Konstytucja – ustawa zasadnicza; słowo pochodzi z łaciny ( urządzać regulować )
Jest to akt prawny, który ma zazwyczaj najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie. Może on określać:
1 Podstawy ustroju społeczno – gospodarczego państwa
2. Organizację, kompetencje i sposób powoływania najwyższych organów państwa oraz podstawowe prawa wolności i obowiązki obywatela.
Podziały konstytucji ( są różne typy podziału każdy z innego względu ) Poniżej są przykłądy:
A ze względu na forme:
1. Pisane ( formalne )
2 N7ep7sane ( materialne )
B Ze względu na obejmowany zakres praw:
1. Pełne – regulują całość praw wchodzących w skład materii konstutucjynych
2. Częściowe – nie całość.
C Ze względu na sposób uchwalenia:
1. Uchwalane przez jeden niepodzelny organ konstytucyjny albo naród w referendum albo najpierw przez ciało ustawodawcze a potem naród.
2. Obtojowane – nadaje panujący
D W zależności od łatwości jej zmiany
1. Sztywne
2. Elastyczne
E Wyróżniamy konstytucje proste i złożone. Proste to takie gdy całość regulacji zawarta jest w jednej ustawie, zaś złożone to takie gdzie całość regulacji zawarta wielu ustawach.
Do 1791r. konstytucja była synonimem tyl9o ustawy a noetktóre org. nazywają konstutucją własne zbiory regulacji zasad.
Ważne konstytucje w historii:
27.11.1815 – konstytucja królestwa pols9ego.
20.02.1919 – mała konstytucja ( II RP ).
17.03.1921. – konstytucja marcowa
23.04.1935 – konstytucja kwietniowa
19.02.1947 – mała konstytucja ( PRL )
22.07.1952 – konstytucja PRL
17.10.1992 – mała konstytycja ( III RP )
02.04.1997 – obecna.
Dziennik ustaw nr 8 poz. 483. p. 1.
„Każdy ma prawo do ochrony zdrowia”
p3.„Warunki i zakres udzielania tych świadczeń określa ustawa
Władze publiczne są obowiązane do szczególnej opieki osobom w podeszły wieku, dzieciom, kobetom ciężarnym, niepełnosprawnym:
nr 4.
Władze publiczne są obowiązane do zwalczania epidemii i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom zanieczyszczenia środowiska.
nr .5.
Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży:
Kodeks karny 1997 dziennik ustaw nr. 88 poz. 553. art 47 oraz rozdział 19 określający przestępstwa przeciwku życiu i zdrowiu
Kodeks wykroczeń 1971 dziennik ust nr 12 poz 114 rozdział 13 art. 109 do 113 – precyzuje wykroczenia przeciwko zdrowiu.
ETYKA ZAWODOWA:
Pojęcie to jest racjonalną i normatywną teorią dobra i sprawiedliwości zawierająca zbiór naczelnych ideałów i wartości moralnych oraz wzorów postępowania.
KODEKS KARNY: akt normatywny stanowiący zbiór przepisów regulujących odpowiedzialność karną obywateli danego państwa.
W części ogólnej określa przedewszystkim:
- definicje przestępstwa
- zasady odpowiedzialności za przestępstwo
- zasady wymiaru kary i okoliczności łagodzące
- zasady przedawnienia przestępstw.
- ustala się katalog kar, środków karnych oraz środków zabezpieczających oraz środków związanych z poddaniem sprawcy próbie czyli warunkowe zawieszenie kary.
- formy stadialne przestępstwa: przygotowanie, usiłowanie dokonanie przestępstwa
- formy zjawiskowe: pomocnictwo, podżeganie i sprawdztwo przestępstwaW części szczególnej zawiera zwykle katalog czynów które są zabronione pod groźbą kary.
Obecnie obowiązująca ustawa z 06.06.1997r. dziennik ust. 88 poz. 553 weszła w życie 1.09.1998 i zastąpiła ustawę z dnia 19.04. 1969r.
W Europie od 16 wieku istniały różne kodeksy karne np. Constitutio Kriminalis Karolina 1532r.
W 18 wieku pojawił się kodeks obejmującego prawo karne i cywilne – kodeks Zamojskiego.
Kodeksami karnymi lub innymi źródłami prawa karnego od 18 wieku były:
- Kodeks karny rosyjski 1866r. ( Królestwo Polskie )
- Kodeks karny wojskowy 1932r. ( II RP )
- Kodeks karny wojska polskiego obowiązywał 1944-1970
- Kodeks karny 1969r. – obowiązywał do 1998r.
- Kodeks karny 1997r – od 01.09.1998 do dziś
- Kodeks karny skarbowy – od 1999 do dziś.
KODEKS POSTĘPOWANIA KARNEGO – podstawowy akt prawny regulujący polskie postępowanie karne. Ustawa z dnia 06.06.1997r. Ma działy które reguluja postępowania konkretne:
1 część wstępna
2 sąd
3 sędziowie obrońcy, ławnicy i inni.
4 czynności procesowe
5 dowody
6 środki przymusu ( kary porządkowe itp.
7 akty oskarżenia, przebieg śledztwa.
8 postępowanie przed sądem pierwszej instancji
9 postępowanie odwoławcze
10 postępowanie przed sądem drugiej instancji
11 postępowanie szczególne
Działóww jest 15.
KODEKS KARNY WYKONAWCZY – akt normatywny określający zasady wykonywania orzeczeń sądowych w sprawach karnych i wykroczeniowych.
Cześć ogólna:
1. Organy uprawnione do orzekania kar itp.
2. Obowiązki i prawa oskarżonego
Część szczegółowa:
1. Poszczególne reguły wykonywania orzeczeń
2. Sprawy szczególne
KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO – ust. z 17.01.1964.
Najważniejsze:
- Kodeks postępowania cywilnego z 1932r.
- Prawo o sądowym postępowaniu egzekucyjnym z 10.1932r. s
Obecny kodeks wszedł w życie 1.01.1965r. Pierwsza duża nowelizacja 1985r. Kolejna istotna 1989r. ( utworzone mdzn. sądy gospodarcze ).
KODEKS CYWILNY – jest usystematyzowany według określonych reguł zbiór przepisów prawa z zakresu prawa cywilnego, obejmujący przynajmniej podstawowy zestaw instytucji z tej dziedziny. Wydany ustawą z 23.04.1969. Wszedł w życie 01.01.1965, dziennik ustaw nr.16 poz 93 z 1964r.
Uchwalenie go wywołane potrzebą unifikacji polskiego prawa cywiilnego oraz unowocześnieniem dotychczasowych przepisów.
tumieszka@o2.pl
Sylwinka761