Dz.U.97.117.753
1999.09.17 zm.wyn.z Dz.U.99.75.853 pkt 8
2001.10.01 zm. Dz.U.01.98.1070 art. 190
2003.01.01 zm. Dz.U.02.240.2052 art. 84
2004.01.01 zm. Dz.U.02.153.1271 art. 50
2004.01.14 zm. Dz.U.03.228.2256 art. 6
2004.08.26 zm. Dz.U.04.185.1907 art. 2
2006.01.01 zm. Dz.U.05.249.2104 art. 221
2006.08.26 zm. Dz.U.06.144.1044 art. 2
2006.11.04 zm. Dz.U.06.191.1414 art. 1
2007.07.28 zm. Dz.U.07.112.766 art. 10
USTAWA
z dnia 21 sierpnia 1997 r.
Prawo o ustroju sądów wojskowych.
(Dz. U. z dnia 2 października 1997 r.)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. § 1. Sądy wojskowe sprawują w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych oraz orzekają w innych sprawach, jeżeli zostały one przekazane do ich właściwości odrębnymi ustawami.
§ 2. W wypadkach przewidzianych w ustawach sądy wojskowe sprawują wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych w stosunku do osób nie należących do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2. Do sądów wojskowych oraz żołnierzy pełniących służbę w tych sądach mają zastosowanie przepisy dotyczące jednostek wojskowych i żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
Art. 3. § 1. Sądami wojskowymi są wojskowe sądy okręgowe i wojskowe sądy garnizonowe.
§ 2. (1) (skreślony).
§ 3. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, tworzy i znosi, w drodze rozporządzenia, sądy wojskowe oraz określa ich siedziby i obszary właściwości.
§ 4. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości może tworzyć i znosić, w drodze rozporządzenia, wydziały zamiejscowe poza siedzibami wojskowych sądów garnizonowych.
§ 5. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, może tworzyć, w drodze rozporządzenia, inne sądy wojskowe niż określone w § 1.
§ 6. Do sądów, o których mowa w § 5, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy.
akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.
Art. 4. (2) § 1. Działalność sądów wojskowych jest finansowana z wyodrębnionych środków budżetowych Ministerstwa Obrony Narodowej.
§ 2. (3) Minister Obrony Narodowej, jako dysponent części budżetowej, nie jest uprawniony do dokonywania przeniesień, o których mowa w art. 148 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104), jeżeli powodowałoby to zmniejszenie wydatków w rozdziale klasyfikacji wydatków dotyczących sądów wojskowych.
§ 3. Organami kierującymi gospodarką finansową sądów wojskowych są prezesi tych sądów.
§ 4. Projekty planów finansowych oraz plany finansowe dla sądów wojskowych opracowują prezesi tych sądów, według zasad określonych w odrębnych przepisach o finansach publicznych, które dyrektor departamentu, o którym mowa w art. 5 § 4, przedkłada Krajowej Radzie Sądownictwa, a ta na ich podstawie składa wniosek do Ministra Obrony Narodowej o opracowanie dochodów i wydatków sądów wojskowych.
§ 5. (4) Organy wymienione w § 4 są związane założeniami, o których mowa w art. 120 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.
§ 6. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości i ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady planowania i prowadzenia gospodarki finansowej i działalności inwestycyjnej sądów wojskowych.
projekty ustaw
Art. 5. § 1. Nadzór nad działalnością sądów wojskowych w zakresie orzekania sprawuje Sąd Najwyższy.
§ 2. Zwierzchni nadzór nad sądami wojskowymi w zakresie organizacji i działalności administracyjnej sprawuje Minister Sprawiedliwości.
§ 3. Nadzór w zakresie czynnej służby wojskowej żołnierzy pełniących służbę w sądach wojskowych sprawuje Minister Obrony Narodowej.
§ 4. (5) Zadania zwierzchniego nadzoru, o którym mowa w § 2 i 3, wykonuje komórka organizacyjna Ministerstwa Sprawiedliwości w randze departamentu.
§ 5. Dyrektora departamentu, o którym mowa w § 4, powołuje i odwołuje Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej spośród sędziów wojskowych sądów okręgowych.
§ 6. (6) Sędziów na stanowiska służbowe w departamencie, o którym mowa w § 4, powołuje, spośród sędziów wojskowych sądów okręgowych, i odwołuje Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
Art. 6. Minister Sprawiedliwości przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i Krajowej Radzie Sądownictwa informację o działalności sądów wojskowych.
Art. 7. § 1. Sądy wojskowe rozpoznają sprawy w swojej siedzibie, z zastrzeżeniem § 2 i 3.
§ 2. Jeżeli wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości, sądy wojskowe mogą rozpoznawać sprawy lub pełnić inne czynności poza swoją siedzibą, a w razie konieczności i poza obszarem swojej właściwości, w tym również - jeżeli umowa międzynarodowa tak stanowi - poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 3. W wypadku określonym w § 2 rozpoznawanie spraw karnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odbywa się tylko w siedzibach sądów wojskowych lub sądów powszechnych.
orzeczenia sądów
Art. 7a. (7) Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa w linii prostej lub powinowactwa w linii prostej albo w stosunku przysposobienia, małżonkowie oraz rodzeństwo nie mogą być sędziami oraz asesorami sądowymi w tym samym sądzie.
Art. 8. § 1. W wypadkach, w których ustawy przewidują wniesienie do sądu wojskowego środka odwoławczego od orzeczeń lub decyzji wydanych przez organy wojskowe, sprawę rozpoznaje wojskowy sąd garnizonowy obejmujący swoją właściwością jednostkę wojskową, w której żołnierz pełni czynną służbę wojskową lub pracownik jest zatrudniony, jeżeli te ustawy nie stanowią inaczej.
§ 2. W sprawach, o których mowa w § 1, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego dotyczące postępowania odwoławczego.
Rozdział 2
Samorząd sędziowski i organy sądów(8)
Art. 9. (9) Organem samorządu sędziowskiego jest Zgromadzenie Sędziów Sądów Wojskowych.
Art. 10. § 1. Zgromadzenie Sędziów Sądów Wojskowych, zwane dalej "Zgromadzeniem", tworzą sędziowie sądów wojskowych.
§ 2. Zgromadzeniu przewodniczą - na przemian - prezesi wojskowych sądów okręgowych. Kadencja przewodniczącego trwa 2 lata.
§ 3. Do zadań Zgromadzenia należy:
1) przedstawianie Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatów na stanowiska sędziów wojskowych sądów garnizonowych oraz wojskowych sądów okręgowych,
2) wybór członka Krajowej Rady Sądownictwa,
3) wybór członków kolegiów wojskowych sądów okręgowych,
4) (10) (skreślony),
5) (11) wybór rzecznika dyscyplinarnego i zastępcy rzecznika spośród sędziów sądów wojskowych,
6) wysłuchiwanie informacji dyrektora departamentu, o którym mowa w art. 5 § 4, o działalności sądów wojskowych oraz wyrażanie opinii w tym zakresie,
7) podejmowanie działań w zakresie doskonalenia kwalifikacji zawodowych sędziów i działalności sądów wojskowych,
8) wypowiadanie się w sprawach obowiązków i praw sędziów,
9) wyrażanie opinii w sprawach zgłoszonych przez Krajową Radę Sądownictwa, Ministra Sprawiedliwości, Ministra Obrony Narodowej oraz dyrektora departamentu, o którym mowa w art. 5 § 4.
§ 4. Do wyboru oraz wyrażania opinii, o których mowa w § 3, wymagana jest obecność przynajmniej dwóch trzecich liczby członków Zgromadzenia, a uchwały w tych sprawach zapadają bezwzględną większością głosów.
§ 5. (12) Głosowanie jest tajne w sprawach, o których mowa w § 3 pkt 1-5, a ponadto jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby jeden z obecnych członków Zgromadzenia.
§ 6. Sędziowie sądów wojskowych są obowiązani brać udział w posiedzeniach Zgromadzenia. Asesorzy sądów wojskowych mogą brać udział w posiedzeniach Zgromadzenia bez prawa głosowania i wyboru.
§ 7. Zgromadzenie zbiera się co najmniej raz w roku. Posiedzenie Zgromadzenia zwołuje jego przewodniczący z własnej inicjatywy, na wniosek Ministra Sprawiedliwości, Ministra Obrony Narodowej, dyrektora departamentu, o którym mowa w art. 5 § 4, albo na wniosek jednej piątej liczby członków Zgromadzenia.
§ 8. Szczegółowy tryb odbywania posiedzeń Zgromadzenia Sędziów Sądów Wojskowych określa regulamin uchwalony przez Zgromadzenie.
Art. 10a. (13) Organami sądów wojskowych są:
1) w wojskowych sądach okręgowych - prezes sądu oraz kolegium wojskowego sądu okręgowego,
2) w wojskowych sądach garnizonowych - prezes sądu.
Art. 11. § 1. Prezes wojskowego sądu okręgowego i prezes wojskowego sądu garnizonowego, zwani dalej "prezesami sądów wojskowych", kierują działalnością sądu oraz są przełożonymi sędziów i pozostałego składu osobowego danego sądu.
§ 2. Prezesa sądu wojskowego zastępuje wyznaczony zastępca lub sędzia.
§ 3. Prezesa wojskowego sądu okręgowego i jego zastępcę powołuje i odwołuje, spośród sędziów wojskowych sądów okręgowych, Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
§ 4. Prezesa wojskowego sądu garnizonowego i jego zastępcę powołuje i odwołuje, spośród sędziów sądów wojskowych, Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
§ 5. (14) Prezes sądu wojskowego i jego zastępca może być odwołany przez Ministra Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej w przypadku:
1) rażącego niewywiązywania się z obowiązków służbowych,
2) gdy dalsze pełnienie funkcji z innych powodów nie da się pogodzić z dobrem wymiaru sprawiedliwości.
§ 6. (15) Odwołanie prezesa sądu wojskowego albo jego zastępcy następuje po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa. Zamiar odwołania, wraz z pisemnym uzasadnieniem, Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa w celu uzyskania opinii. W przypadku, o którym mowa w § 5 pkt 2, negatywna opinia Krajowej Rady Sądownictwa jest dla Ministra Sprawiedliwości wiążąca.
§ 7. (16) Jeżeli Krajowa Rada Sądownictwa, w terminie miesiąca od przedstawienia zamiaru odwołania prezesa sądu wojskowego albo jego zastępcy, opinii nie wyda, uważa się, że opinia jest pozytywna.
§ 8. (17) W razie złożenia przez prezesa sądu wojskowego albo jego zastępcy rezygnacji z pełnionej funkcji, Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej odwołuje go bez zasięgnięcia opinii, o której mowa w § 6.
Art. 12. § 1. Kolegium wojskowego sądu okręgowego, zwane dalej "kolegium", składa się z czterech do ośmiu członków, wybranych spośród sędziów orzekających w sądach działających na obszarze właściwości wojskowego sądu okręgowego.
§ 2. Przewodniczącym kolegium jest prezes wojskowego sądu okręgowego, a w razie jego nieobecności - zastępca przewodniczącego, wybrany przez kolegium spośród jego członków.
§ 3. Kadencja kolegium trwa 2 lata.
Art. 13. § 1. Do zadań kolegium należą sprawy nie zastrzeżone w ustawie do wyłącznej właściwości Zgromadzenia, a w szczególności:
1) przedstawianie Zgromadzeniu opinii o kandydatach na stanowiska sędziów sądów wojskowych,
2) wyrażanie opinii w sprawach wyznaczania na stanowiska służbowe oraz zwalniania z tych stanowisk prezesów sądów wojskowych i ich zastępców,
3) (18) opiniowanie wniosków o przeniesienie sędziego na inne miejsce służbowe,
4) wyrażanie opinii w sprawach przedstawionych przez Krajową Radę Sądownictwa, Ministra Sprawiedliwości, Ministra Obrony Narodowej, dyrektora departamentu, o którym mowa w art. 5 § 4, oraz przez prezesa wojskowego sądu okręgowego,
5) (19) wypowiadanie się w przypadkach zachowań sędziów naruszających zasady etyki.
§ 2. Do podjęcia uchwał wymagana jest obecność przynajmniej dwóch trzecich członków kolegium. Uchwały kolegium zapadają większością głosów, przy czym w razie równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.
§ 3. Kolegium zbiera się w zależności od potrzeb, nie rzadziej niż raz na pół roku.
§ 4. Posiedzenia kolegium zwołuje jego przewodniczący z własnej inicjatywy lub na wniosek jednej trzeciej członków kolegium.
Rozdział...
matejzg