Andragogika
Hipnopedia- nauczanie podczas snu
Program:
-pojęcie i przedmiot andragogiki;
-potrzeby kształcenia ludzi dorosłych;
-problemy kształcenia ustawicznego;
-szkolnictwo dla dorosłych;
-problemy kształcenia ludzi III wieku;
-edukacja na odległość;
-zasady, metody, formy i środki kształcenia osób dorosłych;
-osobowość nauczyciela ludzi dorosłych;
-problemy pomiaru ludzi dorosłych. Kontrola i ocena.
Literatura:
Malewski ,,Andragogika w perspektywie metodologicznej’’
A. Turos ,,Andragogika ogólna’’
J. Bogusz, Marczuk,, Problemy edukacji młodzieży i dorosłych w warunkach transformacji’’
T. Aleksander ,,Wybrane problemy edukacji i wychowania dorosłych w okresie przekształceń ustrojowych’’
W. Szewczuk ,,Psychologia człowieka dorosłego’’
J. Delors ,,Raport edukacji’’(Edukacja jest w nim ukryty skarb także dla dorosłych)
J. Bogusz ,,Metody aktywizujących studentów w procesie dydaktycznym szkół wyższych’’
T. Wujek,, Wprowadzenie do dydaktyki dorosłych’’
Z. Pietrasiński,, Rozwój człowieka dorosłego’’
T:Wprowadzenie do andragogiki czyli nauki o kształceniu, całokształceniu i wychowaniu osób dorosłych.
Problemy:
-demograficzny 9 spadek liczby ludności i postępujące starzenie się)
-ekonomiczny(gospodarczo jest słabo rozwinięty)
-problem pojawiający się z naszym wejściem do Unii Europejskiej
-nowe zadania edukacji jako jednego z głównych czynników jednoczącej się Europy, cywilizacji oraz globalizacji.
Podstawą edukacji przez całe życie są fundamentalne zasady dydaktyczne tzw. cztery filary:
1 Uczyć się, aby wiedzieć
2 Uczyć się, aby działać
3 Uczyć się, aby żyć wspólnie
4 Uczyć się, aby być
Andragogika jest nauką młodzieńczą. Przedmiotem badań jest człowiek dorosły. Andragogika odpowiada na pytanie: ,,Jak wychować wychowanego?’’ ,,Jak zmieniać swoją osobowość, nawyki, poglądy, oceny, przyzwyczajenia?’’ ,,Jak postępować w zmieniających się sytuacjach?’’
Życie ludzkie przebiega w czterech fazach: dzieciństwo; młodość; wiek dojrzały (czas aktywności zawodowej) oraz starość
,,Słomiane psy. Myśl o ludziach i innych zwierzętach.’’- książka
Człowiek nigdy nie zdoła zapanować, opanować rozwoju cywilizacji. Człowiek jest bezrozumny. Dominuje przekonanie, że edukacja ustawiczna dorosłych jest kluczem do budowania przyszłości, rządzenia samym sobą i podążania za cywilizacją. Nowoczesność jest obok człowieka. Edukacja ma przygotować dorosłego człowieka do opanowania siebie.
,,Wychowanie mimo wszystko”
Suchodolski dowodzi ,że edukacja dorosłych jest podstawą i ułatwi naprawę ludzkich serc. Jest przygotowaniem do podążania za rozwojem cywilizacji.
Zadania Strategii Edukacyjnej XXI wieku:
*Wychowanie dla pokoju- gwarantem realizowania tego zadania jest wychowanie człowieka w człowieku.
*Przygotowanie człowieka do udziału w ochronie środowiska naturalnego.
*Potrzeba skuteczniejszego kształtowania umiejętności rozwiązywania problemów ekonomicznych, upośledzenie( umysłowe) społeczne, rozwijanie wrażliwości na ludzkie nieszczęście, cierpienie.
*Wychowanie do dialogu-dialogu który niweluje zło, pozwala żyć w środowisku w którym ujawniają się różne przekonania oraz różnice.
*Kształtowanie myślenia: racjonalnego, alternatywnego, humanistycznego oraz globalnego.
*Silniejsze wiązanie kształcenia i wychowania z nauką(sięganie do różnorodnych sfer życia, do jego woli, uczuć, wyobrażenia; jest to apel od przedszkola do szkoły)
*Wzbudzanie działalności edukacyjnej, dydaktycznej i wychowawczej odwagą i nadzieją
*Konieczność formowania ludzi których cała postawa wyraża młodość (taką młodość, która oderwana jest od wieku)
T: Kształcenie dorosłych koniecznością naszych czasów. Człowiek dorosły podmiotem i przedmiotem działalności edukacyjnej.
Edukacja dorosłych stała się głównym nurtem XX wieku. Odkrywanie wiedzy.
Delor twórca 4 filarów edukacji- omówienie
*Uczyć się, aby wiedzieć (po to aby zdobywać narzędzia zrozumienia)
*Uczyć się, aby działać (aby oddziaływać na nasze środowisko)
*Uczyć się, aby żyć wspólnie, żyć bezkonfliktowo, na wszystkich płaszczyznach swojej działalności)
*Uczyć się, aby być ( uczyć się być dobrym człowiekiem, obywatelem. Człowiekiem który umie marzyć i urzeczywistniać swoje marzeniaJ)
- Opanowanie narzędzi wiedzy, która ułatwi posiadanie rozległego zakresu kultury ogólnej, z możliwością rozumienia otaczającego świata, wiedzy ogólnej, która służy rozwojowi zainteresowań i krytycyzmu. Nauczyć się jak czerpać naukę z otaczającego świata przez całe życie.
-Zdobycie kwalifikacji do wykonywania konkretnego zawodu, przyszłej pracy, ale także do rozumienia interpretowania zmian technologicznych i ekonomicznych.
-Nowa formuła edukacji umożliwia rozumienie drugiego człowieka i dostrzeganie współzależności.
- Każdy człowiek powinien posiąść umiejętność samodzielnego i krytycznego myślenia, aby być zdolnym do niezależnych sądów decydowania o słuszności podejmowanych decyzji.
Edukacja historyczna miała charakter kompensacyjny a dziś staje się najczęstszą formą wychowawczo- dydaktyczną np. studia podyplomowe.
Edukacja dorosłych obejmuje taki rodzaj formalnych i nieformalnych działań edukacyjnych, które:
przedłużają i uzupełniają wykształcenie szkolne; doskonalą kwalifikacje zawodowe; ułatwiają zdobycie nowych kwalifikacji; wzbogacają życie osobiste; umożliwiają czynny udział w działalności polityczno- gospodarczej państwa.
Sokrates-wskazywał na kształcenie dorosłych.
Platon- obejmuje szacunku do prawa, tradycji, ludzi starszych, wiedzę z zakresu wykonywanego zawodu, pracy. Ujawnia optymizm oraz wiarę w uczucia dorosłego człowieka. Platon jest wybitnym twórcą starożytnej antropologii.
Tomasz More’o- filozof, renesans. opublikował książkę pt., Utopia’’ opisuje w niej życie mieszkańców na wyspie utopia. Dwa podstawowe zadania wynikające z życia na wyspie to: obowiązek do pracy; obowiązek do nauki.
Tomasz Camponelle- XVI-XVII wiek. Wydał pracę ,,Państwo słońca’’ (obowiązek wszystkich ludzi do pracy; prawo do wykształcenia; prawo do dóbr materialnych.) Działało dużo instytucji kulturowo- oświatowych do których dostęp mieli wszyscy.
Jan Komeński napisał ,,Wielka dydaktyka’’ nawoływał do powszechnego kształcenia całego państwa. Podkreślając ,że ludzie są zdolni do opanowania i przyswojenia wiedzy . Całożyciowa aktywność człowieka
motto: ,,Uczyć wszystkich wszystkiego’’
Uniwersalna sztuka nauczania i wychowania wszystkich wszystkiego!!!
Współczesna andragogika zawdzięcza dużo Komeńskiemu. Określił on bowiem Siły pomagające w rozwoju człowieka ,opierające się na pracy, uczestnictwie w życiu zbiorowym, samokształceniu oraz samowychowaniu.
Motto:,, Całe życie jest szkoła”
Szymon M…. napisał książkę pt. ,,O szkołach czyli akademiach. Ksiąg złotych.’’ Podkreślał, że wykształcenie jest ważne, był myślicielem, który domagał się kształcenia wojskowych.
Motto:,, Lepiej uczyć się później niż wcale”
,,Nikt Ne może obyć się bez wykształcenia’’
Działacze Komisji Narodowej (edukacyjnej?) chcieli aby wychowanie i kształcenie dorosłych było równoległe prowadzone z nauczaniem młodzieży.
Europa- różne koncepcje rozwoju oświaty dorosłych:
XVIII wiek Anglia( okres rewolucji przemysłowej)
-wymaganie wyższych kwalifikacji
-zdobywanie wiedzy i umiejętności nie może się kończyć na nauce w szkole. Wzbogacanie wiedzy człowieka powinno trwać całe życie.
-różne formy kształcenia dorosłych, zdobywa autonomię wobec kształcenia młodzieży. Ma swoją jakość.
Andragogika chroni przed niepowodzeniem i zniechęceniem do życia. Możemy przytoczyć tu następujący przykład: Dlaczego w szpitalach są ludzie którzy popełniają samobójstwa? Jednym słowem można odpowiedzieć ,że zostały zniechęcone do życia, nie otrzymały pomocy od drugiego człowieka, gdy jej najbardziej potrzebowali….
Andragogika ma za zadanie kształcić, jest najlepszą inwestycją jest inwestycja w człowieka !Andragogika zwraca się ku dorosłości. Czym jest dorosłość? Dorosłość jest podstawowym pojęciem andragogiki. Dorosłość to pojęcie trudne to zdefiniowania, gdyż nie można rozróżnić wieku dojrzałego od młodości.
Prakseologiczne i antropologiczne podejście do dorosłości:
- Prakseologiczne podejście nie sprzyja rozwojowi człowieka. Główne kryterium to gotowość, umiejętność podejmowania zachowań uznanych przez ogół za właściwe osobą dorosłym. Czyli prakseologiczny aspekt wskazuje na możliwość bycia dorosłym do bycia, funkcji, zadań wg. Prakseologa człowiek dorosły:
-osiągnął dojrzałość społeczną, fizyczną i psychiczną
-osiągnął dojrzałość emocjonalną
- osiągnął dojrzałość kształtujące takie cechy jakimi są ufność, wytrwałość i solidarność.
To człowiek wewnętrznie zintegrowany, zdolny do samodzielnego myślenia i działania, przystosowujący się do nowych sytuacji życiowych.
-Z punktu widzenia antropologii filozoficznej i pedagogicznej ,,dorosłość nie stanowi kategorii zamkniętej w którymś momencie ludzkiej biografii. Człowiek nie jest dorosły lecz nieustannie staje się nim’’
B. Suchodolski – człowiek pozostaje wciąż tym samym, nie jest nigdy póki żyje naprawdę takim samym człowiekiem. W każdym momencie swojego życia jest nie tylko ukształtowany ale wciąż się kształci. Człowiek dorosły ma nawyki, przyzwyczajenia- dorosłość osiągnięta w tym momencie jest osiągnięciem….
Według Tyszkowej dorosłość przejawia się w zdolności gromadzenia, przetwarzania i wykorzystywania wiedzy, doświadczeń. Dorosłość jest postrzegana poprzez: niezależność ekonomiczną; obowiązki rodzinne; obowiązki zawodowe; odpowiedzialność za własne postępowanie; wyraża się w aktywności społecznej; w posiadanych wartościach; zdolności w opanowaniu i pracowaniu nad emocjami; samodzielności myślenia i działania; wyrażanie się w pokorze i przyjaźni; umiejętnością radzenia sobie z procesem starzenia się i śmiercią.
Pedagogika nie zajmuje się śmiercią. Twierdząc ,że , ,Człowiek nie jest stary, tak długo jak jego marzenia przezwyciężają wypowiedziane przez niego żale i skargi”
Szuman określi cechy dorosłości:
1. Pozytywna działalność człowieka opiera się na kilku elementach: kwalifikacje zawodowe i obywatelskich człowieka; umiejętności współżycia z innymi ludźmi; Maslow psycholog, hierarchia potrzeb,, pełen rozwój człowieka to otwartość na nowe doświadczenia, autonomię, zdolność do uczuć wyższych i integrację osobowości.’’
2. Problematyzacja umysłu: to cecha objawia się w krytycznym i refleksyjnym ujmowaniu sensu życia.
3. Człowiek jest ogólną harmonią umysłu: obiektywizacja własnego stosunku do ludzi i świata Panowanie nad sobą i swoimi uczuciami: życiowa mądrość; dystans do wielu spraw( niepowodzenia szkolne, problemy rodzinne); dążenie do rozwiązywania problemów a nie ucieczce przed nimi; samodzielności w myśleniu i działaniu
Wymienione cechy muszę się ściśle wiązać, musi powstać integracja.
Maslow,, Pełny rozwój człowieka to otwartoś na nowe doświadczenia, autonomię, zdolnoś do uczu wyższych i integrację osobowości.”
T:Możliwośći edukacyjne ludzi dorosłych.
Przez długie lata sądzono, że życie ludzkie dzieli się na dwa okresy:
*Młodość- przeznaczona na naukę
* lata późnej dojrzałości- aktywnego życia
Utrwaliło się przekonanie, ze w tym drugim okresie nie ma już czasu ma naukę.
William Janes ( lata działalności XIX i XX w.) był autorem ,,Zasad psychologii” Człowiek w wieku 25 r.ż. poza swoim zawodem nie może się już niczego nauczyć. Według niego po 25 r.ż. umysł człowieka rządzi rutyna.
John Tharndike- uczeń Janes’a podtrzymywał tą teorię, czyli uważał, że człowiek i jego umysł rozwija się tylko dzięki siłom wewnętrznym. 1928 r. książka pt.,, Uczenie się dorosłych”, która została opracowana przez Johna Tharndike odszedł w niej od teorii swojego mistrza. Napisał w niej, żę przy uczeniu się wiek odgrywa mała rolę. Dorośli mają przewagę nad dziećmi w nauce ponieważ posiadają cechy osobowości jak: jasność umysłu i …..
Według badań u ludzi zdrowych tylko cześć neuronów odumiera i to bardzo wolno. Komórki nerwowe wciąż tworzą nowe połączenia.
Udowodniono, ze starsi ludzie inaczej niż młodsi odbierają i przetwarzają bodźce, ale to nie znaczy ,że ich mózg jest mniej twórczy. Odpowiednio stymulowany nieustannie się rozwija i to bez względu na wiek.
Cechy dorosłych, które utrudniają naukę: droga życiowa, zaangażowanie społeczno- zawodowe, doświadczenia szkolne, zakres obowiązków rodzinnych, struktura czasu wolnego i lęk przedegzaminacyjny, brak umiejętności uczenia się , dolność uczenia się przedmiotów ,,X’’ ( brak zdolności do uczenia np. matematyki)
Cechy pomagające w uczeniu się:
Uwaga- proces który ukierunkowuje czynności poznawcze na przedmiot, zjawisko. U dorosłego jest bardziej statyczna i trwała. Dobrze kształtowana uwaga pomaga w uczeniu się. Zakres uwagi u dorosłych jest szerszy niż u dziecka.
Spostrzeganie- układ procesów poznawczo-emocjonalnych. U dorosłego jest obiektywne i podlega woli i uwadze człowieka.
Wyobraźnia- tworzenie nowych wyobrażeń na podstawie wiedzy czy doświadczenia
Pamięć- reguluje zachowanie człowieka .Pamięć można nieustannie doskonalić.
Rola myślenia w edukacji dorosłych.
Myślenie umożliwia wytworzenie nowych informacji. Jest to proces twórczy. Myślenie człowieka dorosłego związane jest z wyrazami. Uczniom dorosłym pomaga w uczeniu się dojrzałość emocjonalna. Uczucia dorosłych są silniej podporządkowane im , ale i rozumiewaniu. Tak silnie rozwinięta motywacja praktyczno-zawodowa.
Podstawowe różnice w uczeni się dorosłych i dzieci wynikają z: psychiki, warunków życia, organizacja systemu dydaktycznego, zainteresowań, zależy od doświadczeń, ról społecznych.
T:Działy andragogiki oraz jej związki interdyscyplinarne.
Wyróżniamy 6 działów andragogiki:
I Dział andragogiki podstawowej- obejmuje ogólną teorię oświaty dorosłych, jej aparaturę pojęciową, cele kształcenia i wychowania dorosłych oraz metodologię ogólną badań oświaty dorosłych
II Dział teorii kształcenia dorosłych- obejmuje kształcenie formalne i nieformalne, cele kształcenia i środki kształcenia ogólnego i zawodowego, treści, metody, zasady ,środki kształcenia, zainteresowania dorosłych, charakterystykę placówek oświatowych, osobowość nauczyciela osób dorosłych
III Dział teorii wychowania dorosłych- zajmuję się charakterystyką wychowanka dorosłego, ideałami i treściami osób dorosłych, zjawiskami zachowań ludzi dorosłych
IV Dział teorii pracy kulturalno-oświatowej- obejmuje aktywność kulturalną osób dorosłych, rozwój czytelnictwa w środowisku osób dorosłych ,amatorski lub artystyczny
V Dział teorii porównań systemów oświaty dorosłych obejmuje systemy oświaty dorosłych w świecie
VI Dział historii praktyki i teorii oświaty dorosłych
Te 6 działów andragogiki może realizowac ściśle współpracując z naukami: pedagogicznymi, filozoficznymi, historycznymi, biologicznymi, psychologicznymi.
Najwięcej andragogika jest związana z naukami pedagogicznymi najściślej pracuje z ped. społeczna, ped. Pracy, ped. Wojskową oraz ped. Resocjalizacyjną, ped, porównawczą oraz dydaktyką , historią wychowania i ped ogólna.
Z nauk pedagogicznych andragogika zaczerpnęła metody metodologiczne.Łączą andragogikę silne związki z aksjologią, etyką, z teorią poznania, teorią człowieka, teorią osoby.
Sposoby poznania: żywe spostrzeganie, abstrakcyjne myślenie oraz praktyka.
Andragogika czerpie z psychologii, ponieważ dostarcza wiadomości na temat prawidłowości psychiki człowieka w rożnych okresach jego życia, a także o kształtowaniu się osobowości i o zmianach, które zachodzą w człowieku podczas nauczania i wychowania. Dostarcza takiej wiedzy o myśleniu, pamięci, motywacji, o kształtowaniu potrzeb, przyzwyczajenia.
Socjologia- andragogika czerpie z socjologii kultury, wychowania i oświaty. Andragogika czerpie wiedzę o zależnościach pomiędzy ludźmi, instytucjami, pracą, społecznym charakterze wychowania.
Z nauk przyrodniczych czerpie wiedzę o wyższych czynnościach nerwowych, stereotypach dynamicznych układach sygnałów.
T:Problematyka i metodologia andragogiki.( 13.12.2008 r.)
Odmienność:
-andragogika szuka swoich własnych badań diagnostycznych, empirycznych, normatywnych.(wychowanie i kształcenie ludzi dorosłych-pracujących)
-warunkiem skuteczności jest metodologiczny fundament,. podstawa tej dyscypliny naukowej.
Metodologia ma dwa znaczenia:
- węższe oznacza sposób poznawania jakieś rzeczywistości,
-szersze oznacza naukę o społecznych procesach eksploracji 9 badanie nieznanej rzeczywistości)
Procesy są wieloaspektowe.
Metody badań andragogiki:
-Andragogika musi korzystać z innych dyscyplin i ich metod ale musi je modyfikować. Korzysta z następujących metod badawczych:
1. historyczno-porównawczych
2. obserwacji
3. diagnostyczno-opisowych
4. eksperymentu
5. analiza dokumentów
6. sondażu diagnostycznego
7. biograficzne
8. badań psychologicznych( skale postaw, testy psychologiczne, kwestionariusz osobowości)
Ad.1.Metoda historyczno-porównawcza opiera się głównie na postępowaniu i myśleniu historyka. A wiec podstawą są materiały źródłowe, urzędowe, dokumenty osobiste urozmaicone wywiadami, dialogiem oraz dyskusją.
Ad.3.Metoda diagnostyczno-opisowa polega na dokładnym opisie wycinka rzeczywistości osoby dorosłej. Badania podejmuje się na potrzeby andragogiki- istotę konkretnego faktu edukacyjnego. Obserwacja, badanie dokumentów. Mogą występować w różnych formach:
a. sondażu diagnostycznego – metoda pozwalająca poznać kogoś poglądy, opinie, aktywność, informacji. Zbieranie opinii na tle wykorzystania wykonywanego zawodu osoby dorosłej
b. badań monograficznych-taka forma badań monograficznych skupia się na badaniu jednego faktu, zagadnieniu, instytucji lub problemie .Zaletą tej metody jest dostarczenie wiedzy jakościowej.
Metody obejmują szeroki zakres edukacji dorosłych. Aby zbadać przyczyny konkretnego zjawiska, możemy wykorzystać eksperyment.
Ad.4.Eksperyment ped.- jest szczególnie istotny i często stosowany w dydaktyce. Stosowanie metody eksperymentu ma na celu skontrolowanie jakie zmiany powstają w danym układzie pod wpływem określonego nowego czynnika, który nazywamy zmienną niezależną. Chodzi więc o odkrycie jakie związki przyczynowo - skutkowe zachodzą pomiędzy zmienną niezależną, specjalnie przez nas wprowadzoną, a elementami tego układu, który badamy. Eksperyment to niezwykle użyteczna metoda. W pedagogicznej pracy wychowawcy dostarcza on takich informacji jak: jakie są efekty inicjatyw wychowawczo - edukacyjnych podejmowanych przez nauczyciela, jaką wartość mają nowe metody nauczania, nowe metody wychowawcze, jakie skutki przynoszą konkretne działania wychowawcy.
Eksperyment może przyjąć następująca postać:
-naturalny( podczas zajęć szkolnych :burza mózgów)
-laboratoryjny( wywołuje ograniczenia moralne, które mogą zaszkodzić badania
Ad. 7.Metody biograficzne- pozwala ona na ustalenie skutecznej metody trafienia do ucznia dorosłego. Odpowiada na pytanie:
,,Kim jest uczeń dorosły?”
,,Jakie są potrzeby edukacyjne ucznia dorosłego?”
,,Jak się uczą osoby dorosłe?”
,,Jak ocenia siebie osoba dorosła?”
Metoda ta pozwala poznać samopoczucie osoby dorosłej .Poznając jednostkową biografię ucznia, studenta można przekształcić drogę życiową tej jednostki w naukowy dokument.
,,Uczenie się jest całożyciowym doświadczeniem człowieka”
Badania biograficzne pokazują nam różnorodność wspomnień jednostki, dotyczących np. wspomnień krajobrazu otaczającego człowieka przez całe życie, symboli, obrzędów, obyczajów czy historię.
Badania biograficzne:
-uczą słuchać innych
-uczą obserwować fakty ludzi zaangażowanych w opis
-uczy wykorzystywania wspomnień do teorii andragogicznej.
Wywiad narracyjny-w Polskiej literaturze największe zasługi zawdzięczamy F. Znanieckiemu, O. Czereniawska? Andragogika coraz częściej korzysta z dorobku pedagogiki porównawczej. Zadajmy sobie wiec pytanie czy Andragogika spełnia warunki naukowe? Czy możemy powiedzieć o Andragogice, że jest samodzielną dyscypliną naukową?
Cztery warunki dyscypliny naukowej (określa samodzielność):
1.wyraźne zarysowanie przedmiotu badań
2.aparatura pojęciowa( proces, treści, zasady…)
3.kryteria danej dyscypliny( dorosłość)
4.ukształtowanie własnej metodologii badań
Andragogika jest więc samodzielną dyscypliną naukową, gdyż spełnia powyższe cztery warunki.
Andragogika-schemat:
-ogólna teoria i praktyka nauczania osób dorosłych
-jest to ogólna teoria i praktyka uczenia się osób dorosłych
- jest to ogólna teoria i praktyka samokształcenia osób dorosłych
- jest to ogólna teoria i praktyka konstrukcji podręczników i technicznych środków nauczania osób dorosłych
Przedmiotem badań są( wszystko odnosi się do ucznia dorosłego):
1.cele nauczania osób dorosłych ,,Jak rozmawiać?”
2.treści ,,Jakie treści dobrać, aby….”
3.metody –sposoby realizacji celów
4.formy-zewnętrzna organizacja celów zajęć
5.środki
6.osobowość nauczyciela
T:Metody kształcenia osób dorosłych.
Metoda kształcenia- wypróbowany i systematycznie stosowany układ czynności nauczycieli i uczniów, realizujących świadomie, w celu złożonych zmian w osobowości uczniów; systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający osiąganie celów; metody odpowiadają na pytanie „jak nauczać?”
Metoda kształcenia jest to świadomy i celowo organizowany proces nauczania osób dorosłych, który zapewnia przyswojenie umiejętności i nawyków oraz zapewnia rozwijaniu się poznawczych ucznia dorosłego.
I Klasyfikacja metod historyczne metody kształcenia szkolnego i dorosłych:
-metody oglądowe
-metody słowne
-metody praktyczne
Metody oglądowe – oparte na obserwacji. Pokaz – demonstrowanie uczniom czegoś, to metoda oparta na obserwacji. Pokaz bywa metodą towarzyszącą, która występuje z inną.
Metody oparte na słowie:1. Opowiadanie – polega na zaznajomieniu uczniów z jakimiś rzeczami, zjawiskami w formie ich słownego opisu. Wykorzystywane jest w młodszych klasach szkoły podstawowej, dlatego musi być obrazowe.2. Wykład – służy przekazywaniu uczniom jakiś informacji z zakresu różnych dziedzin naukowych. Stosowany jest najczęściej w szkolnictwie wyższym. Wymaga od słuchaczy myślenia hipotetyczno-dedukcyjnego.a. Wykład konwencjonalny – treść jest bezpośrednio przekazywana przez nauczyciela w gotowej formie do zapamiętania.b. Wykład problemowy jest ilustracją jakiegoś problemu naukowego lub praktycznegoc. Wykład konwersatoryjny – polega na przeplataniu fragmentów mówionych wykładu z wypowiedziami słuchaczy.3. Pogadanka – jej istota polega na rozmowie kierowanej przez nauczyciela z uczniami. Nauczyciel zmierzając do osiągnięcia sobie znanego celu stawia pytania uczniom, na które oni udzielają odpowiedzi. Jest to najstarsza metoda dydaktyczna, stosowana już przez Sokratesa. Jest ona przede wszystkim wykorzystywana w niższych klasach szkoły podstawowej.4. Dyskusja...
ZdzisH