SŁOWNIK MITOLOGII.pdf

PANTEON

Absolucja (łac.) - uwolnienie, rozgrzeszenie, sakramentalna

absolucja jest rozgrzeszeniem w sakramencie pokutnym,

udzielonym grzesznikowi po spowiedzi. Ksiądz (w kościele

katolickim) udziela absolucji na mocy prawa rozgrzeszenia,

które Chrystus udzielił kościołowi. NaleŜy tutaj takŜe

kościelna a. od grzechów i kar kościelnych, której kościół

udziela albo publicznie albo tajemnie (w sakramencie

pokutnym).

Agrarne bóstwo - bóstwo związane z kultem urodzaju,

uprawy ziemi, rolnictwem.

Amulet - słowo jest pochodzenia starołacińskiego

(amuletum). Amulet jest to mały przedmiot, noszony przez

ludzi na ciele (przewaŜnie zawieszony na szyi i o ile moŜności

ukryty). Amulet umieszcza się teŜ na odzieŜy, zwierzętach,

sprzętach i wszelkim dobytku, a często nawet daje się go

zmarłym. Wybiera się na amulet przedmiot, obdarzony

według wierzeń tajemniczymi siłami, oddalającymi

niebezpieczeństwa i nieprzyjazne wpływy, albo teŜ

sprowadzającymi dodatnie działania. Według

rozpowszechnionego mniemania a. moŜe posiadać charakter

agresywny (zaczepny) lub defensywny (obronny).

Animizm - zwany takŜe polidemonizmem, polega na czci,

oddawanej duchom umarłych, przypisywanie duszy ludziom,

przyrodzie, rzeczom.

Anioł (z greck. angelos, "posłaniec") - według nauki

chrześcijaństwa istnieje pomiędzy Bogiem a człowiekiem cały

szereg istot duchowych, aniołów, stworzonych przez Boga i

słuŜących mu. Hierarchię chórów anielskich stanowią:

serafini, cherubini, Trony, Zwierzchności, Panowania,

archaniołowie i aniołowie . Nauka, zajmująca się specjalnie

naturą i działalnością aniołów zwie się angelologią.

Antropomorfizm - (anthropos - człowiek, morphe - forma,

kształt), wyobraŜanie bóstw na podobieństwo ludzi -

podobieństwo zewnętrzne, ale teŜ właściwe ludziom słabości i

wady.

Antropozofia (greck. - wiedza o człowieku) - jest nie tyle

samoistnym systemem filozoficznym, ile raczej nowym

odgałęzieniem teozofii (nauki o Bogu), z którą dzieli przede

wszystkim skłonność do mistycyzmu, tajemniczości i nauk

tajemnych. ZałoŜycielem a. był filozof Rudolf Steiner.

Według antropozofii myślenie naukowe, wiedza i badanie nie

potrafi ani rozwiązać ostatecznych problemów Ŝycia, ani

pomnoŜyć szczęścia ludzkiego, wprost przeciwnie,

jednostronny ten kierunek moŜe nieraz nawet przeszkodzić w

udoskonaleniu. NaleŜy dąŜyć do "duchowego widzenia", które

zdoła umoŜliwić ludzkości istotne oglądanie wyŜszych

światów, a osiągnąć je moŜna jedynie w pokorze i

opanowaniu siebie przez specjalne okultystyczne duchowe

ćwiczenia. Ćwiczenia te wiodą przez trzy stopnie:

"przygotowanie", które rozwija duchowe zmysły,

"oświecenie", rozniecające duchowe światło, "uświęcenie",

wiodące do obcowania z wyŜszymi istotami.

Apokryfy - (Nazwa grecka od apokryptein = kryć, biblos

apokryfoi oznacza księgi skryte). Nazwa tych części lub

uzupełnień "Pisma świętego", które przy ustanawianiu

uznanego przez kościół kanonu, nie zostały uznane, ale

dodatkowo przez pewne sekty lub teologicznych uczonych

oznaczane są jako równowartościowe.

Archetyp - prawzór, pierwowzór podstawowy niezmienny

składnik zbiorowej nieświadomości, pozostałość odwiecznych

powtarzających się doświadczeń ludzkości.

Astralna mitologia (gr.) - objaśnianie wyobraŜeń religijnych,

podań o bogach lub bohaterach za pomocą obserwacji gwiazd

a zwłaszcza planet i gwiazdozbiorów.

Astralne ciało - określenie, przyjęte z nauki greckich

filozofów o samodzielnym ucieleśnieniu się duszy. UŜywane

przez pisarzy okultystycznych i spirytystycznych, dla

"nadzmysłowego" ciała człowieka, zdolnego do wykonywania

samodzielnych ruchów.

Astralne duchy - Duchy zmarłych przeniesione na gwiazdy.

Występują one u filozofów okultyzmu, ale teŜ i u Arystotelesa

i filozofa niemieckiego Fechnera.

Astrologia - (sztuka przepowiadania z gwiazd). Sztuka

przepowiadania z połoŜenia gwiazd przyszłych losów i

zdarzeń.

Ateizm - (greck. - zaprzeczenie Boga) jest to albo brak

świadomości Boga u danego człowieka, albo mniej lub więcej

świadome przeczenie, jakoby Bóg, czy w ogóle jakaś istota

boska istniała.

Ateneum - pierwotnie świątynia bogini Ateny, od czasów

cesarstwa rzymskiego wyŜszy zakład naukowy.

Bodhisattva - według wierzeń pierwotnego buddyzmu, istota,

która ma stać się Buddą.

Bodhisattva w Mahayanie - to święci, czczeni jak bóstwa,

poniewaŜ mogą chronić ludzi od nieszczęść.

Bóg - (abstrakt. bóstwo), personifikacja świętości,

filozoficznie: najwyŜsza istota.

Buddyzm - religia pochodząca z Indii północnych. Jest to

ruch religijno-filozoficzny zwrócony przeciw wierze w

bogów, przeciw skostniałej spekulacji i ascezie, równieŜ

przeciw kastowemu systemowi Braminów.

Celibat - stan bezŜenny, nie był zawsze przepisem dla

duchownych. W czasach apostolskich dopuszczano do

kapłaństwa nie tylko wolnych, ale i Ŝonatych, o ile mieli inne

wymagane warunki. PoniewaŜ jednak celibat, według nauki

Pisma św., wyŜej stoi od małŜeństwa i czyni sposobniejszym

do słuŜby BoŜej, wyrabiało się juŜ od początków

chrześcijaństwa zapatrywanie, Ŝe najodpowiedniejszym

stanem dla duchownych wyŜszych stopni jest Ŝycie w

czystości. Zapatrywanie to zostało następnie ujęte w normy

prawne.

Cherub - (Kerub, hebr. l. mn. Cherubim), z babilońskiej

symboliki do symboliki Starego Testamentu przejęte istoty,

mające ciało zwierzęce a głowę ludzką lub na odwrót. W

czasach chrześcijaństwa w cherubinach widzi się najwyŜsze

istot anielskie.

Chtoniczne bóstwo - (grec.), działające w głębi ziemi (chton);

bogowie chtoniczni, bogowie podziemi np.: Hades, Pluton,

Persefona.

Demiurg (greck.), - "w oczach ludu (demos) stwarzający

dzieło (ergon)", rękodzielnik i artysta. Od Platona wielu

filozofów zwie demiurgiem twórcę świata, kształtującego

bezkształtną materię.

Demon (greck.), - początkowa nazwa bóstwa, oznaczała

później istoty pośrednie, między bogami i ludźmi, dobre albo

złe. U Greków początkowo nazwa ta oznacza w ogóle bóstwo,

które udziela człowiekowi natchnienia, albo teŜ moŜe

zaciemnić jego umysł. Wcześnie jednak juŜ zaczynają Grecy

pojmować demony jako bóstwa podrzędne i duchy

przydzielone poszczególnym ludziom, którym przynoszą

dobro i zło.

Demoniczny - u dawnych Greków człowiek opanowany przez

ducha złego albo dobrego, w Nowym Testamencie - tylko

przez złego. W dzisiejszym znaczeniu określa się tym mianem

przymus duchowy, działający w jakimś człowieku albo teŜ

wywierany nań przez kogo innego.

Demonizm (greck.), - wiara w demony.

Demonolatria (greck.), - cześć oddawana demonom.

Demonologia (greck.), - nauka o demonach.

Demonomachia (greck.), - walka z demonami.

Demonomagia (greck.), - wykonywanie praktyk

czarodziejskich z pomocą złych duchów.

Demonomania (greck.), - opętanie, przekonanie, Ŝe jest się

opętanym przez ducha.

Druidowie - staropogański stan kapłański celtów. Zajmowali

się nie tylko wykonywaniem kultu, ale byli równieŜ

nauczycielami. Składali bogom równieŜ ofiary z ludzi.

Wprowadzenie chrześcijaństwa zepchnęło druidów do rzędu

czarowników i wróŜbitów, pozostały im jednak jeszcze na

długo silne wpływy w społeczeństwie.

Dualizm - przyjmujący istnienie dwóch bogów, dobrego i

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: