OBYCZAJE LUDOWE PIJAWKI I PIJAWCZARNIA.pdf

Czytelniczkom i Czytelnikom mającym wiejskie domy – zajęcie na

wakacje.

PIJAWKI I PIJAWCZARNIA

KAROLINA Z POTOCKICH NAKWASKA

W czasach naszych, zapalne

choroby są bardzo częste.

Jeden z najlepszych środków

na leczenie ich (przepraszam

homeopatów za to zdanie)

jest przystawienie pijawek.

Ale że są drogie, że je trudno

dostać, a trudniej jeszcze

przechowywać przez czas

długi, nie od rzeczy byłoby

założenie choć i u nas

pijawczarni. Podług tego com

widziała w wielkich

zakładach tego rodzaju

przemysłu i zdania ludzi

świadomych, sądzę iżby się w kraju naszym utrzymały, gdyby dobrze było

urządzone miejsce w którym się je chowa, i gdyby około nich staranie było.

A tak, prócz wygody domowej i pomocy dla cierpiącej ludzkości, jeszcze

korzyści miećby można.

Podaję tu opis założenia pijawczarni w sposób nadreński, gdzie je przywożą z

Węgier i Litwy, zkąd znowu są rozsełane na całą Europę.

Grunt który się obierze powinien być niski i mokry, w miejscu gdzieby się

końskie pijawki pokazywały, w bliskości stawu, któryby wodą zasilał rowy.

Tych się kopie trzy lub sześć, podług upodobania. Rowy powinny mieć łokci

sześć długości, tyleż szerokości, odległe jeden od drugiego także na sześć

łokci. Ziemia którą wybrano sypie się na brzeg, co jakby wał w około stanowi;

od stawu dają się małe tamki, aby pijawki nie uciekały.

Mniej nad kilka tysięcy nie trzebaby ich sprowadzać, nie wartoby zachodu.

Przywożą je, jak mówiłam, z Węgier i Litwy, ludzie których ten przemysł jest

rzemiosłem; lecą oni extra-pocztą lub kolejami ze swym towarem bez

zatrzymania się jak na pół drogi, gdzie już wszystko przygotowane do

przemycia pijawek w kadziach. Gdy przybędą na miejsce przeznaczone,

wybierają pijawki z worków w których były zamknięte, wtedy następuje

sortowanie. Najlepsze, najżwawsze przeznaczają na sprzedaż. Nieżywe

wyrzucają; mniejsze kładą w dół przeznaczony do chowu. Tym co się mnożyć

mają, dają wnętrzności zwierząt jakie się biją w miejscu, i wlewają krew

tychże. Małe żyją wodą i robakami w niej się znajdującemi.

Że pijawki są rzeczą łakomą dla złodziei, należy mieć kogo w bliskości

rowów, coby je pilnował, wrzucał żywność i wybierał podług potrzeby.

Jeżeli się chce dostać pijawek, trzeba im rzucać w dół kawałek sukna

czerwonego, do którego przyszyty sznurek. Pijawki na krew łakome przypijają

się do tego kawałka, i tak je łatwo dostać można.

Jeżeli się nie ma pijawczarni, trzeba trzymać pijawki w dużej kamionce

umyślnie na to zrobionej, w której w około porobione są małe dziurki, aby

woda się wewnątrz dostawała, lecz nie tyle duża żeby pijawki przez nie się

wyśliznąć mogły. Tę kamionkę się wrzuca w staw czy sadzawkę, przywiązaną

sznurkiem do brzegu, aby ją dostać można.

Jeżeli ten środek też nie do użycia, dobrze jest sypać trochę miałkiego węgla na

spod słoju w którym się pijawki trzyma. Węgiel broni wodę od zepsucia;

wtedy nie tak często ją odmieniać potrzeba. Jeżeli która z pijawek krew

puszcza, co się czasem zdarza, trzeba ją wyrzucić, boby inne zatruła.

Pijawki są rodzajem ciężko-mierza ( barometre ). Gdy na dnie się trzymają,

znak słoty.

Rozdział z książki: Dwór wiejski . Dzieło poświęcone gospodyniom polskim

przydatne i osobom w mieście mieszkającym przez Karolinę z Potockich

Nakwaską. Lipsk, Księgarnia Michelsena (Goetze i Mierisch) 1857. (Tom I)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: