Walka duchowa - Wawrzyniec Scupoli.doc

WALKA DUCHOWA

Wawrzyniec Scupoli

Spis treści

Wstęp

Wawrzyniec Scupoli i jego dzieło

Wprowadzenie w lekturę

Człowiek, który staje do „walki duchowej"

Dobrze przeżyć dzień — dobrze przeżyć życie

Zwrot ku Chrystusowi — prawdziwy obraz Boga i zbawienia

DO NAJWYŻSZEGO HETMANA I CHWALEBNEGO ZWYCIĘZCY, JEZUSA CHRYSTUSA, SYNA MARYI

Rozdział I

Na czym polega chrześcijańska doskonałość? Nie można jej osiągnąć bez walki. Cztery rzeczy niezbędne w tej walce

Rozdział II

Nieufność wobec siebie

Rozdział III

Zaufanie do Boga

Rozdział IV

Jak można poznać, że człowiek ufa nie sobie, lecz Bogu

Rozdział V

Błądzą ci, którzy trwogę uważają za cnotę

Rozdział VI

Inne rady, jak osiągnąć nieufność wobec siebie i zaufanie do Boga

Rozdział VII

Ćwiczenia   duchowe. Ćwiczenie umysłu, który należy bronić przed niewiedzą i ciekawością

Rozdział VIII

Przyczyny błędnego rozeznania. Metoda umożliwiająca właściwe rozeznanie

Rozdział IX

Czego jeszcze umysł winien się wystrzegać, by mieć właściwe rozeznanie

Rozdział X

Ćwiczenie woli oraz cel, do którego winny zmierzać wszelkie uczynki wewnętrzne i zewnętrzne

Rozdział XI

Rozważania, które skłaniają wolę do tego, by we wszystkim była uległa Bogu

Rozdział XII

O tym, że człowiek ma kilka rodzajów woli, i jak toczą one ze sobą walkę

Rozdział XIII

Jak   walczyć z popędami  zmysłowymi. Uczynki, które wola powinna spełniać, by nawyknąć do cnoty

Rozdział XIV

Co trzeba robić, kiedy wydaje się, że wola wyższa została pokonana i przygłuszona we wszystkim przez wolę niższą i przez nieprzyjaciół

Rozdział XV

Kilka ostrzeżeń co do sposobu prowadzenia walki, a zwłaszcza co do tego, przeciw komu i za pomocą jakich cnót należy walczyć

Rozdział XVI

W jaki sposób wczesnym rankiem rycerz. Chrystusa winien stanąć do walki

Rozdział XVII

Porządek,   którego należy przestrzegać w walce z występnymi namiętnościami

Rozdział XVIII

Jak stawiać opór niespodziewanym podnietom różnych namiętności

Rozdział XIX

Jak walczyć z pokusami cielesnymi

Rozdział XX

Jak walczyć z grzechem zaniedbania

Rozdział XXI

Jak powściągnąć zmysły zewnętrzne i przejść do kontemplacji boskości

Rozdział XXII

Same rzeczy służą do uporządkowania zmysłów, jeśli przechodzimy od nich   do rozważania   Słowa   wcielonego   w tajemnicach Jego życia i męki

Rozdział XXIII

Inne sposoby powściągania zmysłów w zależności od nadarzających się sposobności

Rozdział XXIV

Jak powściągać język

Rozdział XXV

Aby skutecznie walczyć z, nieprzyjaciółmi, rycerz Chrystusowy musi ze wszystkich sił unikać wzburzenia i niepokoju serca

Rozdział XXVI

Co powinniśmy robić, kiedy jesteśmy zranieni

Rozdział XXVII

Jakimi  metodami posługuje się szatan w walce, zwodząc zarówno tych, którzy chcą żyć cnotliwie, jak i tych, którzy popadli w niewolę grzechu

Rozdział XXVIII

Metody walki i oszustwa, jakimi posługuje się szatan wobec tych, których trzyma w niewoli grzechu

Rozdział XXIX

Pułapki i  oszustwa, za pomocą których szatan trzyma na uwięzi tych, którzy poznawszy swój grzech, chcieliby się  od niego uwolnić. Dlaczego nasze postanowienia często nie odnoszą skutku

Rozdział XXX

Oszustwa szatana wobec tych, którym się wydaje, że dążą do doskonałości

Rozdział XXXI

Oszustwa i metody, którymi posługuje się szatan, aby skłonić nas do porzucenia drogi prowadzącej do cnoty

Rozdział XXXII

Ostatnie ze wspomnianych wyżej oszustw i pokus, których szatan używa po to, by zdobyte cnoty stały się okazją do zguby

Rozdział XXXIII

Kilka przestróg, jak przezwyciężać złe namiętności i zdobywać nowe cnoty

Rozdział XXXIV

Cnoty należy zdobywać powoli, ćwicząc się w nich stopniowo i zajmując się za każdym razem tylko jedną

Rozdział XXXV

Środki umożliwiające zdobywanie cnót. Jak się nimi posługiwać, by zajmować się prze z jakiś czas jedną tylko cnotą

Rozdział XXXVI

Ćwicząc się w cnocie, trzeba zawsze gorliwie podążać do przodu

Rozdział XXXVII

Ponieważ ćwiczenie w cnotach należy prowadzić nieprzerwanie, nie powinno się unikać sposobności do zdobywania cnót

Rozdział XXXVIII

Trzeba  cenić sobie wszystkie okazje do zdobycia cnoty, szczególnie zaś te, które sprawiają najwięcej trudności

Rozdział XXXIX

Jak można wykorzystać różne okazje do ćwiczenia się w jednej cnocie

Rozdział XL

Ile czasu należy poświęcić pracy nad poszczególnymi cnotami i jakie są oznaki odniesionego pożytku

Rozdział XLI

Nie powinniśmy pozwalać, aby ogarniało nas pragnienie pozbycia się udręk, które cierpliwie znosimy. Jak kształtować pragnienia, aby były cnotliwe

Rozdział XLII

Jak przeciwstawić się szatanowi, kiedy stara się nas oszukać, wykorzystując nasz brak rozeznania

Rozdział XLIII

Jak   ulegając złym skłonnościom i namowom szatana, pochopnie oceniamy bliźnich i jak tego uniknąć

Rozdział XLIV

Modlitwa

Rozdział XLV

Czym jest modlitwa myślna

Rozdział XLVI

Modlitwa w formie rozważania

Rozdział XLVII

Inny sposób modlitwy przez rozważanie

Rozdział XLVIII

Jak modlić się za wstawiennictwem Maryi Dziewicy

Rozdział XLIX

Rozważania pozwalające z wiarą i ufnością zwracać się do Maryi Dziewicy

Rozdział L

Jak rozmyślać i modlić się za wstawiennictwem aniołów i wszystkich świętych

Rozdział LI

Rozważanie męki Chrystusa w celu wzbudzania różnych uczuć

Rozdział LII

Owoce, które można pozyskać z rozmyślania o Ukrzyżowanym. Naśladowanie Jego cnót

Rozdział LIII

Najświętszy Sakrament Eucharystii

Rozdział LIV

Sposób przyjmowania Najświętszego Sakramentu

Rozdział LV

Jak powinniśmy przygotowywać się do komunii, by wzbudzić w sobie miłość

Rozdział LVI

Komunia duchowa

Rozdział LVII

Dziękczynienie

Rozdział LVIII

Ofiara

Rozdział LIX

Pobożność zmysłowa i oschłość

Rozdział LX

Rachunek sumienia

Rozdział LXI

W tej bitwie trzeba walczyć bezustannie, aż do śmierci

Rozdział LXII

Jak przygotować się do walki z nieprzyjaciółmi, którzy atakują nas w chwili śmierci

Rozdział LXIII

Cztery ataki naszych nieprzyjaciół w godzinie śmierci. Najpierw mowa jest o ataku na wiarę i o tym, jak się przed nim bronić

Rozdział LXIV

Atak rozpaczy i lekarstwo na nią

Rozdział LXV

Atak pychy

Rozdział LXVI

Atak złudzeń i fałszywych wizji w godzinie śmierci

Od wydawcy

Wstęp     powrót     spis treści

„Bądźcie coraz silniejsi w Panu, mocą jego potęgi, żebyście mogli się ostać przeciw matactwom diabła-oszczercy, bo my prze­cież nie toczymy walki przeciw krwi i ciału [to jest: nie toczymy walki przeciw ludziom], ale przeciw Zwierzchnościom, przeciw Władzom, przeciw Rządcom świata tych ciemności, przeciw pod­niebnym Duchowym pierwiastkom zła. Wdziejcie więc na siebie całą zbroję Boga, żebyście mogli się im przeciwstawić w złej godzi­nie i ostać się skutecznie" (por. Ef 6,11-13). Te słowa z Listu do Efezjan pokazują perspektywę chrześcijańskiego życia jako walki, w jakiej sytuuje się również dziełko, które mamy przed sobą. Można zobaczyć, jak bogata jest tradycja takiej duchowości i ilu chrześcijan przez stulecia tak właśnie przeżywało i przeżywa także dziś swoje duchowe życie i rozwój.

Wawrzyniec Scupoli i jego dzieło     powrót     spis treści

Jedno z klasycznych dzieł chrześcijańskiego ducha walki o zba­wienie pod wodzą Chrystusa, którego wybieramy na naszego „Naj­wyższego Hetmana" pozostawił nam Wawrzyniec (Lorenzo) Scupoli. Urodził się około roku 153O w Otranto, na południu Italii. Od Chrztu św. nosił imię Franciszka. Jako człowiek dojrzały w wieku lat około 4O wstąpił do Zakonu Kleryków Regularnych — Teatynów (Zakon oparty na regule św. Augustyna, założony w 1517 roku w Chieti (łac. Teate — stąd nazwa) we Włoszech przez Św. Kajetana i bisku­pa G.P. Caraffę (przyszły papież Paweł IV). Teatyni stawiali sobie za cel odnowę duchowieństwa diecezjalnego oraz misje wśród ludu (przyp. red.). i przyjął imię Wawrzyńca. Stosunkowo szybko został dopusz­czony do święceń kapłańskich — otrzymał je w roku 1577 — co dowodzi, że musiał już wcześniej zdobyć znaczne wykształcenie ogólne i teologiczne, Teatyni bowiem byli w tej dziedzinie bardzo wymagający. Pracował kolejno w kilku domach teatyńskich, przede wszystkim w północnej Italii. Kilka lat po święceniach przeszedł wielką próbę. W roku 1585 został bowiem oskarżony przez władze zakonne o poważne przestępstwo przeciw regułom, skazany na rok więzienia zakonnego i pozbawiony prawa wykonywania władzy święceń kapłańskich. Ta ostatnia kara trwała 25 lat. Został z niej zwolniony i rehabilitowany dopiero w roku 161O — na kilka miesię­cy przed śmiercią. Nie wiadomo bliżej, na czym miałaby polegać jego wina, wiadomo natomiast, że pokutę przyjął bez szemrania, z pokorą i wielkim męstwem.

Już podczas trwania tej trudnej próby napisał i opublikował pierwszą wersję swojej Walki duchowej. Pierwsze wydanie ukazało się w Wenecji w roku 1589, drugie poszerzone jeszcze w tym samym roku. Odtąd Walka duchowa wydawana była niemal nie­przerwanie. Do roku 161O — w którym Scupoli umiera — książka ta została wydana sześćdziesięciokrotnie. Jej ostatnie wydanie z tego roku zawiera „Uzupełnienia" dodane przez samego Autora. Dzisiaj tekst jest zazwyczaj publikowany w wersji z edycji rzymskiej z roku 1657, zawierającej 66 rozdziałów. Taką też postać ma w niniejszej publikacji. Wydań i czytelników wskazówek Scupoliego nie sposób policzyć.

Tym, co szczególnie uderza czytelnika Walki duchowej, jest obok wiary i gorącego ducha Autora, jego spokojna trzeźwość, wielkie doświadczenie i znajomość rzeczy, z jaką mówi o życiu duchowym i o toczącej się w nim walce. Od Wawrzyńca Scupoliego i jego świata może nas dzielić dzisiejszy sposób myślenia i mówie­nia, wyobraźnia, język i kultura, a przecież czujemy, że mówi on

O naszych sprawach — o tym, co zdarza się każdemu, kto zdecydo...