Wprowadzenie do psychologii ekonomicznej
Anna Siudem
Tematyka zajęć:
1. Zajęcia organizacyjne.
2. Percepcja zjawisk ekonomicznych:
- Wiedza potoczna – rola mitów, stereotypów,
- Percepcja działań ekonomicznych
- Przyswajanie i kształtowanie wiedzy ekonomicznej
- Percepcja ryzyka ekonomicznego
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 3)
3. Oczekiwania ekonomiczne i zachowania inwestycyjne:
- Przewidywanie zjawisk ekonomicznych
- Oczekiwania i intencje zakupowe
- Inwestycje – oczekiwania, ryzyko
- Ocena działań ekonomicznych
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 4)
4. Prezentacja konspektów badawczych.
5. Dobrostan psychiczny a dobrostan ekonomiczny:
- Koncepcje psychologiczne i uwarunkowania dobrostanu psychicznego
- Teorie wyjaśniające związek pomiędzy dobrostanem psychicznym i dobrostanem ekonomicznym
- Współczesny świat – konsumpcjonizm, materializm?
- Przemiany rynku pracy i gospodarki a dobrostan psychiczny
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 7)
6. Własność i posiadanie:
- Psychologiczne definicje pojęć: własność i posiadanie
- Motywacyjne aspekty własności
- Tendencja do gromadzenia zasobów materialnych – teorie wyjaśniające
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 5 )
7. Zachowania konsumenckie:
- Wybory konsumpcyjne: świadome i refleksyjne
- Strategie wyboru refleksyjnego
- Kupowanie nieplanowane, impulsywne
- Kupowanie nawykowe
- Zadowolenia z kupowania
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 14)
8. Psychologia pieniądza
- Ekonomiczne i psychologiczne właściwości pieniądza
- Pieniądz prymitywny i pieniądz nowoczesny
- Percepcja pieniądza
- Postawy wobec pieniędzy
- Psychopatologia pieniądza – ujęcie historyczne i współczesność.
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 6)
9. Psychologia oszczędzania:
- Definicje i motywy oszczędzania
- Koncepcje oszczędzania: ekonomiczne i psychologiczne
- Psychologiczne założenia hipotezy cyklu życia
- Czynniki warunkujące oszczędzanie
- Oszczędzanie i problem odroczonej gratyfikacji
- Badania na oszczędzaniem
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 17)
10. Psychospołeczne aspekty płacenia podatków:
- Nabywanie wiedzy o podatkach
- Formy i funkcje podatków
- Wysokość podatków a wydajność pracy
- Sprawiedliwość podatków – koncepcje
- Unikanie płacenia podatków i oszustwa podatkowe
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 16)
11. Hazard jako zjawisko społeczne:
- Definicja i rozumienie potoczne hazardu
- Kocepcje psychologiczne hazardu
- Hazard a myślenie magiczne, losowość, szczęście
- Współczesne formy hazardu
- Hazard jako patologia
(Tyszka, Psychologia ekonomiczna, rozdział 18)
12. Prezentacja wyników badań
13. Dalsza część prezentacji wyników – podsumowanie i dyskusja
14. Kolokwium zaliczeniowe
15. Wpisy do indeksów
Literatura:
Tyszka, T. (2004). Psychologia ekonomiczna. Gdańsk: GWP
Tyszka, T. (2000). Psychologia ekonomiczna. (s. 351-378) W (red.). J. Strelau Psychologia t. 3. Gdańsk: GWP
Solomon, M. (2006). Zachowania i zwyczaje konsumentów. Gliwice: Wydawnictwo Helion
Przykładowe obszary badawcze:
1. Oczekiwania ekonomiczne – po co są potrzebne i do czego je ludzie wykorzystują.
2. Jak kształtować wiedzę ekonomiczną – u dzieci, młodzieży i dorosłych.
3. Motywacje zakupowe.
4. Rola mediów w podejmowaniu działań ekonomicznych.
5. Psychologiczne uwarunkowania ryzyka finansowego.
6. Podatki – skutki, sprawiedliwość, etyka.
7. Od czego zależy skłonność do unikania płacenia podatków i do oszustw podatkowych?
8. Motywacja do posiadania dóbr materialnych.
9. Potrzeby a posiadanie dóbr materialnych.
10. Rola pieniądza w życiu człowieka, uwarunkowania rozwojowe, środowiskowe itp.
11. Strategie i motywy oszczędzania.
12. Dlaczego ludzie nie oszczędzają?
13. Polski konsument – specyfika, uwarunkowania.
14. Kupowanie i wyrzucanie.
15. Negatywne konsekwencje masowej konsumpcji.
16. Hazard – norma a patologia.
17. Praktyczne zastosowanie wiedzy z psychologii ekonomicznej.
kaya86