razy dz. po 1 łyżce (sok na wódce i cukrze) w stanach osłabienia, przy kaszlu, stanach zapalnych jamy nosowej i gardła, zapaleniu oskrzeli, przeziębieniu, osłabieniu serca (zwłaszcza ten na miodzie i winie) oraz przy zdenerwowaniu i stresie (sok na miodzie i winie). Sok na winie zażywać 2 razy dz. po 30 ml. Do soku na cukrze polecam wlać sok z cytryny w trakcie jego sporządzania (sok z jednej cytryny na 300 ml soku).
Tonik tarczycowy na skórę – Tonicum Scutellariae: suche lub lepiej świeże ziele tarczycy zmielić przez maszynkę do mięsa; na 1 szklankę ziela mielonego dać 250 ml wody, 15 ml soku z cytryny i 5 ml octu winnego. Odstawić na 2 dni do lodówki. Następnie przecedzić, sok przefiltrować przez gazę na sitku. Do uzyskanego Toniku tarczycowego wlać 1 ml Azucalenu lub Azulanu oraz 3 krople olejku cytrynowego lub pomarańczowego naturalnego. Wstrząsnąć. Skórę przemywać 2-3 razy dz. Do cery bladej polecam tonik tarczycowy z dodatkiem spirytusu kamforowego: 1 cz. toniku + 0,5 cz. spir. kamforowego. Przechowywać w lodówce.
Tonik działa przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo, przeciwwysiękowo, odkażająco, zakwaszająco, wybielająco, przeciwtrądzikowo, przeciwzaskórnikowo; uszczelnia powierzchniowe naczynia krwionośne, uelastycznia naskórek.
Maść tarczycowa – Unguentum Scutellariae – przygotowuje się identycznie jak maść pokrzywową . Działa regenerująco, przeciwzapalnie, odżywczo, wybielająco, odkażająco, przeciwwysiękowo, przeciwobrzękowo.
Intrakt tarczycowy – Intractum Scutellariae: pól szkl. świeżego mielonego ziela zalać 250 ml gorącego alkoholu 40%; wytrawiać 5 dni; przefiltrować. Zażywać 2 razy dz. po 10-15 ml przy nerwicy serca, żołądka i niepokoju wewnętrznym.
Rp. Ziele tarczycy – 2 cz.
Kwiatostan lub owoc głogu – 1 cz.
Ziele dziurawca – 1 cz.
Kwiatostan lub ziele krwawnika – 1 cz.
Ziele glistnika – 1 cz.
Liść konwalii – 0,5 cz.
Ziele jemioły – 1 cz.
Zioła zmieszać. Mieszanka silna, bardzo wartościowa. 1 łyżkę zmieszanki zalać 1 szkl. wody, zagotować, odstawić na 30 minut, przecedzić. Pić 2 razy dz. po 100 ml; dzieci od 13 do 17 roku życia – 30-50 ml 2 razy dz.
Wskazania: bezsennosć, depresja, zaburzenia w wydzielaniu żółci, niewydolność wątroby, lęk, zaburzenia miesiączkowania, napięcie przedmiesiączkowe, zaburzenia nerwowe i wegetatywne okresu po- i przekwitania, miażdżyca, zawroty głowy, szum w uszach, obrzęki, nadciśnienie, kołatanie serca, osłabienie serca.
Rp. Intrakt tarczycowy – 20 ml
Nalewka z miłorzębu – 15 ml
Nalewka (sok) z dziurawca – 15 ml
Cardiol C – krople – 15 ml
Miód – 30 ml
Składniki wymieszać. Zażywać 2-3 razy dz. po łyżce.
Wskazania: nerwice, bezsenność, zaburzenia krążenia mózgowego i kończyn, miażdżyca, osłabienie serca, niepokój wewnętrzny, szum w uszach, zawroty głowy.
Lena.501