aktywność- PO ZAWALE SERCA.doc

26. 11. 09 r.

Aktywność ruchowa adaptacyjna

Opiekun- Dr Józef Krzak

KONSPEKT ZAJĘĆ

Temat: Aktywność ruchowa u osób po zawale serca.

Miejsce zajęć: sala gimnastyczna.

Przybory: woreczki z piaskiem, laski do ćwiczeń.

Charakterystyka grupy: mężczyzni 32-50 lat, kobiety 45-70; grupa 10- osobowa realizująca III etap Kompleksowej  Rehabilitacji Kardiologicznej.

Charakterystyka schorzenia

Zawał serca: jest ostrą postacią choroby niedokrwiennej, spowodowaną nagłym całkowitym zamknięciem tętnicy wieńcowej. Zawał mięśnia sercowego następuje wówczas gdy dopływ krwi do którejś części mięśnia sercowego zostaje zablokowany przez skrzep, mogący powstać przy zwężeniu tętnicy z powodu odkładania się tłuszczu.

Rodzaje zawału serca:

- Zawał ściany przedniej- zawał w obrębie ściany przedniej lewej komory.

- Zawał ściany dolnej- zawał w obrębie dolno-tylnej części lewej komory.

- Zawał ściany bocznej- zawał w obrębie bocznej części lewej komory.

Epidemiologia: Zawał serca stanowi istotne zagrożenie społeczne, co potwierdzają wyniki badań epidemiologicznych. Charakteryzuje się zarówno dużą zapadalnością jak i śmiertelnością

Patogeneza: Do zawału mięśnia sercowego najczęściej dochodzi na tle miażdżycy tętnic wieńcowych w przebiegu choroby wieńcowej (często utożsamianej z chorobą niedokrwienną serca). Ognisko miażdżycy w ścianie tętnicy wieńcowej nazywane jest blaszką miażdżycową. Powoduje ona zwężenie światła tego naczynia i ograniczenie przepływu krwi - często w tych przypadkach pacjent odczuwa objawy dławicy piersiowej przy wysiłku czy zdenerwowaniu.

Mechanizmem, który bezpośrednio prowadzi do zawału, jest pęknięcie lub krwotok do blaszki miażdżycowej albo narastanie zakrzepu na jej powierzchni.

Objawy kliniczne: Do podstawowych objawów klinicznych  zawału serca należy silny ból w klatce piersiowej, głównie zamostkowy, ale często obejmujący całą przednią jej ścianę. Pod względem charakteru i umiejscowienia nosi nazwę bólu dławicowego. Ból ten może promieniować do kręgosłupa, do szyi, żuchwy, ramion, łokci, i palców rąk.

Objawy towarzyszące:

·         ciężkie napady dławicy piersiowe,

·         duszności,

·         lęk,

·         nudności

·         uczucie  osłabienia i pobolewanie w okolicy serca,

·         poty,

·         zawroty głowy,

·         zaburzenia rytmu serca,

·         objawy niewydolności krążeniowej,

·         wstrząs kardiogenny.

Czynniki ryzyka (wg Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego):

·         otyłość (zwłaszcza brzuszna).

·         predyspozycje rodzinne i genetyczne (zawał w rodzinie w wywiadzie)

·         cukrzyca

·         brak aktywności fizycznej

·         wysoki poziom cholesterolu

·         nadciśnienie tętnicze

·         palenie tytoniu

·         płeć męska

·         starzenie się (wiek krytyczny: u mężczyzn 32-50 lat, u kobiet 45-70)

Rehabilitacja: Istotną rolę w całokształcie postępowania lekarskiego w schorzeniach sercowo- naczyniowych odgrywa rehabilitacja fizyczna. Obecna definicja WHO z 1993 roku określa rehabilitacje kardiologiczną jako: „kompleksowe i skoordynowane stosowanie środków medycznych, socjalnych, edukacyjnych, ekonomicznych i zawodowych w celu przystosowania chorego do nowego życia i umożliwienia mu uzyskania jak największej sprawności”.

Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna powinna być wdrażana bezzwłocznie, kontynuowana sposób ciągły, prowadzona wieloetapowo, dostosowana do indywidualnych potrzeb chorego w zależności od jego stanu klinicznego oraz prowadzona w sposób akceptowany  przez pacjenta i jego otoczenie.

Kompleksowość oznacza łączenie i wzajemne uzupełnianie się trzech oddziaływań terapeutycznych: rehabilitacji, prewencji schorzeń sercowo- naczyniowych oraz wpływu na strefę psychologiczną chorych.

Etapy rehabilitacji kardiologicznej

Wyróżniamy trzy okresy rehabilitacji kardiologicznej:

1. etap I (szpitalny)- rozpoczynany i kontynuowany bezpośrednio po ostrym zespole wieńcowym czy operacji kardiochirurgicznej, na oddziale kardiochirurgicznym bądź kardiologicznym.
2. etap II (wczesny)- rekonwalescencja realizowana jest w formie  stacjonarnej w szpitalach rehabilitacyjnych, uzdrowiskach, lub w formie niestacjonarnej: ambulatoryjnej lub w warunkach domowych.
3. etap III (późny) – prewencja wtórna.

Rehabilitacja  kardiologiczna jest rozpoczynana możliwie jak najwcześniej, bezpośrednio po stabilizacji stanu chorego, jeszcze w warunkach sali intensywnego nadzoru. Zanim rozpocznie się aktywną rehabilitację pacjenta, bierze się pod uwagę pewne kryteria kwalifikujące go do takich działań. Są to:

·         wydolność krążenia (w tym względna, uzyskana na drodze farmakoterapii)

·         stabilność wieńcowa (względna)

·         brak zaburzeń rytmu i przewodzenia

·         brak nadciśnienia tętniczego (bądź kontrolowane farmakologicznie)

·         wydolność innych narządów.

Ćwiczenia należy bezzwłocznie przerwać w przypadku wystąpienia następujących objawów:

- ból wieńcowy, duszność,

- przyspieszenie częstotliwości rytmu serca o więcej niż 20 pobudzeń na minutę,

- zwolnienie częstości rytmu serca o ponad 10 pobudzeń na minutę,

- złożone zaburzenia rytmu serca,

- spadek ciśnienia tętniczego o ponad 10-15 mmHg,

- wzrost ciśnienia skurczowego powyżej 200 mmHg lub rozkurczowego powyżej 100 mmHg,

- brak zgody pacjenta na ich kontynuację.