Volumina Legum t IX.pdf

VOLUMINA LEGUM.

TOM IX.

WYDAWNICTWO KOMISYI PRAWNICZEJ AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI W KRAKOWIE

(Z FUNDUSZU & P. KS. ADAMA JAKUBOWSKIEGO).

KRAKÓW.

NAKŁADEM AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI.

PBAWA,

KONSTYTUCJE Y PRZYWILEIE

KRÓLESTWA POLSKIEGO,

WIELKIEGO KSIĘSTWA LITEWSKIEGO Y WSZYSTKICH PROWINCJI NALEŻĄCYCH

NA WALNYCH SEYMIECH KORONNYCH

OD SEYMU WIŚLICKIEGO ROKU PAŃSKIEGO 1347 AŻ DO OSTATNIEGO

SEYMU

UCHWALONE.

YOLUMEN NONUM

ab anno 17&it ad aiinuin 1792

ACTA EEIPUBLICAE CONTINENS.

Wjł

>an

~»T

" s" \ A li x i i JL^ l fc

f .8

''•staną ^Y''

,rr

PRZEDMOWA.

Poświęcając Królowi Augustowi II rozpoczęte w r. 1732 wydawni* ctwo Zbioru Praw,

zwanego Yolumina Legum, Kolegium Pijarskie zapowiedziało, że opus lwi

praestantissimum, quod imwersae Reipublicae Administratio-nem continet, w

przyszłości po wsze czasy prowadzonera będzie.

Losy jednak zrządziły inaczej: doprowadzone włącznie do konstytucyj Sejmu 1780

r., wydawnictwo przerwanem zostało, pod wpływem tych właśnie okoliczności, jakie

na polu prawodawczem i ustawodawczo • politycznem Rzeczypospolitej,

najżywotniejszą wywołały działalność. Sejm Czteroletni, Konfederacyje, wreszcie

Sejm Grodzieński wyłoniły z siebie niezliczone pasmo uchwał i konstytucyj,

zarówno cennych dla myśliciela. historyka i statysty, jak i doniosłych, dziś

jeszcze w znaczeniu prawa pozytywnego. Wydanie autentycznego zbioru ustaw i

konstytucyj, zapadłych na Sejmach 1782, 1784, 1786, 1788—1792 i 1793 stanowiło i

konieczność praktyczną i obowiązek naukowy.

Luźny matę ryj ał, w postaci projektów do praw, częścią drukowanych, częścią

nawet pisanych, jakkolwiek rozstrzelony w posiadaniu osób prywatnych i w

księgozbiorach publicznych, znajdował się w obfitości: należało jednak

przedewszystkiem materyjał ten troskliwie przebrać, a tekst jego ustalić,

zapomocą porównania z oryginalnemi księgami oblat zachowanemi w archiwach

państwowych. Zadanie to, odnośnie do ustawodawstwa Rzeczypospolitej z epoki 1782

—1792, spełnkmem zostało wspólnetni usiłowaniami niegdy X. Rektora Adama

Jakubowskiego, professorów: Michała Bobrzyń-skiego, Adolfa Pawińskiego i Michała

Szymanowsldego. Nie do tego jednak ograniczył się współudział X. Adama

Jakubowskiego. Pragnąc uzupełnić rozpoczęte przez poprzedników swych w

Zgromadzeniu Pijarskiem dzieło, przekazał Akademii Krakowskiej 5000 złp., jako

fundusz na koszta obecnego wydawnictwa; lecz gdjr ten okazał się nie

wystarczającym, Akademija, przychodząc ze swojej strony w pomoc temu

przedsięwzięciu, uzupełniła brak z własnych funduszów.

Wychodzący więc obecnie, po stuletniej z górą przerwie, tom niniejszy, z

porządku IX Voluminów Legum, zawiera w sobie:

1. Konstytucyje Sejmów z r. 1782, 1784 i 1786.

2. Konstytucyje Sejmu Czteroletniego z r. 1788—1792.

3. Indeks całego zawartego w tym tomie materyjału.

Format, papier i układ drukarski zastosowano ściśle do wydanego w Petersburgu

przez Józafata Ohryzkę przedruku Yoluminów Legum.

Drukiem zajmował się w Krakowie początkowo ś. p. prof. Aleksander Bojarski, po

jego zaś zgonie adjunkt Archiwum Krajowego w Krakowie Dr. Zbigniew Kniaziołucki,

który wypracował cały indeks.

Warszawa — Kraków, w Marcu 1889 roku.

•A W O.

h 9HfS

KONSTYTUCYE

SEYMU WALNEGO ORDYNARYINEGO WARSZAWSKIEGO

SZEŚCIO-NIEDZIELNEGO

• roku Pańskiego MDGCLXXXII dnia 3o miesiąca września

odprawiającego się.

W Imię Pańskie Amen.

STANISŁAW AUGUST

l Bo{ey łaski Kroi Polski, Wielki książę Litewski, Ruski, Pruski,

Mazowiecki, Zmud^ki, Kijowski, Wołyński, Podolski, Podlaski, Inflantski,

Smoleński, Sięwierski, y C^erniechowski.

Wszem wobec, y każdemu z osobna, komu o tem wiedzieć należy, oznaymuiemy:

iż podług przepisu prawa przypadający w tym roku seym walny ordynaryiny

złożywszy,

a chcąc iak nayusilniey dobro kraju w utrzymaniu praw y swobód co raz pomnażać,

powszechną etanów zgodą następujące uchwaliliśmy ustawy.

Osoby do Rady nieustaiącey wybrane pluralitate votorum.

z dawne y Rady z senatu.

2 prowincyi Małopolskiey. Wielmożni: Stempkowski kasztelan Kijowski.

Alcxandrowicz kasztelan Podlaski.

z prowincyi W. X. Litt.

Xiąże Radziwiłł kasztelan Wileński. Ro-galiński woiewoda Inflantski.

z prowincyi Wielkopolskiey. Szydłowski woiewoda Płocki. Lipski kasztelan

Łęczycki in paritate kresek stu dwóch z W. Oborskim kasztelanem Ciechanowskim, z

rezolucyi Króla Imci, podług prawa.

z dawney Rady z stanu rycerskiego.

z prowincyi Małopolskiey. Urodzeni: Kazimierz Raczyński generał Wielkopolski.

Witosławski oboźny polny koronny.

z prowincyi W. X. Litt.

Dziekoński ex-strażnik polny Litt. Jerzy Białopiotrowicz łowczy Lidzki.

z prowincyi Wielkopolskiey. Xźe Poniatowski generał lieutenant. Anastazy

Walewski szambelan J. K. Mci.

z nowych kandydatów z senatu et ex Ministerio,

z prowincyi. Małopolskiey.

Przewielebny Garnysz biskup Chełmski.

Wielmożni: Potocki woiewoda Ruski. Oża-rowski kasztelan Woynicki.

Przewielebny Okęcki biskup Poznański, kanclerz W. Kor. qua minister.

i prowincyi W. X. Litt.

Przewielebny Kossakowski biskup Inflantski.

Wielmożni: Brzostoweki podskarbi W.W. X. Litt. Mniszech marszałek nadworny W. X.

Litt. Tyszkiewicz hetman polny W. X: Litt.

z prowincyi Wielkopolskiey. Przewielebny Xiąże Poniatowski biskup Płocki.

KONSTYTUCJE SEYMU WALNEGO ORDYNARYJNEGO WARSZAWSKIEGO.

Wielmożni: Mokronoski woiewoda Mazowiecki. Walicki woiewoda Kawski. Ostrowski

kasztelan Czerski.

z nowych kandydatów z stanu

rycerskiego. 2 prowincyi Małopolskiey.

Urodzeni: Antoni Małachowski sekretarz W. K. Adam Cieciszowski pisarz W. K.

Potocki podstoli koronny. Zielonka podkomorzy Lwowski.

z prowincyi W. X. Litt.

Urodzeni: Zabiełło łowczy W. X. Litt. Chra-powieki generał major. Sulistrowski

szambe-lan J. K. Mci. Józef Szczyt poseł Płocki.

z prowincyi Wielkopolskiey. Urodzeni: Rzewuski pisarz polny koronny. Miaskowski

starosta Gnieźnieński. Sokołów-ski starosta Nieszawski. Jabłkowski szatn-belan

J. K. Mci poseł Sieradzki.

Za marszałka Rady nieustaiacey ex eąuestri ordin* pluralitate obrany.

Urodzony Kazimierz Raczyński generał Wielkopolski.

Sekretarzem Rady nieustaiacey obrany

fluralitate votonm.

Wielebny Naruszewicz pisarz W. W. X Litt.

ms.

Osoby za sędziów seymowych

obrane na sessyach prowincyonal-

nych.

ż prowincyi Małopolskiey.

