Kwartalnik Historyczny nr 1.pdf

Kwartalnik

HISTORYCZNY

Numer 1, Styczeń 2005, (BEZPŁATNY)

Spis treści

Międzyrzecki Rejon Umocniony

Grzegorz Paczkowski, Wiesław Włudarski s. 4

Dlaczego chcemy założyć stowarzyszenie

Tadeusz Świder s. 5

Podziemna trasa turystyczna w Pniewie

Przemysław Wytwicki s. 6

Rezerwat Przyrody „Nietoperek”

Władysław Kwella s. 8

Walki o przełamanie Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego

Przemysław Wytwicki s. 11

Sekrety cmentarza żołnierzy radzieckich w Międzyrzeczu

Stanisław Cyraniak s. 18

Ostatnie dni stycznia 1945 roku w Międzyrzeczu - ucieczka czy wypędzenie

Niemców? Dywersja w MRU

Stanisław Cyraniak s. 20

„Gutglück Charlottenhof” - kopalnia, sanatorium

Wacław Nycz s. 23

Od redakcji

Szanowny czytelniku mamy zaszczyt oddać w Twoje ręce 1 numer „Kwartalnika

Historycznego”. Żywimy nadzieję, że formuła naszego pisma zostanie przez

Ciebie zaakceptowana i na stałe pismo nasze zagości w Twojej biblioteczce

historycznej. Celem naszej inicjatywy jest promowanie wiedzy na temat historii

naszego regionu, w tym fortyfikacji Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego

(MRU). Nie będziemy się jednak zamykać ani w ramach czasowych, ani

terytorialnych. Na miarę naszych możliwości będziemy się starali przybliżać

wiedzę o fortyfikacjach wzniesionych na terenie całej Polski, Europy, czy nawet

świata. Ponadto w każdym numerze znajdziesz drogi Czytelniku najświeższe

wiadomości dotyczące MRU. Mamy nadzieję, że i Twoje imię i nazwisko zagości

w naszym piśmie jako autora ciekawego artykułu.

Pragniemy podziękować w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Międzyrzeckiego

Rejonu Umocnionego i Międzyrzeckiego Ośrodka Sportu i Wypoczynku za

pomoc w organizacji obchodów 60-tej rocznicy przełamania MRU.

Grzegorz Paczkowski

Wiesław Włudarski

Redakcja zastrzega sobie prawo do robienia skrótów i zmiany tytułów

artykułów.

Międzyrzecki Rejon Umocniony

Popularną nazwą Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) określa się niemiecką

linię obronną wschodnich granic III Rzeszy. Fortyfikacje MRU składają się z

polowych i stałych dzieł fortyfikacyjnych usytuowanych południkowo na obszarze

między Odrą i Wartą. Zadaniem MRU było zamknięcie wojskom polskim możliwości

bezpośredniego ataku na stolicę III Rzeszy – Berlin.

Budowę umocnień rozpoczęto w roku 1934,

opierając obronę o przeszkody

naturalne: rzeki, jeziora, które łączono

kanałami. Dla podwyższenia poziomu wody

w poszczególnych zbiornikach zbudowano

szereg obiektów hydrotechnicznych, by

utrudnić przeciwnikowi przeprawę

wybudowano szereg mostów obrotowych i

chowanych. W początkowej fazie budowy

stawiano również obiekty bojowe, których

zadaniem było zabezpieczenie dróg,

mostów lub przesmyków między

jeziorami. W 1935 roku ruszają

największe prace budowlane. Wówczas

powstają największe obiekty bojowe,

których część na odcinku centralnym, w

terenie najbardziej niekorzystnym do

obrony, połączono systemem korytarzy

podziemnych. System podziemny MRU

posiada długość 32 km i łączy 30 obiektów

bojowych (w tym 21 ukończonych). Korytarze podziemne biegną

na głębokości średnio 25 m, pełniąc funkcje komunikacyjne. W podziemiach Niemcy

umieścili również zaplecze socjalno-techniczne dla poszczególnych obiektów.

W 1938 roku prace przy budowie MRU zostają przerwane, w związku ze

zmianą planów militarnych Niemiec. Projekt budowy frontu ufortyfikowanego łuku

Odry i Warty został zrealizowany zaledwie w 30%. Dziś podziemia stanowią atrakcję

turystyczną i przyciągają rzesze miłośników fortyfikacji. Podziemia MRU stały się

również schronieniem nietoperzy, których w podziemiach przebywa zimą około 30

tysięcy tworząc największy rezerwat nietoperzy w Europie.

Grzegorz Paczkowski

Wiesław Włudarski

Dlaczego chcemy założyć stowarzyszenie?

Zaczęło się od rozmów, planów, próby powołania stowarzyszenia, które na

płaszczyźnie Historyczno-Przyrodniczej zajęłoby się tematem Międzyrzeckiego

Rejonu Umocnionego.

W końcu listopada 2004 r. doszło do spotkania w sklepie „KUBUŚ” -

Grzegorza Paczkowskiego, na które przybyło ok. 17 osób. Przedstawiliśmy swoje

zainteresowania, plany.

Postanowiliśmy spotkać się ponownie 14.12.2004 r. na terenie

Międzyrzeckiego Ośrodka Sportu i Wypoczynku tzw. ”hali”. Gospodarzem była Pani

Dyrektor Dorota Jadczak. Przybyło ku naszemu miłemu zaskoczeniu prawie 40 osób

z Międzyrzecza, Skwierzyny, Nietoperka, Świebodzina, Kaławy, Wysokiej i

oczywiście Pniewa.

Tak duże zainteresowanie upewniło nas o konieczności powołania

stowarzyszenia, które stało się koniecznością dnia dzisiejszego….

Zdecydowaliśmy, że stowarzyszenie zajmować się będzie:

- ochroną przyrody i fortyfikacji,

- promowaniem dorobku historycznego i kultury Ziemi Lubuskiej, wydawaniem

biuletynów,

- integracją, uaktywnianiem w działaniach osób, placówek i podmiotów

gospodarczych w celu podniesienia atrakcyjności produktu turystycznego

oferowanego przez Gminę Międzyrzecz i inne gminy na terenie położenia MRU.

Po dyskusji zaproponowano kandydatów do komitetu założycielskiego, który

zająłby się pracami nad:

- statutem stowarzyszenia,

- zebraniem deklaracji członkowskich,

- kontynuowanie działań, które doprowadziłyby do rejestracji stowarzyszenia.

W celu integracji oraz upamiętnienia faktu 60-rocznicy przekroczenia i

wyzwolenia fortyfikacji MRU między Kaławą a Wysoką postanowiono zorganizować

imprezę o charakterze rekreacyjno-historycznym.

Tadeusz Świder

PS. Kilku znajomych zadało pytanie: „Dlaczego mnie nie zawiadomiłeś –

zapomniałeś o mnie?” Czasami nie jesteśmy w stanie wszystkich zawiadomić.

Jesteśmy otwarci dla każdego, kogo ten temat interesuje, ”widzi się” w takim

stowarzyszeniu –ZAPRASZAMY

Nasz adres : Podziemna Trasa Turystyczna – Pniewo

tel. 741 99 99

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: