Oświęcim - Dlaczego spalili mój naród. Artykuł.pdf

(755 KB) Pobierz
Dlaczego spalili mój naród? - krzyczała była więźniarka
Michał Olszewski, Paweł Wroński 27-01-2005, ostatnia aktualizacja 28-01-2005 09:41
- Zabrali mi imię, dali numer, byłam nikim - dlaczego? Zabrali nam wolność -
dlaczego? - krzyczała do mikrofonu była więźniarka Auschwitz Merka Szewach,
która niespodziewanie wdarła się wczoraj na mównicę podczas 60. obchodów
wyzwolenia obozu zagłądy w Auschwitz- Birkenau
Do mównicy zbliżał się właśnie prezydent Izraela Mosze Kacaw, stanęła za jego plecami
starsza kobieta. Zdezorientowana ochrona nie zareagowała. - Dlaczego? - pytała
krzycząc. - Dlaczego spalili mój naród, żydowski naród? Dlaczego od nas wzięli
wolność? Dlaczego dali nam łatę, żółtą łatę, żeby poznali, że jesteśmy Żydzi? Nigdy,
nigdy niech się to nie wróci! W tym obozie, dziewczynka - szesnaście lat. Stoję tu. Naga -
zakończyła.
Dwie godziny później dźwięk rogu, szofar, kończył czwartkową ceremonię obchodów 60.
rocznicy wyzwolenia Auschwitz. - To świadczy, że naród Izraela żyje - mówił były
ambasador Izraela w Polsce Szewach Weiss
Wcześniej byli więźniowie i wyzwoliciele Auschwitz usłyszeli dźwięk, który przed 60 laty
zwiastował Zagładę - odgłos lokomotywy wtaczającej na rampę w Birkenau wagony z
ludźmi, na których czekało tu cierpienie i śmierć.
Więźniarka Oświęcimia Simone Veil, nr 78651, przypominała, że w tym miejscu
dokonywała się selekcja, a doktor Josef Mengele jednym ruchem palca decydował, kto
ma szanse przeżycia, a kto bezpośrednio pójdzie do gazu. - Aż mnie ciarki przeszły, gdy
usłyszałam ten dźwięk - powiedziała była więźnarka obozu Barbara Pozimska. Tym
razem pociąg nie nadjeżdżał, na torach zaś płonęły tysiące świeczek.
1
11447360.001.png
Byli więźniowie założyli chusty w kolorze pasiaków, pasiaste berety, pokazywali do
kamer swoje zdjęcia z obozowego czasu. Jeden z byłych więźniów z Kanady niósł plakat
"Pius XII nie jest święty", nawiązując do dwuznacznej postawy papieża w czasie wojny.
Przed ruinami krematorium obok wieźniów zasiedli przedstawiciele czterdziestu czterech
państw. Ceremoniał uroczystości przewidywał jednak tylko wystąpienie przedstawicieli
trzech narodowości - polskiej, żydowskiej i romskiej - oraz trzech głów państw: Polski -
gospodarza uroczystości, Rosji - państwa, które wyzwalało obóz, i Izraela - dla którego
Auschwitz jest symbolem hitlerowskiej próby wyniszczenia narodu.
Nie przemawiał obecny na uroczystościach prezydent Niemiec Horst Koehler.
Przed uroczystościami prezydent Francji Jacques Chirac otworzył pawilon poświęcony
pamięcy 75 tys. fracuskich Żydów, w odróżnieniu od poprzedniej ekspozycji przypomina
o współudziale niektórych Francuzów w łapankach na Żydów.
W przywiezionym przez kardynała Jeana-Marie Lustigera posłaniu papież Jan Paweł II
apelował, by mając w pamięci Auschwitz, nie ulegać ideologiom, które usprawiedliwiają
deptanie godności człowieka.
Prezydent Kwaśniewski powiedział, że dzieje 800-letniej cywilizacji polsko-żydowskiej
będzie dokumentować Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.
Zaś prezydent Putin przypomniał, że w wyzwoleniu Polski poległo 600 tys. radzieckich
żołnierzy. - Wszelkie próby rewidowania historii, stawiania w jednym szeregu ofiar i
katów, wyzwolicieli i okupantów, są amoralne - zaznaczył. Ostrzegał, że największym
zagrożeniem dla świata jest terroryzm, bo podobnie jak faszyzm nie szanuje ludzkiego
życia.
Obchody zakończyły modły ekumeniczne i zapalenia zniczy przed tablicami
upamiętaniejącymi ofiary.
Putin siedział obok Kwaśniewskiego. Zanim rozpoczęły się obchody, obaj prezydenci
żywo rozmawiali. Wcześniej do krótkiej wymiany poglądów między nimi doszło w hotelu.
Po uroczystościach Putin spotkał się też z prezydentem Francji Jacquesem Chirakiem i z
nim powrócił do Krakowa.
2
"Ja dodam kilka słów po polsku - zaczęła. - Tu więzili moją rodzinę i wszystkich spalili. Tu
zabrali mi imię i dali numer. Nie byłam więcej Merka Szewach. Byłam numerem.
Dlaczego? Dlaczego spalili mój naród, żydowski naród. Dlaczego? Dlaczego nam dali
łatę? Żółtą łatę. Żeby poznali, że jesteśmy Żydzi. Jestem Żydówką z Izraela. Mam kraj,
mam armię, mam prezydenta, mam flagę. Nigdy, nigdy niech to nie wróci. Dziękuję. Tak
naga. Stałam w tym obozie, dziewczynka, 16 lat. Stoję tu naga. Dziękuję."
Podwinęła też rękaw, żeby pokazać numer obozowy: 15755
Jak podaje New York Times Merka Szewach pochodzi z Białegostoku, teraz mieszka w
Izraelu.
Wystąpienie Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego
Wielce Szanowni więźniowie obozu Auschwitz-Birkenau, Wielce Szanowni wyzwoliciele
tego obozu, przedstawiciele delegacji 46 państw, które uczestniczą w dzisiejszych
obchodach,
Panie i Panowie oraz wszyscy, którzy oglądacie to wydarzenie na ekranach telewizorów
Jesteśmy w miejscu, w którym żadne słowa nie są w stanie oddać całej przerażającej
prawdy o niegodziwościach, które tutaj popełniono. Ale my musimy mówić, pamiętać i
krzyczeć: tu było piekło na Ziemi. Tutaj poniżenie, strach, ból, cierpienie i śmierć były
codziennością. Potworność tej zbrodni przygniata. Hitlerowskie Ńfabryki śmierci" zostały
na chłodno zaplanowane. Subordynowani oprawcy z zapałem wypełniali swe zadania,
aby krematoryjne kominy mogły nieustannie dymić. Wciąż nie możemy zapomnieć, że to
Ńludzie ludziom zgotowali ten los". I nigdy nie wolno nam się z tym pogodzić!
3
11447360.002.png
To miejsce pokazuje w straszliwej pełni, czym był nazizm. Minęły zaledwie dwa miesiące
od dojścia Hitlera do władzy, gdy pierwsi więźniowie zostali osadzeni w obozie w
Dachau. Krótko po agresji na Polskę, z rozkazu Himmlera, powstał Konzentrationslager
Auschwitz. Już w czerwcu 1940 roku skierowano tu pierwszy transport polskich więźniów
politycznych. W początkowym roku istnienia Auschwitz za drutami tego obozu cierpiało
17 tysięcy Polaków. Jeszcze więcej uwięziono w kolejnych latach okupacji. Były wśród
nich tak znakomite postacie, jak pisarz Tadeusz Borowski, pisarka Seweryna
Szmaglewska, olimpijczyk Bronisław Czech, rzeźbiarz Xawery Dunikowski, polityk i
późniejszy premier Józef Cyrankiewicz, obecny dzisiaj wśród nas Władysław
Bartoszewski, pisarz Tadeusz Hołuj, aktor Stefan Jaracz, wybitny reżyser i artysta Józef
Szajna czy aktor i reżyser August Kowalczyk.
Od roku 1941 grozę Auschwitz poznało wiele narodów. Transporty zaczęły przybywać z
całej okupowanej Europy. We wspólnocie cierpienia, naznaczonej obozowymi pasiakami,
znaleźli się ludzie różnych krajów, języków i religii. Losem większości z nich stała się
śmierć. Auschwitz jest wielkim europejskim cmentarzyskiem, ogarniającym prochy
półtora miliona ludzi 25 narodowości.