2 woiewodztwa Krakowskiego. Urodzeni: Sta< nisław Badeni poseł Krakowski.

zwoiewodztwaSandomirskiego. Zboińskista rosta Mszański poseł Sandomirski.

zwoiewodztwa, Kijowskiego. Goławiński rot mistrz kawaler: naród: poseł Kijowski.

z woiewodztwa Ruskiego. Kunicki starosta Czułczycki poseł Chełmski.

zwoiewodztwa Wołyńskiego. Podhoroderisk pułkownik poseł Wołyński.

z woiewodztwa Podolskiego. Kamienieck stolnik Latyczew: poseł Podolski.

z woiewodztwa Lubelskiego. Karnie wski woy ski Ciechanowski poseł Lubelski.

z icoiewodztwa Podlaskiego. Zaleski łowczj Drohicki poseł Mielnicki.

z woiewodztwa Bracłaivskiego, Kordysz cho razy y poseł Bracławski.

_ z woiewodztwa Czerniechowskiego. Manieck pisarz W. Kor., poseł Czerniećhowski.

2 prowincyi W. X. Litt.

" Urodzeni: Xia.że Adam Cżartoryski generał leytn: woyska Litt:poseł Wileński

Ań-

oni Kosciałkowski poseł Wiłkomirski. Józef eleński sędzia Tziemski y poseł

Trocki. Szymon Zabiełło poseł Kowieński. Jan Nagurski oseł Zmudzki. Antoni

Chrapowicki poseł moleński. Antoni Bielikowicz poseł Orszań-a. Adam Rzewuski

poseł Nowogrodzki. Sta-isław Niemcewicz poseł Brzeski Litt. Zyg-Tiunt

Tomaszewicz poseł Inflantski.

z prowincyi Wielkopolskiey.

z woiewodztwa Poznańskiego. Urodzeni: gnący Moszczeńskiwoyski ziemi Stęzyckiey.

oseł woiewodztwa Poznań:

z woiewodztwa Kaliskiego. Jan Nepomucen jeszczyc Dobrzycki podkomorzyc Wendeń:

oseł Gniezn:

z woiewodztwa Gnieźnieńskiego. Piotr Kory-owski podsędek y poseł Gnieźnień:

z woiewodztwa Sieradzkiego. Józef Walew-ki podstarosta y poseł Wieluński.

z woiewodztwa Łęczyckiego. Antoni Kossow-ki ex-starosta Przedecki, poseł

Łęczycki.

z woiewodztwa Brzesk:Kujawskiego. Dyonizy tfniewski pułkownik poseł Kuiawski.

z -woiewodztwa Inoicrocławskiego. Urban Gliński cześnik Bydgowski poseł

Inowrocław-ki.

z woiewodztwa Płockiego. Józef Rokitnicki woyski y poseł Płocki.

z xięstwa Mazowieckiego. Kasper Doliwa )odsędek y poseł ziemi Wizkiey.

z woiewodztwa Eawskiego. Jan Rzeszotarski sędzia ziemski y poseł Rawski.

III.

Wyznaczenie sędziów seymowych.

Na kadencya pierwsza dnia pierwszego lutego w roku

przyszłym

tysiąc siedemset ośmdziesiat trzecim przypadająca.

z Senatu. , . —•

Przewielebni: Xi<iże Massalski Wileński. Ossoliński kijowski ----- biskupi.

Jaśnie Wielm: Xiąże Jabłonowski kasztelan Krakowski.

Wielmożni: Sołtyk Sandomirski Ogiński Trocki Małachowski Sieradzki Dzierżbicki

Łęczycki Hilzen Mścisławski Ledochowski Czerniećhowski - - - wojewodowie.

Xże Lubomirski marszałek W. kor. Bra-nicki hefman W. koronny. Zbiiewski

Poznański Łijcki Sandomirski TyszkiewiczMści-slawski Podhorodeński

CzerniechowskiPodo-ski Mazowiecki Rogaliński Miedzyrzecki Sołtyk Wiślicki

cKoszutski Srzemski Karśnicki Wieluński Krzycki Biechowski ZboińskiRa-ciązki

Zieliński Rypiński Komorowski Luba-

3&0.

smirski. Józef Trocki. Szy-Jan Nagurski owicki poseł )oseł Orszań-'•n-odzki.

Sta-kiLitr. Zyg-itski.

;y. Urodzeni:

i Stęzyckiey.

Nepomucen yo Wendeń:

Piotr Kory-

uień:

5zef Walew-

ski.

ani Kossow-

Łęczycki. go. Dyonizy

wski.

'•go. Urban

nowrocław-

' Eokitnicki per Doliwa

zeszotarski

tnowych.

• roku

trzecim

Wileński.

biskupi.

wski ka-

i Ogińsk'i zierżbicki lochowski wodowier. kor. Bra-wski Policz Msoi-

skiPodo-:ecki Soł-Jarśnicki iński Baki Luba-

ZA 3TAKISŁAVA AUGUSTA K, 1782.

czowski Tarnowski Konarski Łęczycki Rży-szczewski Buski Pruszyński Owrućki

--------- kasztelanowie.

z stanu rycerskiego.

Urodzeni: Stanisław Badeni poseł Krakowski. Zboiński starosta Mszański poseł

Sando-mirski. Xże Adain Czartoryski generał leytn: woyska Litt. poseł Wileński.

Antoni Kościał-kowski poseł Wiłkomirski. Ignacy Moszczeń-ski woyski ziemi

Stężyckiej poseł wdztwa Poznań: Jan Nepomucen Leszczyc Dobrzycki podkomorzyc

Wendeń: poseł Gniezn:

Na kadencja druga dnia pierwszego czerwca przypadająca, z senatu.

Przewielebni: Turski Łucki Wodzirlski Smoleński ....... biskupi.

Wielmożni: Małachowski Krakowski Dąmb-ski Brzeski Kuiawski Moszczeński

Inowrocławski Hryniewicki Lubelski woiewodowie.

Ogiński hetman W. Litt. Rzewuski hetman polny koronny. Kęśzycki Kaliski Dąmbski

Brzeski Kuiawski Ledochowski Wołyński Zien-kowicz Smoleński Żaba Połocki

Grocholski Bracławski Mier Inflantski Ankwicz Sandecki Żeleński Biecki

Swidziriski Eadomski Moszczeński Lędzki Szydłowski Zarriowski Popiel Małogoski

Szeptycki Przemyski Lipiń-ski Halicki Kościelski Bydgoski Zbiieweki Konarski

Sieradzki Jezierski Łukowski Bie-rzyński Zytomirski - - - kasztelanowie,

2 stanu rycerskiego.

Urodzeni: Goławiński rotmistrz kawaleryi naród: poseł Kiiowski. Kunicki starosta

Czuł-czycki poseł Chełmski. Józef Jeleński sędzia ziemski y poseł Trocki. Szymon

Zabiełło poseł Kowieński. Piotr Korytowski podsędek y poseł Gnieźnieński. Józef

Walewski pod-starosta y poseł Wieluński.

Na kadencya trzecia dnia pierwszego października przypadającą.

z senatu.

Przewielebni: Hybiński Kuiawski. Gie-droyć Zmudzki ...... biskupi.

Jaśnie Wielm: Xiąże Radziwiłł Wileński. Wielmożni: Zamoyski Podolski. Tyszkie-

wicz Smoleński Cetner Bełzki Zyberg Brzeski Litewski Xże Radziwiłł Miński-

woiewodowie. Xiąże Sapieha kanclerz W. W. X. Litt. Rzewuski marszałek

nadwor: kor. Giełgud Zmudzki Bohusz Kamieniecki Szeptycki Lubelski Jeleński

Nowo-grodzki Bniński Chełmiński Przebendowski Elblągeki Pruszak

Gdański Zakrzewski Krzywiuski Karwicki Za-wichostski Cieciszowski Połaniecki

Wggleń-ski Chełmski Dembowski Czechowskł Mło-IzieiowskiNakielski Przyłuski

Brzeziński Za-remba Cielecki Spicimirski Ustrzycki Inowło-dzki Sierakowski

Słoński kasztelanowie.

z stanu rycerskiego.

Urodzeni: Podhorodeński pułkownik poseł Wołyński Kamieniecki stolnik Latyczew-ki

poseł Podolski. Jan Nagurski poseł Zmudzki Antoni Chrapowicki poseł Smoleński.

Antoni Kossowski ex-starosta Przedecki poseł Łęczycki. Dyonizy Mniewski

pułkownik poseł Kuiawski.

Na kadencya czwarta dnia pierwszego lutego

w roku

tysiąc siedmset ośmdziesiat czwartym przypadaiąca.

Z senatu.

Przewielebny Krasiński biskup Kamieniecki.

Wielmożni: Xia,że Lubomirski Kiiowski Xiąże Sanguszko Wołyński Sosnowski Połocki

Ńiesiołowski Nowogrodzki Prozor Witebski Lanckoroński Bracławski - woiewodowie.

Małachowski koronny Chreptowicz litewski ------- podkanclerzowie.

Kossowski podskarbi nadwor: kor. Gurow-ski Gnieźnieński Popiel Lwowski Woronicz

Bełzki Kossakowski Witebski Kwilecki Prze' mgtski Garczyriskł Rozpirski Kwilecki

Rogo-ziński Brze'ziński Kruszwicki Lipski Santocki Sobolewski Warszawski Lasocki

Gostyński Opacki Wizki Podoski Dobrzyński Strzem-bosz Siorpski Kanigowski

Wyszogrodzki Ko-rzemowski Zakroczymski - kasztelanowie.

z stanu rycerskiego.

Urodzeni: Karniewski woyski Ciechanowski poseł Lubelski. Zaleski łowczy Drobicki

poseł Mielnicki. Antoni Bielikowicz poseł Orszański. Adam Rzewuski poseł

Nowogrodzki. Urban Gliński cześnik Bydgoski poseł Inowrocławski. Józef

Rokitnicki woyski y poseł Płocki.

Na kadencya piątą

dnia pierwszego czerwca roku 1784

przypadaiąca.

z senatu.

Nayprzewielebn: Xiąźe Prymas.

Przewielebny Ossoliński, biskup Kiiowski.

Wielmożni: Xże Sułkowski Poznański Mielżyński Kaliski Ogiński kasztelan Trocki

Ossoliński Podlaski Czapski Chełmiński Czap-ski Malborski Łoś Pomorski Xże

Sułkowski Gnieźnieński ----- woiewodowie.

KONSTYTUCJE SEYMU WOLNEGO ORDTNABriNEGO WAK8ZAWSK1EGO.

Gurowski, marszałek W. Litt. Xźe Poniń-ski podskarbi W. koronny Tyzenhaus

podskarbi uadw: Litt. Liernacki Sieradzki Mo-szczeński Inowrocławski Siernkowski

Płocki •Łuszczewski. Rawski Chmara Miński Mar-chocki Sanocki Grodzicki

Oświęcimski Kier-ski Kamieński •Sumiński Kowalski Lasocki Sochaczewski Oborski

Ciechanowski Ciesz-ko$<ski Liwski - - kasztelanowie,

z sfanu rycerskiego.

Urodzeni: Kordysz chorą/y y poseł Bra-eławski. Maniecki pisarz W. kor. poseł

Czer-niechowski. Stanisław Niemcewicz poseł Brzeski Litt. Zygmunt Tomaszowie/

poseł !n-Hantski. Kasper Doliwa podsędek y poseł ziemi Wizkiey. Jan Rzeszotarski

sędzia ziemski y poseł Rawski.

IV.

Osoby do kommissyi skarbu koronnego ex plt/ralitate wybrane.

Z senatu.

z prowincyi Małopolskiuy. Wielmożni: Popiel kasztelan Małogoski. Grodzicki

kasztelan Oświęcimski.

z prowiucyi Wielkopolskiey. Wielmożny .Sobolewski kasztelan Warszawski.

7. stanu rycerskiego.

ł prowincyi Małopolskiey. Urodzeni: Woyna starosta Stanisławowski. Józef

Nieborowski. Seweryn Potocki.

z prowincyi Wielkopolskiey. Urodzeni: Bicrnacki czośnik Sieradzki. Józef

8/ymanowski Bieliński-szambelanowie.

Osoby do kommissyi skarbu W. X. Litt. ex pkiralitate, wybrane,

-/. senatu.

Wielmożny Bystry kasztelan Brzeski Litt. z stanu rycerskiego.

Urodzeni: Narbutt stolnik Lidzki. Szwykow-ski stolnik Trocki. Bernowicz

podczaszy Nowogrodzki. Kossakowski podstołi Kowieński. Zaleski czesnik

Grodzieński. Stetkiewicz pułkownik artylleryi Litt.

VI.

Zaświadczenie czynności Rady przy boku Naszym nieustaiącey.

Po wysłucLaney przed Nami Królem, se-uatem y posłami ziemskiemi stanami rzeczy-

pospolitey, relacyi od delegowanych z pomiędzy tychże stanów do examinowania

czynności rady iiieu"stain.cey przy boku Naszym Królewskim, kiedy z porządku

seymo-\vania przed rozłączeniem Izb in ordine stanowieni;) praw nastąpić

maiącym, przychodzi Na'm dawać zaświadczenie radzie nieu-staiacey, wdzięczność

przyzwoitą za prace publiczne całey radzie y osobom w niey zasiadającym

oświadczamy y deklaruiemy, chcąc, aby ninieysze zaświadczenie, podług ustawy, w

konstytucya do druku inserowane było; rezerwując sobie po rozłączonych Izbach,

tych czynności y rezolucyi radnych odmianę, ieźl-iby się która przeciwna prawu

zdawała.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: