Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego.docx

Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego

Urazy tego typu mogą towarzyszyć urazom głowy.

Zawsze należy je podejrzewać w następujących okolicznościach:

·         uraz spowodował utratę przytomności poszkodowanego

·         uraz dotyczył górnej połowy ciała, a szczególnie szyi i głowy

·         uraz spowodował zaburzenia świadomości

·         w przypadku zatrucia lekami i alkoholem.

Urazy, które predysponują do uszkodzeń kręgosłupa są następujące:

·         upadki z wysokości

·         skoki na głowę do płytkiej wody

·         wypadki komunikacyjne (szczególni motocyklowe)

·         uderzenia w głowę.

Skutki:
Urazy kręgosłupa mogą powodować złamania kręgów, przemieszczenie krążków międzykręgowych itp. i doprowadzić do ucisku rdzenia kręgowego (np. przez odłam kostny).
Urazy rdzenia kręgowego mogą prowadzić do wstrząśnienia i stłuczenia rdzenia, przerwania jego ciągłości oraz uszkodzenia nerwów rdzeniowych. W zależności od wysokości, na której został uszkodzony rdzeń kręgowy, mogą mieć miejsce zaburzenia oddychania poszkodowanego:

·         przy uszkodzeniu powyżej czwartego kręgu szyjnego nie ma przekazywania pobudzeń drogą nerwu przeponowego do przepony

·         przy uszkodzeniu poniżej ma miejsce tylko częściowe porażenie przepony.

Zdarza się, że uraz rdzenia kręgowego ma podłoże jatrogenne, tzn. został spowodowany wskutek nieumiejętnie udzielonej pomocy.

Objawy:

Uszkodzenia kręgosłupa:

·         ból – w przypadku złamania kręgów

·         stwierdzana przy badaniu poszkodowanego bolesność wyrostków kościstych

·         zniekształcenie kręgosłupa (nienaturalne wybrzuszenie), zniekształcenie krzywizn kręgosłupa: garb, uskok

·         ograniczenie ruchomości kręgosłupa, np. przymusowe ustawienie głowy.

Uszkodzenia rdzenia kręgowego:

·         możliwość wystąpienia zaburzeń oddychania w zależności od wysokości uszkodzenia rdzenia

·         wystąpienie tzw. wstrząsu rdzeniowego – na skutek uszkodzenia ośrodków współczulnych nagle dochodzi do rozszerzenia naczyń, w których zalega krew (jest to sytuacja analogiczna do omdlenia)

·         porażenie kończyn i tułowia

·         porażenie pęcherza moczowego (tzw. pęcherz neurogenny) i zwieracza odbytu.

Postępowanie:

1.      Wezwanie pomocy

2.      Unieruchomienie głowy i szyi oraz tułowia

3.      Ocena funkcji życiowych – oddech, tętno:

o        jeśli poszkodowany wymaga prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej – udrożnienie dróg oddechowych poprzez wysunięcie żuchwy,

o        jeśli poszkodowany nie wymaga prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej, tamowania krwawień oraz innych nagłych działań. Nie należy go poruszać do czasu przyjazdu pogotowia ratunkowego!

4.      Jeśli poszkodowany musi być przeniesiony, jest to możliwe po uprzednim unieruchomieniu głowy, szi i tułowia.