ISO.pdf

(1170 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
Zintegrowany system zarządzania, to system w którym spójnie funkcjonują co najmniej dwa
podsystemy. Najczęściej, podstawą do budowy systemy zintegrowanego jest norma ISO 9001
oraz coraz bardziej popularne ISO 14001, PN-N 18001.
PN-EN ISO 9001:2008 Systemy zarządzania jakością - Wymagania (z ang. EN ISO 9001:2008
Quality management systems - Requirements ) - międzynarodowa norma określająca wymagania,
które powinien spełniać system zarządzania jakością w organizacji.
PN-EN ISO 14001:2005 Systemy zarządzania środowiskowego - Wymagania i wytyczne
stosowania. Norma pozwala zbudować System Zarządzania Środowiskowego w oparciu o tzw.
podejście procesowe. Jednym z najważniejszych elementów, podobnie jak w ISO 9001, jest
uwzględnienie ciągłego doskonalenia w działaniach danej organizacji.
PN-N-18001: 2004 System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania.
Wymagania zawarte w tych dokumentach umożliwiają organizacji odpowiednie do potrzeb
sformułowanie polityki i celów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz skuteczne
realizowanie tej polityki przez osiąganie przyjętych celów. Norma PN-N-18001 stanowi
podstawę do certyfikacji systemu zarządzania organizacją w zakresie dotyczącym
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Definicja jakości
PN-EN ISO 9001:2008 Systemy zarządzania jakością – Wymagania
"Jakość to stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia wymagania" wg PN-EN
9000:2001
"Jakość jest to pewien stopień doskonałości" Platon
"Jakość to zgodność z wymaganiami" Crosby
Jakość odnosi się zarówno do produktów jak i do sektora usług – wspólnie określanych w normie
jako wyroby.
Cechy charakterystyczne usług:
Niematerialność – brak materialnego efektu jej świadczenia i stąd materialnego postrzegania
jej przez konsumentów; przekłada się to na trudność z oceną jakości świadczonej usługi.
Nierozdzielność usługi z osobą wykonawcy – w związku z tym sposób sprzedaży tych usług
ma bezpośredni związek z wielkością sprzedaży i opinią o firmie świadczącej usługi.
Jednoczesność świadczenia i korzystania z usługi – nie można świadczyć usług na zapas bądź
ich magazynować.
Heterogeniczność (niejednorodność) usług – trudność w standaryzacji, co wiąże się z
dostosowywaniem jej do indywidualnego odbiorcy i jego wymagań
Nietrwałość
Niemożność nabycia praw własności usługi
Złożoność usługi– która częstokroć wymaga bezpośredniego kontaktu pracowników z
klientami.
Atrybuty jakości usług:
Czynniki materialne – wygląd budynku, urządzeń, personelu świadczącego i
komunikującego się z klientem.
Niezawodność – pewność, że usługa zostanie wykonana tak, jak obiecał usługodawca.
Wrażliwość – chęć zaoferowania klientowi natychmiastowej pomocy.
Kompetencja – dysponowanie wiedza i umiejętnościami niezbędnymi do świadczenia usługi.
Uprzejmość – grzeczność i szacunek oferowany klientom przez pracowników kontaktujących
się z nimi, przyjacielski stosunek i zainteresowanie ich potrzebami.
Wiarygodność – budowanie zaufania.
Bezpieczeństwo – ograniczenie ryzyka i niepewności klientów.
1/35
868778076.005.png 868778076.006.png 868778076.007.png
Dostępność – łatwość pozyskania usług i łatwy kontakt z usługodawcą.
Komunikatywność – utrzymanie z klientami kontaktu poprzez przesyłanie zrozumiałych dla
nich komunikatów i wsłuchiwanie się w ich opinie.
Zrozumienie – wykazywanie chęci poznania potrzeb klientów.
Norma - dokument normatywny stosowany na zasadzie dobrowolności, powszechnie dostępny i
zaakceptowany przez uznaną jednostkę normalizacyjną. Norma ustala zasady, wytyczne lub
charakterystyki dotyczące różnej działalności i jej wyników jest zatwierdzana na zasadzie
konsensu, przeznaczona do powszechnego i wielokrotnego stosowania, zaakceptowana przez
wszystkie zainteresowane strony jako korzyść dla wszystkich i wprowadza kodeks dobrej
praktyki i zasady racjonalnego postępowania przy aktualnym poziomie techniki.
Normy ISO 9000 są powszechnie uznawane za podstawę budowania systemów zarządzania
jakością we wszystkich organizacjach, bez względu na rodzaj ich działalności. Normy te
zawierają terminologie, wymagania i wytyczne dotyczące wprowadzania, doskonalenia i
kontrolowania systemu zarządzania jakością.
