Grupa: 2
Rok studiów: III zaoczny
„Relacje interpersonalne, proces porozumiewania się” P.B.Adler, L.B.Rosenferd, R.F.Proctor (rozdział I)
Komunikacja niewerbalna jest najstarszym środkiem porozumiewania się. Korzystają z niej zarówno ludzie jak i zwierzęta, np. poprzez pomrukiwania, warknięcia.Proces porozumiewania między ludźmi jest tak skomplikowany jak człowiek. Zdarza się, że czasem mamy problemy w zrozumieniu samego siebie, gdyż potrafimy boleśnie się zaskakiwać i niepokoić. Tym bardziej skomplikowana okazuje się komunikacja międzyludzka, gdyż jest ona efektem spotkania człowieka z kimś innym, kto ma odmienną historię życia, odmienne doświadczenia, potrzeby i aspiracje.
W książce prezentowane są podstawowe aspekty komunikacji międzyludzkiej. Podzielona została na cztery części. Część pierwsza ukazuje podstawy porozumiewania się międzyludzkiego.
Rozdział pierwszy książki dotyczy uwarunkowań interakcji między ludźmi. Swoje analizy autorzy zaczynają od przypomnienia faktu, że człowiek nie może powstrzymać się od komunikowania i że porozumiewanie z innymi ludźmi jest podstawową potrzebą fizjologiczną, psychiczną i społeczną. Jako dowód przytaczają dramatyczny w swych konsekwencjach eksperyment cesarza niemieckiego - Fryderyka II (panującego w latach 1220-1250), który kierowany ciekawością nakazał grupie matek, by zaspakajały podstawowe potrzeby swych niemowląt, ale w taki sposób, żeby się do nich nie odzywać i z nimi w żaden sposób nie komunikować. Fryderyk II chciał w ten sposób ustalić, w jakim języku zaczną mówić owe niemowlęta. Zakładał, że może to być język hebrajski, grecki, łaciński, arabski albo język ojczysty rodziców niemowląt poddanych eksperymentowi. Cesarz nie doczekał się odpowiedzi na swoje pytanie, gdyż wszystkie niemowlęta zmarły na skutek tego, że nie otrzymały słów miłości i czułości od swoich matek.
Komunikacja międzyosobowa jest nieodzowna od strony praktycznej, ponieważ nie byłoby możliwe tworzenie więzi, zdobycie wykształcenia, współpraca między ludźmi, itd. W książce ukazany został model, w którym porozumiewanie między ludźmi jest traktowane jako proces transakcyjny, polegający na wysyłaniu i odbieraniu wiadomości za pomocą określonego kanału w określonym środowisku fizycznym i społecznym. W każdej interakcji pojawiają się zjawiska i okoliczności, które utrudniają subiektywnie zrozumieć przekaz informacji. Trudności w porozumiewaniu wynikają nie tylko z treści, ale także z formy komunikacji, czyli z faktu, że proces komunikacji to również sposób na określanie relacji między rozmówcami.
Komunikowanie może być zamierzone lub nie, ale raz wysłanej informacji nie można już cofnąć. Od strony ilościowej porozumiewanie może obejmować dwie osoby lub dotyczyć całej grupy rozmówców (np. rodzina, klasa szkolna, zespół współpracowników, itd.). Od strony jakościowej porozumiewanie może być powierzchowne i anonimowe lub związane z silnymi więziami, zaangażowaniem i wysokim stopniem ujawniania samego siebie. Badania sugerują, że intymne i pogłębione porozumiewanie między ludźmi ma miejsce dosyć rzadko, nawet w rodzinie czy w gronie przyjaciół. Prawidłowa komunikacja międzyosobowa nie gwarantuje rozwiązania wszystkich problemów, z jakimi mierzą się rozmówcy, a skuteczne porozumiewanie nie jest umiejętnością wrodzoną ani spontaniczną. Wymaga ono świadomego wysiłku i treningu. Nie ma jednego optymalnego sposobu komunikowania, gdyż potrzebna jest w tym względzie elastyczność i umiejętność przystosowania się do nowych okoliczności, a także bogaty repertuar zachowań, krytyczna obserwacja własnych sposobów komunikowania oraz zdolność wyciągania wniosków z dotychczasowych sukcesów i porażek. Przebieg komunikacji zawsze zależy od obu stron, a każdy człowiek jest indywidualną, niepowtarzalną jednostką.
2
luki29