Szczególnie straszliwy los stał się udziałem Żydów. Auschwitz- Birkenau to symbol
Szoah, ludobójstwa popełnionego przez hitlerowców na narodzie żydowskim. Tu był
największy obóz zagłady ś stworzony specjalnie po to, aby zabijać. Masowo, na skalę
przemysłową, skrupulatnie. Wraz z innymi Ńkombinatami śmierci" ś w Bełżcu, w
Chełmnie nad Nerem, na Majdanku, w Sobiborze i w Treblince ś stanowił dowód, jak
rozległa była to zbrodnia. W latach wojny hitlerowcy wymordowali sześć milionów Żydów,
z czego połowa zginęła w obozach. Całkowita eksterminacja miała także spotkać
społeczność romską. To koszmarna, wstrząsająca karta w historii Europy.
Ze ściśniętym sercem, pełni bólu, składamy dziś wspólnie hołd wszystkim
zamordowanym w Auschwitz, wszystkim ofiarom hitlerowskiej zbrodni. Dla nas, Polaków,
to miejsce szczególnej refleksji. Myślimy o martyrologii, ale i niezłomności naszego
narodu, który zmagał się z najeźdźcą od pierwszego do ostatniego dnia wojny. Myślimy o
cierpieniach naszych bliźnich. O szczególnych więziach łączących nas, Polaków z
4
narodem żydowskim.
Zgotowany przez hitlerowców Szoah był kresem świata, jaki na tych ziemiach stworzyli
Polacy i Żydzi we wzajemnej koegzystencji. Społeczność żydowska zamieszkiwała tu od
ośmiuset lat, znajdując w Polsce klimat wolności i tolerancji. Wiele pokoleń polskich
Żydów stworzyło wspaniały dorobek duchowy, kulturalny, gospodarczy ś i wniosło wielki
wkład w nasze wspólne dzieje, czerpiąc zarazem z polskich wpływów i doświadczeń.
Obrazować to będzie Muzeum Historii Żydów Polskich, jakie powstaje w Warszawie.
Ten dzień to dobra okazja, aby wspomnieć o ludziach wielkiego ducha, polskich
bohaterach, którzy w czasie okrutnej wojny dawali przykłady odwagi i solidarności z
narodem żydowskim. O działaczach Rady Pomocy Żydom ŃŻegota"; o Irenie
Sendlerowej, która ocaliła życie tysiącom żydowskich dzieci; o Janie Karskim, który
pierwszy przekazał państwom koalicji antyhitlerowskiej informacje o Szoah; czy o
Henryku Sławiku, nazywanym polskim Wallenbergiem, którego działalność uchroniła
przed nazistowską maszyną zbrodni kilkanaście tysięcy Żydów.
Obóz Auschwitz-Birkenau 27 stycznia 1945 roku wyzwoliły wojska radzieckie. Są tu
pomiędzy nami przedstawiciele wyzwolicieli ś ci, którzy przynieśli więźniom ocalenie i
odsłonili przed światem oświęcimską gehennę. Miałem honor wręczyć im dzisiaj wysokie
polskie odznaczenia. Z głębokim szacunkiem dla ofiary żołnierskiego poświęcenia i krwi,
Polska czci wszystkich walczących, wszystkich bohatersko poległych, którzy w
szeregach Armii Czerwonej oswobodzili naszą ojczyznę spod hitlerowskiej okupacji.
Pamiętamy o ogromnym wkładzie Rosjan i innych narodów Związku Radzieckiego w
zwycięstwo nad nazizmem. Pamiętamy, że właśnie na froncie wschodnim w wielkim
stopniu rozstrzygnęły się losy drugiej wojny światowej i że to Armia Czerwona zdobyła
Berlin. Dwadzieścia milionów zabitych ś żołnierzy poległych w boju i cywilów
zgładzonych przez hitlerowców ś było straszliwą ceną, jaką narody Związku
Radzieckiego zapłaciły za to historyczne zwycięstwo. Wspólnie pochylamy głowy przed
ich ofiarą. Pamiętamy o tych, którzy przeżyli piekło obozu i do dziś zmagają się ze
skutkami doznanych cierpień, chorobami, a często także biedą i samotnością. To właśnie
dla nich pod hasłem ŃNie zostaniecie sami!", Fundacja Polsko-Niemieckie ŃPojednanie"
i stowarzyszenia poszkodowanych w ubiegłym roku powołały do życia Polską Unię Ofiar
Nazizmu. Wierzę, że działalność tej nowej organizacji będzie dobrze służyła potrzebom
humanitarnym, socjalnym i medycznym żyjących ofiar nazizmu.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin