Henry Moore-Kielce.pdf

UNIWERSYTET HUMANISTYCZNO-PRZYRODNICZY

JANA KOCHANOWSKIEGO W KIELCACH

WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY I ARTYSTYCZNY

Kierunek: Edukacja plastyczna i technika

Przedmiot: Rzeźba

mgr Ewa Banaś

Henry Moore

Prowadzący: dr Henryk Sikora

KIELCE 2009

MOORE Henry Spencer

(1898-1986)

Wczesne lata.

Henry Moore urodził się 30.VII 1898 w Castleford,

małym, górniczym miasteczku, otoczonym malowniczymi

pejzaŜami i pełnymi uroku wioskami. Dzieciństwo Moore’a

nie odznaczało się niczym szczególnym. Wychowywał się

w duŜej rodzinie. Postanowieniem ojca Moore’a było

wykształcić dzieci tak, aby mogły „przy jego pomocy

i zachęcie wiele w Ŝyciu osiągnąć”. Henry Moore chodził do

przedszkola, szkoły podstawowej oraz szkółki niedzielnej

prowadzoną przez Kongregację w swoim rodzinnym mieście.

Gdy miał 11 lat, otrzymał stypendium i w latach 1909 - 1915

Fot. 1 Henry Moore

uczęszczał do szkoły w Castleford, gdzie plastyki uczył się pod kierunkiem Alice Gostik. Gdy

miał 16 lat otrzymał dyplom Cambridge Senior Certifikate. Wówczas postanowił ubiegać się

o stypendium do miejscowej szkoły sztuk pięknych. Jednak jego ojciec uwaŜał, Ŝe powinien -

tak jak jego siostra zostać nauczycielem. Moore chciał zostać rzeźbiarzem, jednak musiał

podporządkować się woli ojca, który wybrał dla niego zawód nauczyciela. Przez kilka miesięcy

Moore pracował w swoim zawodzie – projektował tablicę honorową z nazwiskami wszystkich

byłych uczniów szkoły w Castelford, którzy wyruszyli na wojnę. Po wybuchu I wojny światowej

zrezygnował z posady i w lutym 1917, jako 18-letni męŜczyzna, wstąpił do armii brytyjskiej.

Mimo ćwiczeń wojskowych Moore’owi udało się znaleźć wolne chwile, aby zwiedzić British

Museum oraz National Galery w Londynie. Latem 1917 został wysłany do Francji, a pod koniec

roku przeniesiono go na odcinek frontu pod Cambrai, gdzie ucierpiał na skutek ataku gazowego.

Po dwumiesięcznym pobycie w szpitalu i dalszej kuracji całkowicie odzyskał zdrowie. Moore

wrócił do Castelford, aby kontynuować pracę w szkole, ale juŜ wtedy wiedział, Ŝe praca

nauczyciela nie jest jego powołaniem. We wrześniu 1919 przyznano mu stypendium

rehabilitacyjne, do którego miał prawo jako były Ŝołnierz, i na dwa lata wyjechał do Szkoły

Sztuk Pięknych w Leeds. W ciągu pierwszego roku studiował przede wszystkim rysunek.

W szkole nie było nauczyciela rzeźby, ale Moore uparł się, Ŝe będzie studiował rzeźbę. Dopiero

na drugim roku wyznaczono mu niedoświadczonego nauczyciela rzeźby – Moore był jego

pierwszym uczniem. Wkrótce do Moore’a dołączyła młoda studentka z pobliskiego Wakefield,

Barbara Hepworh, później znana rzeźbiarka.

Intelektualne horyzonty Moore’a stopniowo się rozszerzały i wkrótce artysta

zainteresował się malarstwem nowoczesnym, które miał okazję oglądać w prywatnych

kolekcjach np. rektora uniwersytetu w Leeds, sir Michaela Sadlera. Pod koniec drugiego roku

nauki w Leeds School of Art. Moore zdał egzamin z rzeźby i został nagrodzony stypendium

w Royal College of Art. We wrześniu 1921 wyjechał do Londynu, gdzie rozpoczął 3-letnie

zaawansowane studia w dziedzinie rzeźby. Po dwóch latach uzyskał dyplom.

Zajęcia w Royal College of Art. Nie miały takiego znaczenia dla Moore’a jak moŜliwość

indywidualnych studiów w muzeach Londynu - przede wszystkim British Museum, z bogatą

kolekcją rzeźby antycznej, oraz Victoria and Albert Muzeum, z pracami Auguste'a Rodina.

Czytał Rogera Fry’a i Henri Gautiera-Brzeską, zapoznał się z pracami Jacoba Epsteina. W roku

1923 po raz pierwszy odwiedził ParyŜ.

Studiując w Royal College of Art. Moore zyskał przychylność pryncypała, Sir Williama

Rothensteina, który w 1924 roku poparł jego starania o posadę nauczyciela w London County

Council. W liście polecającym Sir William pisał: „ Jest on rzeźbiarzem o niezwykłym talencie

i wiedzy, którego praca będzie najwyŜszej jakości. Bardzo wysoko cenię charakter pana Moore’a

i jestem przekonany, Ŝe jego oddziaływanie będzie owocne i inspirujące .”

Oprócz tych źródeł na twórczość Moore'a ogromny wpływ miała natura. Istotną rolę dla

Moore'a odgrywała obserwacja przyrody i jej form: drzew, głazów, muszli. "Przestrzeń,

odległości, pejzaŜ, rośliny, kamienie, kości – wszystko to oddziałuje na mnie i daje mi nowe

pomysły" – pisał Moore. Był namiętnym zbieraczem róŜnych okazów przyrodniczych,

kolekcjonował muszle, kamienie, kawałki drewna, a inspiracje tymi biomorfocznymi kształtami

znajdziemy w całej jego twórczości. Jak twierdził, "rzeźba musi mieć w sobie Ŝycie, siłę witalną,

musi dawać uczucie organicznej formy, określonego patosu i ciepła". UwaŜał teŜ, Ŝe czysta

abstrakcja byłaby lepiej realizowana w architekturze. To uwielbienie dla natury przekładało się

takŜe na stosunek do krajobrazu, który cenił nie tylko jako źródło inspiracji: mówił, Ŝe

najchętniej ustawiłby rzeźbę w jakimkolwiek krajobrazie, niŜ pozwoliłby na umieszczenie jej

w nawet najpiękniejszym budynku, gdyŜ rzeźba jest sztuką open air , otwartej przestrzeni. Moore

podobnie jak Rodin, uwaŜał, iŜ wszystkie moŜliwe formy zawarte są w pejzaŜu, Ŝe natura jest

dla rzeźbiarza niewyczerpalnym źródłem form.

Moore dość szybko uświadomił sobie, Ŝe starogrecki i renesansowy ideał piękna,

któremu hołdowała sztuka akademicka, nie moŜe juŜ być celem rzeźby, a w kaŜdym razie nie

jego rzeźby. Moore bardzo szybko wyciągnął dla swojej twórczości wnioski z obserwacji, jakie

poczynił w czasie studiów w oddziale etnograficznym i juŜ w 1922 roku moŜna zauwaŜyć

w jego rzeźbach wpływy sztuki murzyńskiej, a w późniejszych latach takŜe prekolumbijskiej.

PodróŜe i dalszy rozwój artystyczny .

Po ukończeniu Royal College w 1924, jako nauczyciel rzeźby uzyskał stypendium

zagraniczne. Swoją podróŜ odłoŜył jednak na rok, poniewaŜ został mianowanym nauczycielem

rzeźby w Royal College of Art. W 1925 spędził 6 miesięcy, podróŜując po Francji i Włoszech.

Po powrocie do Anglii w 1926 rozpoczął pracę nad pierwsza rzeźbą z cyklu odpoczywających

kobiet. Tworzył takŜe półpostacie kobiece, grupy matek z dziećmi, maski i głowy w kamieniu.

Niektóre z jego dzieł wskazują na znajomość prac rumuńskiego artysty Constantine Brancusiego

i rzeźbiarzy kubistycznych, jednak największy wpływ w tym okresie wywarła na niego

kamienna rzeźba meksykańska.

Nurt abstrakcji organicznej przewija się

nieustannie w twórczości Moore’a. Świadczą

o tym między innymi „Trzy pierścienie” z 1966

roku, przypominające wydrąŜone owoce.

W 1928 odbyła się pierwsza indywidualna

Fot. 2 Henry Moore, The Three Rings,

wystawa, Moore'a w Warren Gallery w Londynie,

składająca się z czterdziestu dwóch rzeźb i pięćdziesięciu jeden rysunków. Artysta zaczął

otrzymywać publiczne zamówienia. Pierwsze jakie otrzymał, dotyczyło wykonania

płaskorzeźby do nowootwartego Głównego Biura Zarządu Komunikacji Londyńskiej w budynku

metra przy St James.

W 1929 Moore oŜenił się z Iriną Radetzky, malarką rosyjsko-austriackiego pochodzenia,

która studiowała w Royal College of Art. Po ślubie przenieśli się do duŜego studio

w Hampstead, jednej z północnych dzielnic Londynu. Na drugiej wystawie w Leicester Galleries

w 1932 zaprezentował trzydzieści cztery rzeźby oraz dziewiętnaście rysunków. Wystawa

w 1931 roku zaowocowała pierwszą ofertą kupna przez zagraniczną galerię.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: