PEDIATRIA
1. Choroba przewlekła - definicja, charakterystyka, postawy rodziców.
DEFINICJA- 1993 - Amerykańska Akademia Pediatrii uznała, że problemy zdrowotne trwające 3 mies. i dłużej powodują zmiany w sferze funkcji fizycznych, intelektualnych, także psychicznych i psychologicznych.
- wszelkie zaburzenia lub odchylenia od normy, które mają jedną lub więcej z następujących cech charakterystycznych:
są trwałe
pozostawiają po sobie inwalidztwo
spowodowane są nieodwracalnymi zmianami patologicznymi
wymagają specjalnego postępowania rehabilitacyjnego albo wg wszelkich oczekiwań wymagać będą długiego okresu nadzoru, obserwacji czy opieki
CHARAKTERYSTYKA –
obniża się sprawność organizmu i samopoczucie fizyczne
pogarsza się samopoczucie psychiczne
zmienia się rytm życia
zmienia się wygląd
maleje życiowa aktywność
zmienia się ilość i rodzaj kontaktów z innymi ludźmi
następują zmiany w hierarchii wartości
- objawy- konieczność leczenia- ograniczenie aktywności szkolnej i rekreacji- zmienione relacje rodzinne
Cechy choroby przewlekłej:- długotrwałość- zmienny przebieg, często burzliwy, bywa że łagodny- konieczność hospitalizacji i rehabilitacji („stały pacjent”)- cierpienie fizyczne, inwazyjne leczenie - zagrożenie zmianami patologicznymi różnych organów ciała- zmiana procesu edukacji dziecka- wpływ na sytuację społeczną w grupach rówieśniczych- trwałe skutki- globalne opóźnienie psychoruchowe lub dysharmonia rozwoju, zaburzenia niektórych sfer rozwoju oraz jego psychicznych struktur poznawczych: obraz własnego „ja”, poczucie własnej wartości i tożsamości, samoocena- zagrożenie niepomyślnym rokowaniem
Dziecko ze względu na niski poziom samokontroli emocjonalnej i słabą siłę woli nie potrafi przezwyciężać złego samopoczucia aktywnością „mimo wszystko”
o nie potrafi hamować negatywnych reakcji
(im młodsze dziecko tym bardziej jest ekspresyjne-marudzi, płacze, protestuje, odrzuca zabawę)
o Przewlekła choroba dziecka obejmując samego chorego i jego otoczenie społeczne jest zjawiskiem o charakterze totalnym.
o Choroba przewlekła jest stresorem, który długotrwale obciąża psychikę dziecka przez:- doznawanie bólu- przeżywanie lęku- poczucie cierpieniaWpływa na funkcjonowanie fizyczne przez:- stany złego samopoczucia- zaburzenia funkcji - konieczność permanentnej samokontroli- ograniczenie aktywności
POSTAWY RODZICOW-
Na świadomość rodziców o chorobie ich dziecka mają wpływ więzy emocjonalne między nimi ( spójność psychoemocjonalna w rodzinie, rodzina funkcjonująca prawidłowo i rodzina dysfunkcyjna).Priorytet: - ukształtowanie u rodziców racjonalnego obrazu choroby dziecka- podmiotowy udział rodziców w procesie leczenia i rehabilitacji dziecka
Reakcja rodziców na rozpoznanie: - przeczenie- protest, bunt- przyjęcie, akceptacja- reorganizacja życia rodzinnego, a nawet odwrócenie jego naturalnego porządku (rola i pozycja zdrowego rodzeństwa)Postawy rodziców:- nadopiekuńcza (najczęściej) i pobłażania- pozornej akceptacji (odsunięcia się od problemów)- akceptująca- nadmiernie wymagająca- odsunięcie problemów i szukanie wyjścia z sytuacji przez chęć przekazanie dziecka do placówki opiekuńczejLęk i poczucie zagrożenia życia dziecka to stałe emocje rodziców dziecka przewlekle chorego
2. Diagnoza pielęgniarska w procesie pielęgnowania. Poprawność
formułowania.
Diagnoza pielęgniarska w pielęgniarstwie pediatrycznym.
PLAN:
1. Kluczowe pojęcia w piel. pediatrycznym:
Wieloetapowość procesu pielęgnowania
Pielęgnowany/ pielęgnujący
Stan pacjenta i jego środowiska !
Problemy pacjenta
2. Definicja diagnozy pielęgniarskiej.
3. Algorytm procesu pielęgnowania.
PRAKTYKA PIELĘGNIARSKA:
Uwzględniając nowoczesne metody pracy, składające się na proces pielęgnowania, jeśli ma on być odrębnym, samodzielnym zadaniem w ochronie zdrowia NIE MOŻE BYĆ REALIZOWANY bez rzetelnie postawionej diagnozy!
„Diagnoza pielęgniarska stanowi podstawę działania pielęgniarskiego (interwencji pielęgniarskiej).
Zofia Kawczyńska-Butrym
DZIAŁANIE
Diagnoza pielęgniarska
Fundament→ DLACZEGO jest „TAKI” problem u pacjenta
↓
≠ PROBLEM
DIAGNOZA PIELĘGNIARSKA ≠ CEL OPIEKI
≠ DZIAŁANIE
Dawniej pielęgniarka pracowała „za pacjenta”
Nowoczesne pielęgnowanie – pracujemy obok pacjenta i z pacjentem – aby go uaktywnić.
Wieloetapowość procesu pielęgnowania:
1. ROZPOZNANIE:
Gromadzenie danych
Analizowanie, syntetyzowanie danych
Stawianie diagnozy pielęgniarskiej
2. PLANOWANIE:
Ustalenie celu opieki
Dobieranie osób, sprzętu i środków do zadań
Formułowanie planu opieki
3. REALIZOWANIE:
Gotowość pielęgniarki do realizowania planu działania
Gotowość pacjenta do podejmowania planu działania
4. OCENIANIE
Analiza wyników opieki pielęgniarskiej
Formułowanie oceny
PIELĘGNOWANY PIELĘGNUJĄCY
↓ ↓
CZŁOWIEK W ZDROWIU I W CHOROBIE: PIELĘGNIARKA
Noworodek
Dziecko(traktować dziecko podmiotowo!) - rodzina
Nastolatek - bliscy, znajomi, sąsiedzi
- pacjenci opiekujący się sobą samym
GRUPA LUDZI W ZDROWIU I W CHOROBIE:
Rodzina
Środowisko nauczania i wychowania
Diagnoza w piel. pediatrycznym musi odnosić się do dziecka i jego rodziny( = środowiska) !
Stan pacjenta i środowiska:
PIELĘGNIARKI POWINNY PAMIĘTAĆ,
ŻE ICH ZADANIEM JEST POMAGAĆ PACJENTOM
TAKIM, JACY ONI SĄ,
A NIE JAKICH ŻYCZĄ SOBIE MIEĆ!
( Mave Salter)
Określona kategoria
Właściwość lub cecha
Ilość lub miara czegoś
Składnik sytuacji( np. tryb przyjęcia do szpitala)
Fakt towarzyszący pielęgnowaniu
To co może być odbierane subiektywnie ( brać pod uwagę to co dziecko ma do powiedzenia!)
PROBLEM/ PROBLEMY CHOREGO:
Problem/problemy chorego wynikają z rozpoznanego stanu
Są to uświadomione bądź nieuświadomione trudności, na jakie napotyka pacjent.
3. Ból - reakcje dziecka, ocena jakościowa i ilościowa, zasady leczenia (WHO).
- to subiektywne przykre wrażenie zmysłowe i emocjonalne powstające pod wpływem bodźców uszkadzających tkankę (tzw. nocyceptywnych) lub zagrażających ich uszkodzeniem
PRÓG BÓLU jest to punkt, w którym dziecko zaczyna odczuwać ból
NAJCZĘSTSZE REAKCJE MAŁEGO DZIECKA NA BÓL** (Hertl, 1993)
• mimika poważny wyraz twarzy
oszczędna mimika, oczy nieruchome, nie zatrzymujące się na oglądanych przedmiotach, ewentualnie także zmarszczone brwi i czoło, zaciśnięte lub półotwarte usta
w ostrym bólu dzieci w pierwszych latach życia: głównie ściągnięta twarz, wąskie szpary powiekowe, szeroko otwarte usta, krzyk
• pantomimika miotanie się, tupanie lub spokojne nie zwracające uwagi ułożenie lub postawa
często oszczędzające ułożenie
próby uśmierzenia bólu: ucisk na bolącą część ciała, gryzienie własnych palców lub zagryzanie warg
zgrzytanie zębami
• objawy somatyczne płacz, szloch
bladość lub zaczerwienienie twarzy
zimny pot
podkrążone, duże oczy, oczy błyszczące, pełne łez
drżenie, „gęsia skórka”, zimne palce rąk i nóg
wymioty
przyspieszenie tętna, zmiana rytmu oddechowego (hiperwetylacja lub zatrzymanie oddechu)
ruchy warg związane z wysuszeniem błon śluzowych
• objawy akustyczne niepohamowany krzyk
jęczenie, stękanie
hamowany kaszel
płacz, szloch u niemowląt
płacz z krzykiem
• szczególne zachowania związane z długotrwałym bólem ograniczone zainteresowania, osłabienie inicjatywy
zły nastrój, niechęć
zwiększona drażliwość, agresywność, opryskliwość
brak łaknienia
hipochondria
lękliwość, płaczliwość
bezsenność
nadmiernie poważny wygląd
• inne objawy organiczne ograniczone zaczerwienienie skóry
uszkodzenie czynności, odchylenie w zarysie narządów
trzeszczenie przy złamaniach lub odmie podskórnej
mocz: zatrzymanie, ból, częstomocz
duży brzuch, stawianie się jelit
stolec: twarde kamienie kałowe, liczne, skąpe wypróżnienia ze śluzem i krwią
krwiaki
nieprawidłowa postawa ciała
OCENA BÓLU
• wizualna najbardziej popularna tzw. skala wzrokowo – analogowa (ang. Visual Analog Scale – VAS odmianą wizualną stosowaną u dzieci jest tzw. The Wong-Baker Faces Pain Rating Scale
• obrazkowa skala oceny bólu
• wzrokowo-analogowa skala oceny bólu Visual Analog Scale –VAS
• ...
Blackkalia