Cykl DEMINGA
PDCA, czyli Plan, Do, Check, Act zakłada, że ORGANIZACJA stale musi doskonalić swój
system poprzez cykliczne identyfikowanie
Planowanie procesu (PLAN)
Właściwe zaplanowanie procesu jest pierwszym elementem cyklu PDCA. Na tym etapie
określamy co i kiedy mamy osiągnąć oraz za pomocą jakich zasobów. W zależności od tego jaki
to jest proces stosuje się różne metody planowania.
Na tym etapie planowania należy zwracać uwagę na:
Wymagania klientów (zewnętrznych i wewnętrznych)
Ustalenie działań niezbędnych do realizacji planu / celu procesu
Ustalenie zasad monitorowania wyników pozwalających na analizę i doskonalenie procesu
Ustalenie zapisów niezbędnych do potwierdzenia zgodności procesu / wyrobu z wymogami
klienta, norm i przepisów prawnych
Dostępność zasobów (ludzie, maszyny, infrastruktura, finanse itp.)
Potencjalne zagrożenia (zalecam przeprowadzenie analizy ryzyka)
Wykonanie zaplanowanych czynności - (DO)
W tym etapie realizujemy uprzednio zaplanowane działania, wykorzystując dostępne zasoby.
Podczas realizacji tych czynności gromadzone są informacje o funkcjonowaniu procesu. Posłużą
one do późniejszego sprawdzenia czy zaplanowane wyniki są osiągane.
Sprawdzenie (CHECK)
Po wykonaniu zaplanowanych czynności sprawdzamy czy osiągnięty wynik jest zgodny z
uprzednio zaplanowanym. Do tego celu w danym procesie powinny być opracowane metody
pomiaru parametrów procesu. Tam gdzie to możliwe zaleca się stosowanie technik
statystycznych.
2/35
868778076.008.png
Parametry procesu powinny także wynikać z celu procesu. Przykładowo jeżeli cel procesu brzmi:
"Terminowa produkcja wyrobu o wysokiej jakości przy jednoczesnej minimalizacji kosztów
wytwarzania" to możemy monitorować: terminowość produkcji, jakość (np. poziom strat) i
koszty wytwarzania (wykorzystane zasoby i koszty jakości).
Podjęcie działań korygujących lub zapobiegawczych - (ACT)
Po etapie sprawdzenia osiągniętych wyników i porównaniu ich z zaplanowanymi możemy mieć
dwie sytuacje:
Zaplanowane cele są zrealizowane
Zaplanowane cele nie są zrealizowane (plan nie został w pełni zrealizowany)
Ciągle doskonalenie procesu jest rezultatem stosowania cyklu P-D-C-A. Każde "zamknięcie"
koła pozwala na coraz większe podnoszenie skuteczności procesu (stopnia spełniania
postawionych celów) oraz efektywności procesu (relacji pomiędzy stopniem spełniania celów a
użytymi zasobami).
Także każde działanie korygujące lub zapobiegawcze jest elementem tegoż doskonalenia. Każde
zaplanowanie bardziej ambitnych celów, zmniejszenie wymaganych zasobów to kolejne kroki w
doskonaleniu procesu.
System Zarządzania Jakością zgodny z wymaganiami normy ISO 9001:2008 zawiera wymagania
mające zastosowanie dla każdej organizacji, niezależnie od jej wielkości i rodzaju, która chce
wykazać zdolność do ciągłego dostarczania wyrobów zgodnych z wymaganiami klienta i
mających zastosowanie przepisów oraz dąży do zwiększenia zadowolenia klienta.
ISO 9000 - model systemu zarządzania
Organizacja (firma, instytucja) funkcjonuje w powiązaniu ze swoimi klientami i dostawcami.
Wewnątrz organizacji istnieje grupa wzajemnie powiązanych procesów, których celem jest
spełnianie wymagań klienta.
3/35
868778076.001.png 868778076.002.png
Odpowiedzialność kierownictwa
Kierownictwo organizacji odpowiada za właściwe jej funkcjonowanie. To właśnie kierownictwo
ustala misję i politykę organizacji, następnie określa odpowiednie cele do osiągnięcia. Do
realizacji tych celów opracowuje plan działań i przyznaje odpowiednie zasoby do ich realizacji.
Następnie kierownictwo regularnie weryfikuje jak organizacja działa i czy spełnia stawiane jej
cele (przegląd zarządzania). Na tej podstawie kierownictwo przydziela zasoby i podejmuje
odpowiednie działania doskonalące.
Ten element modelu jest opisany w normie ISO 9001:2008 w punkcie 5.
Zarządzanie zasobami
Jest to zespół procesów związanych z zasobami jakie występują w organizacji. Te zasoby to
ludzie (zasoby ludzkie), infrastruktura (maszyny, narzędzia, budynki, sieć IT itp.) oraz
środowisko pracy. Zarządzanie zasobami leży w gestii kierownictwa bo to właśnie kierownictwo
decyduje o przydzieleniu zasobów (głównie finansowych) niezbędnych do właściwego
funkcjonowania pozostałych procesów w organizacji. Przykładem działań związanych z tym
elementem jest zatrudnienie i szkolenie personelu, zakup nowych maszyn i utrzymanie
istniejącej infrastruktury.
Ten element modelu jest opisany w normie ISO 9001:2008 w punkcie 6.
Realizacja wyrobu
To zespół procesów bezpośrednio związany z realizacją wyrobu lub usługi. Wejściem są
wymagania klienta (np. specyfikacja wyrobu, zamówienie, warunki handlowe i inne warunki
dostawy, wymagania prawne i inne normy związane z wyrobem lub usługą itp.). a wyjściem jest
dostarczony wyrób lub usługa.
Ten element modelu jest opisany w normie ISO 9001:2008 w punkcie 7.
Pomiary, analiza i doskonalenie
Procesy w organizacji i zadowolenie klienta wymagają systematycznego monitoringu, analizy i
podejmowania działań doskonalących, aby wiedzieć jak postrzega nas klient (zadowolenie) oraz
jak funkcjonują procesy w organizacji (zielona strzałka)
Przykładowo zadowolenie klienta możemy mierzyć za pomocą ilości składanych reklamacji,
terminowości dostaw lub ankiet i na tej podstawie dokonać analizy i następnie podjąć
odpowiednie działania doskonalące (korygujące lub zapobiegawcze)
Ten element modelu jest opisany w normie ISO 9001:2008 w punkcie 8.
Ciągłe doskonalenie
Ciągłe doskonalenie systemu zarządzania jakością możemy rozumieć jako ciągłe zwiększanie
skuteczności i efektywności w realizacji polityki, strategii i celów organizacji. Doskonalenie jest
rezultatem działań doskonalących (korygujących i zapobiegawczych) podejmowanych pod
wpływem danych z własnych procesów i zadowolenia klienta. Ten proces doskonalenia trwa
dopóki system zarządzania jest właściwie utrzymywany i stosowany przez najwyższe
kierownictwo.
Podejście procesowe
Czym jest proces w organizacji?
Definicja procesu jest zawarta w normie ISO 9000:2000 pkt. 3.4.1 – jest to:
Każde działanie, które przekształca wejście (dane wejściowe) na wyjście (dane wyjściowe)
możemy uważać za proces. Proces może w swoim "wnętrzu" zawierać zbiór różnych operacji
(działań) wzajemnie ze sobą powiązanych i na siebie oddziałujących.
4/35
Model procesu
Wejścia i wyjścia w procesie
Praktycznie każdy proces jest powiązany z innymi procesami za pomocą swoich "wejść" i
"wyjść". Poniższy rysunek przedstawia przykładowe powiązania pomiędzy procesami:
Wyjście z procesu magazynowania jest wejściem do procesu produkcji. Jednocześnie wyjście z
procesu produkcji jest wejściem do procesu sprzedaży. Wejścia i wyjścia mogą być materialne
(materiały, produkty, sprzęt, ludzie) i niematerialne (informacja, dane w systemach
komputerowych itp.).
Zasoby
Funkcjonowanie procesu jest możliwe dzięki zasobom jakie posiada. Przykładowo zasobami są:
Zasoby ludzkie (pracownicy)
Maszyny, urządzenia i narzędzia
Systemy komputerowe (do przetwarzania informacji)
Procedury i instrukcje postępowania
Pozostała infrastruktura (pomieszczenie, budynek, niezbędne instalacje)
Wymagania związane z zarządzaniem zasobami są określone w pkt. 6 normy ISO 9001:2008.
Monitorowanie procesu
Podczas realizacji danego procesu musimy wiedzieć jak ten proces funkcjonuje i czy osiąga
zaplanowane wyniki [pkt. 8.2.3 normy ISO 9001:2008]. Dlatego ustala się co, jak i jak często
mierzymy w danym procesie.
Jeżeli cele nie są osiągane to należy prowadzić działania korygujące [pkt. 8.2.3 i 8.5.2 normy
ISO 9001:2008]. Wyniki tych działań musza być udokumentowane
Jeżeli cele są osiągane to działań korygujących na poziomie zarządzania tym procesem nie
musimy prowadzić. Jeżeli jednak obserwujemy niepokojące trendy (np. spadek wydajności) to
możemy podejmować działania zapobiegawcze [pkt. 8.5.3 normy ISO 9001:2008]. Wyniki tych
działań musza być udokumentowane.
Cel procesu
Proces posiada swój cel, który powinien być spójny z polityką jakości organizacji (logicznie z tej
polityki wynikać) i powinny być mierzalne.[5.4.1 normy ISO 9001:2008]. Realizację tych celów
należy monitorować (mierzyć) [8.2.3 normy ISO 9001:2008].
5/35
868778076.003.png 868778076.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin