wyklad 8 biofarmacja.pdf

BIOFARMACJA – WYKŁD8

Skórajakodrogapodanialeku

! Uwalnianie :

Podanie doustne = wchłanianiewstępnymetabolizmwątrobowy

Budowaskóry

Keranocyty

! Transportsubstancjileczniczejprzezskórę

 substancja wnika przez szczelinymiędzykeratynocytami

 transport /wnikanie przezgruczoły

Penetracja – oznaczawnikaniesubstancjileczniczejdoskóry(nadrodzetranscelularnejintracelularnej)

 zależyod

 fizykochemicznychwłaściwościsubstancjileczniczej

 grubościwarstwyrogowejnaskórkaistopnia jej nawodnienia

Przenikanie – oznacza przejście substancji leczniczej przez skórę (wpływają na ten proces podłoże

rozpuszczalniki, tenzydy)

 zależyod

 współczynnika podziału skóra/podłoże (powinowactwo do substancji leczniczej,

przenikanie rozpuszczalnika)

 współczynnikdyfuzji(właściwościosmotyczne)

Absorpcja – wchłanianiesubstancjileczniczejdokrwioobiegulubnaczyńlimfatycznych

Podawanie w celu działaniamiejscowegolubteżniekiedyogólnego

! Etapyprzezskórnegowchłanianiasubstancjileczniczej

substancjaleczniczawpodłożu

rozpuszczenie w podłożu

Podłoże

dyfuzja Uwalnianie

Dystrybucja na granicy faz

podłoże-warstwa rogowa

Warstwa rogowa

dyfuzja

Dystrybucja na granicy faz penetracja

dyfuzja warstwa rogowa-naskórek doskóry

metabolizm

miejscedziałania

Naskórek

dyfuzja

miejscedziałania

metabolizm wiązanie

Skórawłaściwa naczyniawłosowate

Wchłanianie

krążenieogólne

! Postacilekudopodawanianaskórę

 maści

 lipofilowe bezwodne

 lipofilowe uwodnione

 hydrofilowe (emulsje w/o)

 hydrożele

 ochronne

 roztwory(okładyzmywanie)

 zawiesiny(pudrypłynne)

 emulsje (linimenta)

 przysypki

 TTS (Transdermalne systemy terapeutyczne)

! Wpływpodłożanaprzenikaniesubstancji leczniczej

Parametremokreślającympowinowactwosubstancjileczniczejdoskóryjest

WspółczynnikpodziałuK m =rozpuszczalnośćwpodłożu/rozpuszczalnośćwskórze

Do skóry lipofilnej lepiejprzenikająsubstancjeleczniczerozpuszczalnewtłuszczachnaniesionenapodłożu

hydrofilowym.

! Podawanieleków

Lekidermatologicznejakopodłoża

Leklipofilnywlipofilnympodłożu

Lek lipofilny whydrofilnympodłoży WZROSTSTOPNIAWCHŁANIANIA

Lekhydrofilnywlipofilnympodłożu

Lek hydrofilnywhydrofilnympodłożu

! Czynnikiwpływającenawchłanianiesubstancji

 fizykochemiczne

 masaiwielkośćcząstek

 kształtistereoizomeriacząstek

 Charakter lipofilny / hydrofilny

 wartośćpHwposzczególnychwarstwachskóry

Lek pH1

pH2

pH3

 temperatura - wzrost temperatury – powoduje przekrwienieskóry a tym samym przyspieszenie

procesów dyfuzji

 stopieńnawilżeniaskóry

 miejsce aplikacji

 pora doby

 wiek pacjenta

 vhorobyskóry

!Podanienaskórne :

Czynnikisprzyjającelepszemuwchłanianiuleków

 wzrost uwodnieniaskóry

 rozpuszczalność lipidach (np zatrucie na skutek wchłaniania przez skórę nikotyny, zw.

fosforoorganicznych)

 usunięciezrogowaciałejwarstwynaskórka

 zastosowanepodłoże

Pomiejscowymzastosowaniunaskóręmożliwośćujawnianiasiędziałaniaogólnegojestniewielka(czasamima

miejsce stosowane – steroidy)

Tędrogęwykorzystuje siękiedy chcemyuniknąćefekt I-goprzejściaiuzyskaćprzedłużonedziałanieogólne

!TTS - Transdermalny system terapeutyczny

 elastyczne, wielowarstwowe plastry (5-20 cm 2 )zawierającejedną

lubwięcejsubstancjileczniczych

 stosowane na zdrową i suchą skórę w celu podania substancji

leczniczejdokrążeniaogólnego

 biologiczny czas T1/2 niektórychlekówstosowanychwformieTTSwynosi4-26h od momentu jego

usunięciazpowierzchniciała-depot lekuwwarstwierogowejnaskórka

 dostępnośćbiologicznaniewynosi100%substancjaleczniczaprzenikającprzezskóręmożeulec

biotransformacji (np. dostępność biologiczna 82% dla nikotyny, 60% dla klonidyny, 71% dla

nitrogliceryny);

 szybkośćprzenikaniasubstancjileczniczejzapewniają promotory wchłaniania

 dostępnośćbiologiczna zależyodszybkościuwalniania

Profil farmakokinetyczny charakteryzującypodanieprzezskórne:

3 etapy:

 I FAZA: lagfazaczaspotrzebnydoustaleniastałegostężenialeku

 II FAZA: okreswktórymilośćsubstancjileczniczejwchłanianejieliminowanejsąjednakowe– osiągany

jeststanstacjonarny(stanwktórymsubstancjadziałaterapeutycznie)

 III FAZA: pousunięciuplastra- stężenielekuspada

Szybkość

! Substancje lecznicze podawanedrogąTTS

 chorobawieńcowa– nitrogliceryna

 choroba lokomocyjna –hioscyna

 bólistanyzapalne– fentanyl, diklofenak

! Podsumowanie TTS:

 prawiestałestężlekuwekrwi

 ominięcieprzewodupokarmowego

 zmniejszenie metabolizmuleku(efektpierwszegoprzejścia)

 możliwośćregulacjidawkowaniawielkościąpowierzchniTTS

 możliwośćprzedłużeniadziałaniasubstancji leczniczej o krótkimT1/2

 zmniejszenie działanianiepożądanego(substancjeomałymwspółczynnikuterapeutycznym)

 poprawa komfortu leczenia

 możliwośćprzerwaniadawkowaniawdowolnejchwili

 wykorzystanieznajomościskórnychprocesówmetabolicznych– podanie substancji w formieproleków

! Wstrzyknięciadomięśniowe(im):

 brakefektupierwszegoprzejścia

 wchłanianiezależyod

 miejscowegoprzepływukrwimasażiruchy(np. wysiłekfizycznysauna)zwiększajątempo

wchłanianialeku

 miejsca iniekcji

 własnościfizyczneleku– lekisłaborozpuszczalnewwodzienpdiazepamfenytoinawytrącają

sięwmięśniu– słabeizmiennewchłanianie

 płećpacjenta– wchłanianiezmięśniapośladkowegojestgorsze u kobiet

 w porównaniuzewstrzyknięciemdożylnym

 lek podawany domięśniowo wolniejsięwchłaniaabsorpcjamożebyćniecałkowitaizmienna

 domięśniowomożnapodawaćnietylkoroztworyaleteżzawiesiny

 pewność, żelekzostałprzyjętyprzezpacjenta

 działanielekuwystępujeszybciejniżpopodaniudoustnym

 możliwośćmodyfikacji, którepozwalająnauzyskanieprzedłużonegoczasudziałania

 zastosowanie:

 podłożaowysokiejlepkości

 estrówkw tłuszczowych, którewolnohydrolizują

 zawiesin nierozpuszczalnych w wodzie

 powikłania

 bólnp podczas wstrzykiwania benzylopenicyliny (max. objętość wynosi 4-5ml)

 martwicamięśniiskóry(digoksyna)ropniejałowelubseptyczneprzebarwienia(żelazo)

 uszkodzenie nerwu kulszowego

 podwyższony poziom kinazy fosfokreatynowej (CPK) może utrudniać diagnostykę zawału

mięśniasercowego

 chorobanadciśnieniowa– propranolol

 terapia hormonalna – estradiol, testosteron

 nikotynizm - nikotyna

 niezamierzone wstrzyknięciedoświatłanaczynia

! Wstrzyknięciepodskórne

 wchłanianielekuzależyodtychsamychczynnikówjakwstrzyknięciedomięśniowe

 w porównaniuzpodaniemimwolniejszeibardziejznaczne

 dostępnośćbiologicznąmożnazwiększyćstosując: hialuronidazęmiejscoweogrzewaniemasaż

! Wszczepieniepodskórę

 powoduje spowolnienie uwolnienia leku (np. testosteron, disulfiram)

 stosujemygdychcemyosiągnąćbardzodługiedziałanie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: