Antonina Kłoskowska – „Kultura masowa”
-Homogenizacja kultury masowej a poziomy kultury-
Homogenizacja – dosłownie – ujednolicenie
Homogenizacja w dziedzinie kultury polega na zabiegu gruntownego pomieszania elementów różnego poziomu i przekazania ich w postaci jednolitej masy, której każda porcja jest jednakowo strawna i pożywna. Doprowadza do postawienia na równi wytworów o bardzo niejednakowej wartości formalnej, o różnym poziomie artystycznym.
Do analizy zjawiska homogenizacji w kulturze masowej wystarczy wyodrębnić kultury wyższego i niższego poziomu, a metoda tego wyodrębniania powinna odwoływać się do instytucjonalnych form organizacji kultury.
Homogenizacja wiąże się z zatarciem dystansu między elementami kultury różnych poziomów.
Homogenizację można rozpatrywać w dwóch aspektach:
-> obiektywnym - zajmuje się zawartością przekazów rozpowszechnianych przez techniczne środki umasowienia kultury bez względu na ich recepcję; tutaj można wyróżnić 3 typy homogenizacji:
- upraszczająca – poddanie elementów wyższego poziomu kultury wprowadzanych do kultury masowej pewnym przeróbkom traktowanym jako środek ich uprzystępnienia, a prowadzącym do symplifikacji (np. prosta ekranizacja jakiegoś wielkiego dzieła)
- immanentna – włączenie do dzieła kultury wyższego poziomu elementów zdolnych przyciągnąć szeroką i popularną publiczność dokonane przez samego autora
- mechaniczna – najbardziej typowa i powszechna; od h. upraszczającej różni się tym, że nie polega na wprowadzaniu jakichkolwiek zmian w zawartości wewnętrznej dzieł wyższego poziomu, lecz na ich przeniesieniu w nienaruszonej postaci do masowych środków komunikowania
-> subiektywnym
Homogenizacja kultury masowej sprawia, że przynajmniej część dorobku kultury wyższego poziomu w każdym społeczeństwie staje się potencjalnie dostępna szerokiemu zakresowi odbiorców.
Zasadnicze działanie homogenizacji polega na usunięciu dystansu między elementami kultury różnych poziomów.
Homogenizacja mechaniczna dostarcza możliwości wyboru, ale nie oddziałuje w celu pokierowania jego kierunkiem zgodnie z przyjętym systemem wartości; eliminuje w ogóle zasadę hierarchii. Homogenizacja mechaniczna ma tę zaletę w porównaniu z upraszczającą, że nie zniekształca dzieła artystycznego przez ingerencję w jego zawartość.
W rezultacie tego procesu kultura masowa pozbawiona jest jedności stylu i prezentowana w sposób przyczyniający się do zachwiania hierarchii wartości.
polifonia1983