08_09.pdf

Poczta

W rubryce “Poczta” zamieszczamy fragmenty Waszych

listów oraz nasze odpowiedzi na pytania i propozycje.

Specjalną częścią “Poczty” jest kącik tropicieli chochlika

drukarskiego − rubryka "Errare humanum est" (w tym numerze

listów oraz nasze odpowiedzi na pytania i propozycje.

Elektronika dla Wszystkich to nasze wspólne pismo

drukarskiego − rubryka "Errare humanum est" (w tym numerze

errata na str. 31). Wśród Czytelników, którzy nadeślą przy−

Elektronika dla Wszystkich to nasze wspólne pismo

i przez tę rubrykę chcemy zapewnić jak najbardziej żywy

errata na str. 31). Wśród Czytelników, którzy nadeślą przy−

kłady błędów, będą co miesiąc losowane nagrody w postaci

i przez tę rubrykę chcemy zapewnić jak najbardziej żywy

kontakt między redakcją, a Czytelnikami. Prosimy o listy

kłady błędów, będą co miesiąc losowane nagrody w postaci

kitów z serii AVT−2000.

kontakt między redakcją, a Czytelnikami. Prosimy o listy

z oczekiwaniami w stosunku do nas, z propozycjami te−

kitów z serii AVT−2000.

Piszcie więc do nas, bardzo cenimy wasze listy, choć nie na

z oczekiwaniami w stosunku do nas, z propozycjami te−

matów do opracowania, ze swoimi problemami i pyta−

Piszcie więc do nas, bardzo cenimy wasze listy, choć nie na

wszystkie możemy szczegółowo odpowiedzieć.

matów do opracowania, ze swoimi problemami i pyta−

niami. Postaramy się w miarę możliwości spełnić Wasze

wszystkie możemy szczegółowo odpowiedzieć.

Jest to nasza wspólna rubryka, dlatego będziemy się do Was

niami. Postaramy się w miarę możliwości spełnić Wasze

oczekiwania

Jest to nasza wspólna rubryka, dlatego będziemy się do Was

zwracać po imieniu, bez względu na wiek.

oczekiwania...

zwracać po imieniu, bez względu na wiek.

Pozdrawiamy Zbigniewa Jasińskiego, Ar−

kadiusza Kalickiego, Piotra Olszewskiego,

Aleksandra Ślązaka, Kazimierza Znojka,

Marka Dobaczewskiego, Daniela Miłows−

kiego, Karola Gnysia, Mateusza Tokarczy−

ka, Mariusza Ochnickiego, Krzysztofa

Paprzyckiego, Grzegorza Rogulę, Arka−

diusza Niemczyka, Krzysztofa Markows−

kiego, Marcina Żuchowskiego, Rafała

Króla, Sebastiana Owsiaka.

Szczególne pozdrowienia od całej re−

dakcji EdW przesyłamy do Krakowa do

78−letniego Romana Komiszke , od które−

go otrzymaliśmy kartkę z pozdrowieniami

i informacją dotyczącą wykrywacza

kłamstw.

mat wykrywaczy kłamstwa. Oprócz

materiału w ”Nowoczesnych zabaw−

kach”, nasi Czytelnicy wytropili i inne

ślady. W jednym z następnych nume−

rów przedstawimy Wasze informacje

i opinie, a nasz niezawodny red. Zbi−

gniew Raabe zaproponuje budowę

prostego układu elektronicznego, któ−

ry ma pewne cechy wykrywacza

kłamstwa.

· Kilku z Was zasugerowało, żeby układy

opisywane na łamach EdW budowa−

ne były z elementów pochodzących

z odzysku, czyli z demontażu starej

aparatury elektronicznej. Zdajemy so−

bie sprawę, że prawie każdy hobbysta

ma spore zapasy takich zdemontowa−

nych części. Nie namawiajcie nas jed−

nak, kochani, do powrotu do epoki

tranzystora łupanego (ostrzowego czy

stopowego). Jeśli mamy Was uczyć

elektroniki, to musimy przedstawiać

współczesne, w miarę nowe rozwiąza−

nia, w przeciwnym wypadku cała ta

zabawa nie ma sensu. Czy rzeczywiś−

cie chcecie być dinozaurami? A co

będziecie robić w przyszłości? Czy eks−

press zwany elektroniką nie ucieknie

Wam bezpowrotnie?

Dla niepoprawnych zbieraczy staroci

mamy jednak dobrą wiadomość.

Zmobilizowany Waszymi listami redak−

tor Piotr Górecki zaczął już pisać arty−

kuł zatytułowany “Gdy się nie ma, co

się lubi...” Przedstawione będą w nim

wskazówki na temat możliwości zastę−

powania jednych podzespołów inny−

mi.

· Duże zainteresowanie wzbudziła zapo−

wiedź “ściągawki” na temat stabiliza−

torów. Ściągawkę znajdziecie w na−

stępnym numerze. Upominacie się

o przedstawienie dalszych rodzin pod−

zespołów. Najwięcej próśb dotyczy

tranzystorów. Piszcie nadal o swoich

oczekiwaniach w tym zakresie. Na

pewno stopniowo je zrealizujemy.

· Wybaczcie nam, że nie możemy

szczegółowo odpowiedzieć na wszyst−

kie Wasze listy. Jesteśmy wręcz zasypa−

ni Waszymi szczegółowymi prośbami

o schematy różnych urządzeń elektro−

nicznych, pytaniami o rzadko spotyka−

ne układy scalone itp. Ale bądźcie

pewni, iż tematy interesujące szersze

grono Czytelników znajdują odbicie

na łamach EdW.

· Bogusław Łącki z Nysy proponuje pod−

jęcie na łamach EdW dyskusji i wza−

jemnej wymiany doświadczeń odnoś−

nie urządzeń zapłonowych do samo−

chodów. Jeśli otrzymamy od Was war−

tościowe i praktyczne spostrzeżenia

oraz własne doświadczenia, to udo−

stępnimy łamy EdW także i dla tego te−

matu.

· Nadal w wielu listach przewija się spra−

wa kosztów wysyłki płytek drukowa−

nych. Zdajemy sobie sprawę, że z pun−

ktu widzenia odbiorcy, płacenie za

koszty przesyłki więcej, niż wynosi war−

tość płytki, jest co najmniej dziwne.

Jednak nie mamy wpływu na Pocztę

Polską, która ustala opłaty. Od tego

numeru EdW, samodzielne wykonanie

płytek ułatwi wkładka z rysunkiem ście−

żek.

· W ostatnim czasie, w ramach wymiany

doświadczeń zaproponowaliśmy te−

mat amatorskiego wykonywania pły−

tek drukowanych. Otrzymaliśmy kilka

interesujących listów, ale temat daleki

jest od wyczerpania. Czekamy na dal−

sze praktyczne propozycje − piszcie

o swoich sposobach i zastosowanych

usprawnieniach.

Errare humanum est . Listy z uwagami

o kosmetycznych błędach w EdW6/96

przysłali: Michał Kamyk, Paweł Gurzyński,

Adam Tabaka, Michał Wojtków, Tomasz

Gajda, Krzysztof Grajek, Damian Tende−

ra, Paweł Głogowski, Tomek Korzeniecki,

Marcin Dobrowolski, Krzysztof Gonada.

Nagrodę−niespodziankę wylosował Pa−

weł Głogowski. Errata na stronie 31.

16−letni Jarosław Kozłowski opisuje stoso−

wany przez siebie sposób wykonywania

płytek:

Ścieżki maluję markerem o grubości 1−

3mm. Po namalowaniu ścieżek wytra−

wiam płytkę w chlorku żelazowym. Roz−

puszczam chlorek żelazowy w wodzie

destylowanej o temperaturze 30...40 o C.

Tak przygotowany roztwór wlewam do

płaskiego naczynia i wkładam płytkę

z narysowanymi ścieżkami.

Po dwóch godzinach wyciągam wytra−

wioną płytkę z kąpieli, oczyszczam ją

zmywaczem do paznokci. Na oczyszczo−

nej płytce zaznaczam otwory ołówkiem,

a następnie wiercę ręczną wiertarką da−

ne punkty.

Jesteśmy starymi praktykami i mamy

pewne uwagi do listu Jarosława. Nie każ−

dy marker nadaje się do tych celów. Jeśli

naprawdę Jarek robi to, o czym pisze (a

nie przepisał z jakiejś książki), musi wie−

dzieć, że proces rozpuszczania chlorku

w wodzie jest reakcją egzotermiczną,

w której wydziela się dużo ciepła. Pod−

czas rozpuszczania temperatura roztworu

może wzrosnąć niemal do +100 o C. Możli−

we też, że Autor listu używa bardzo słabe−

go roztworu chlorku − wskazuje na to po−

dany czas trawienia. Roztwór powinien

być kilkudziesięcioprocentowy i wtedy

czas trawienia w świeżym roztworze wy−

nosi dosłownie kilka do kilkunastu minut.

Natomiast jeśli roztwór jest mocno zużyty

i trawienie trwałoby ponad godzinę, moż−

na je znacznie skrócić przez podgrzanie

roztworu − np. wstawienie kuwety z chlor−

kiem i płytką do miski lub umywalki z go−

rącą wodą.

Co nowego w poczcie?

· Czytelnicy dopatrzyli się już, że i Inter−

netem można przesyłać pocztę do re−

dakcji EdW (avt @ ikp.atm.com.pl).

Dziękujemy za listy! Odpowiedzi nadal

będą udzielane na łamach EdW.

· Jeden z Czytelników przysłał projekt

elektronicznego, czy raczej elektrycz−

nego, perpetuum mobile, czyli urzą−

dzenia, które może dostarczać ener−

gię, nie pobierając jej znikąd. Oczy−

wiście takie urządzenie w naszym ma−

terialnym świecie nie może działać,

ale pomysłowość niektórych młodych

Czytelników nie zna granic...

· Otrzymaliśmy sporo listów, w których

prosicie o zajęcie się tematem spawa−

rek, prostowników do ładowania aku−

mulatorów i wspomagania rozruchu.

Wasze życzenia postaramy się zreali−

zować − podjęliśmy już stosowne kroki.

Jeśli jednak macie w tym zakresie

praktyczne doświadczenia, przysyłaj−

cie listy i opisy urządzeń do działu Fo−

rum Czytelników.

· W kilku listach pojawiła się prośba

o opis układu ściemniacza dużej mo−

cy. Układ elektroniczny z triakiem nie

jest tu żadnym problemem. Ale jak

wiadomo, układy tyrystorowe stero−

wane fazowo są źródłem znacznych

zakłóceń. Może ktoś z Was ma prak−

tyczny sposób na wykonanie w wa−

runkach amatorskich skutecznego filt−

ru przeciwzakłóceniowego do urzą−

dzenia o mocy 1...3kW?

· Mamy już kilka ciekawych listów na te−

Cd. na str. 23

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96

Poczta

oczta

W rubryce “Poczta” zamieszczamy fragmenty Waszych

Specjalną częścią “Poczty” jest kącik tropicieli chochlika

W rubryce “Poczta” zamieszczamy fragmenty Waszych

Specjalną częścią “Poczty” jest kącik tropicieli chochlika

listów oraz nasze odpowiedzi na pytania i propozycje.

drukarskiego − rubryka "Errare humanum est" (w tym numerze

Elektronika dla Wszystkich to nasze wspólne pismo

errata na str. 31). Wśród Czytelników, którzy nadeślą przy−

i przez tę rubrykę chcemy zapewnić jak najbardziej żywy

kłady błędów, będą co miesiąc losowane nagrody w postaci

kontakt między redakcją, a Czytelnikami. Prosimy o listy

kitów z serii AVT−2000.

z oczekiwaniami w stosunku do nas, z propozycjami te−

Piszcie więc do nas, bardzo cenimy wasze listy, choć nie na

z oczekiwaniami w stosunku do nas, z propozycjami te−

Piszcie więc do nas, bardzo cenimy wasze listy, choć nie na

matów do opracowania, ze swoimi problemami i pyta−

wszystkie możemy szczegółowo odpowiedzieć.

niami. Postaramy się w miarę możliwości spełnić Wasze

Jest to nasza wspólna rubryka, dlatego będziemy się do Was

oczekiwania

Poczta

Cd. ze str. 6

Piotr Konieczny z Poznania przysłał cieka−

wy list z uwagami i propozycjami. Na te−

mat wykonywania płytek pisze:

Zgodnie z Waszą propozycją napiszę tro−

chę o doświadczeniach z ręcznym wyko−

nywanie płytek.

Czym maluję ścieżki? Najczęściej jest to

lakier do paznokci. Jednak oryginalny la−

kier jest do tego za gęsty, więc rozcień−

czam go zmywaczem do paznokci aż do

uzyskania odpowiedniej konsystencji.

Odnośnie pisaków: kupiłem jeden − SAN−

FORD 1mm. Nie wierzcie w cuda − po ja−

kimś czasie zaczyna odłazić od płytki (py−

tałem kolegów−elektroników, też nie od−

nosili się pozytywnie do tego gadżetu).

Ścieżki między nóżkami “scalaków” to

rzeczywiście problem. Najlepiej, według

mnie, “dziubać” ten kawałek szpilką lub

kawałkiem cienkiego drutu zanurzonym

w lakierze.

Zmywanie lakieru − tak jak rozcieńczanie −

zmywacz do paznokci.

Odnośnie otworów: otworki wiercę za−

wsze przed malowaniem ścieżek. Raz

próbowałem po − skonczyło się to na

zmarnowaniu laminatu (pola lutownicze

okazały się za małe).

Miejsca na otwory zaznaczam przy użyciu

młotka i cienkich gwoździ (wiele z nich,

właściwie wszystkie, lądują w koszu − stę−

pienie bądź wygięcie). Bez tego wiertła

ślizgają się po miedzi. Otwory wiercę 400−

watową wiertarką z płynną regulacją ob−

rotów (szybkość obrotowa wzrasta w fun−

kcji głębokości wciśnięcia przycisku).

Powierzchnię płytki czyszczę drobnym pa−

pierem ściernym, zarówno przed malo−

waniem lakierem (lakier o wiele lepiej

trzyma się płytki), jak i po jego zmyciu.

Z reguły cynuję tylko pola lutownicze.

Raz wykonałem płytkę “dwustronną” − nie

wymagała ona jednak dużej precyzji. Je−

żeli otwory wywierci się przed “malunka−

mi”, nie ma z tym większego problemu.

“Przelotki” wykonałem z obciętych koń−

cówek rezystorów i kondensatorów.

Tyle odnośnie płytek. Może coś z moich

uwag się przyda. (...)

Na pewno coś się przyda! Piotr za prak−

tyczne wskazówki otrzymuje upominek

ufundowany przez redakcję EdW.

Waldemar Rogowski z Sieradza napisał:

Szanowna Redakcjo!

Na wstępie chciałbym pozdrowić całą re−

dakcję EdW i pogratulować stworzenia

takiego czasopisma.

Najbardziej popieram rubryki, gdzie moż−

na porozmawiać z fachowcami, lub wy−

mienić na forum publicznym doświadcze−

nia z innymi amatorami. Tego nie ma

w innych czasopismach, a mogę się zało−

żyć o każdą kwotę, że w 90% amatorzy

mają problemy z uruchamianiem swoich

“dzieł”. Ja oczywiście też mam “tonę” py−

tań do Was. (...)

My z uwagami Waldemara zgadzamy się

w 100%. Mało tego, sami widzicie, że sta−

ramy się spełnić te oczekiwania. Dział

“Forum Czytelników” czeka na dalsze sa−

modzielnie zrealizowane, ciekawe projek−

ty. W dziale “Poczta” zamieścimy każdy

sensowny głos w dyskusji na jakikolwiek

praktyczny temat, a w razie potrzeby uru−

chomimy zapowiadaną wstępnie rubrykę

“Tricks & Tips”. Teraz wszystko w Waszych

rękach − przysyłajcie propozycje tematów

do dyskusji i własne doświadczenia.

A kostki ICL7106 i 7107 szczegółowo

przedstawimy za jakiś czas w nowo przy−

gotowanym dziale o roboczej nazwie

“Najsłynniejsze aplikacje”.

Waldemar pisze w dalszej części listu:

W numerze 6/96, w rubryce “Poczta” py−

tacie, jak robimy płytki.

Ja obecnie przy niezbyt skomplikowanym

urządzeniu stosuję metodę frezowania.

Marzyło mi się kiedyś, aby zbudować przy

pomocy starego plotera takie urządze−

nie, które przy pomocy komputera zrobi

wszystkie ścieżki i wywierci otwory o róż−

nych średnicach. Czytałem ze dwa mie−

siące temu, że takie urządzenie właśnie

wymyślono i płytki prototypowe robi

z oszałamiającą szybkością.

Wracając jednak do mojej metody. Mam

wiertarkę Celmy − starszą 350W. Do tego

stojak (statyw ruchomy) ze specjalnym

przełącznikiem na tak zwanym mikrusie

(mikrowyłączniku), wykonanym przeze

mnie. Służy on do tego, aby wiertarka wy−

łączała się samoczynnie dopiero w od−

ległości ok. 1cm od materiału. Zrobiłem

też do niej regulator obrotów. Jedem po−

tencjometr reguluje prędkość, a drugi

moment obrotowy. Jako frezów użyłem

wierteł dentystycznych o różnych średni−

cach. Oczywiście wiertła są używane i dla

dentysty nadają się tylko na śmietnik.

Cd. na str. 77

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96

oczta

Poczta

Cd. ze str. 23

ków. Nie należy dotykać palcami powierz−

chni wyschniętej i oczyszczonej płytki.

Teraz zaostrzoną zapałką (najlepiej upa−

lić) nanoszę kropki na punkty lutownicze

farbą nitro, którą najlepiej odlać do ma−

łego pojemniczka (np. metalowa zakręt−

ka od butelki).

Kropki wykonuję w ten sposób, że zanu−

rzam czubek zapałki w farbie, a następ−

nie ostrze zapałki wkładam w wywiercony

otworek. Farba tworzy wokół otworu

kropkę. Wielkość kropki zależy od ilości

nabranej farby.

Po naniesieniu wszystkich kropek rysuję

ścieżki grafionem kreślarskim, który już wy−

szedł z użycia. I tu został rozwiązany prob−

lem grubości ścieżek, gdyż mogę wykreś−

lić je bardzo cienkie i kreśląc jedna obok

drugiej uzyskać dowolną szerokość.

Farbę używaną do malowania kropek

należy rozcieńczyć rozpuszczalnikiem, do

konsystencji tuszu, a następnie nanosić

na grafion zapałką (nie maczać grafio−

nu). Samo kreślenie ścieżek wykonuję tak

samo, jak wykonuje się rysunek technicz−

ny − łącząc liniami od punktu do punktu,

wspomagając się linijką lub krzywikiem.

Przy odrobinie staranności można wyko−

nać dobry i czysty druk.

Należy pamiętać, by przed trawieniem

farbę dobrze wysuszyć.

Trawię w chlorku żelazowym, który obec−

nie jest dostępny w większości sklepów

elektronicznych.

Samo trawienie można przyspieszyć pod−

grzewając chlorek np. na łaźni wodnej.

Po wytrawieniu farbę zmywam rozpusz−

czalnikiem i odtłuszczam, a w zasadzie

czyszczę jak poprzednio i pokrywam roz−

tworem spirytusowym kalafonii − po wy−

schnięciu płytka jest gotowa do monta−

żu. Dla pewności lub z powodu innych

czynników, można pokryć ścieżki cyną za

pomocą dobrze dobranej pod wzglę−

dem temperatury lutownicy.

Co do płytek dwustronnych, jest je o wie−

le trudniej zaprojektować i zgrać obie

strony.

Wykonuję je tak samo jak jednostronne,

z tą tylko różnicą, że wiercę obok siebie

dwa otwory − jeden na element, drugi na

przelotkę zrobioną z pobielonego drutu,

a następnie lutuję do jednej i drugiej stro−

ny.

Poruszyliście problem wiertarki − jest z tym

rzeczywiście trochę kłopotu.

Swego czasu Elektromed z Sosnowca

produkował takie wiertarki, których zaletą

była prostota i niska cena. Był to silniczek

15V prądu stałego z uchwytem na wiertło

od 0...1,5mm w plastikowym pojemniku

z wyłącznikiem. Nie wiem, czy jeszcze są

produkowane.

elektrycznej, jak na rysunku (ale to nie

mój pomysł).

Najpierw więc kupuję obudowę, później

dopasowuję płytkę. Wycinam odpowied−

ni kształt. Przenoszę jej wymiary na papier.

Rozrysowuję schemat od strony lutowa−

nia, przykładając przy okazji elementy,

aby się później zmieściły obok siebie. Na−

stępnie prowadzę ścieżki. Przykładam pa−

pier do płytki i cyrklem robię przekłucia

papieru w miejscach wiercenia otworów

(przewlekania elementów).

Ma się rozumieć ,że płytka przedtem

przetarta jest rozpuszczalnikiem lub spiry−

tusem oraz drobnoziarnistym papierem

ściernym.

Potem ołówkiem lub jakimś pisakiem ro−

bię proste trasy dla freza. W zależności jak

szeroka ma być ta trasa, używam różnych

frezów. Jedyną trudnością jest precyzyjne

ustawienie głębokości frezowania. Wier−

tarka jest ustawiona nieruchomo, obroty

duże, przesuw płytki ręczny.

Po tym czyszczenie rozpuszczalnikiem lub

spirytusem oraz smarowanie całej płytki

roztworem kalafonii w spirytusie. Dalej to

już lutowanie. (...)

Wspomnane przez Waldemara automaty

frezarskie sterowane komputerem znane

są od dość dawna, jednak są naprawdę

bardzo drogie. Piszący te słowa miał

okazję dotykać się stanowiska LPKF101.

Z uwagi na duży stopień skomplikowania

i wymaganą precyzję, próby wykonania

takiego urządzenia w warunkach ama−

torskich na pewno nie mają racji bytu.

Daje się jednak słyszeć o próbach wyko−

rzystania plotera do malowania płytek.

Czekamy na takie sygnały.

Przedstawiona metoda ręcznego frezo−

wania może zainteresować Czytelników

EdW. Jeśli jesteście ciekawi dalszych

szczegółów, poprosimy Waldemara, żeby

bliżej przedstawił je w ramach Forum.

To rozwiązanie ma swoje wady, a miano−

wicie bicie wiertła, tym większe, im więk−

sza jest różnica między średnicą osi silnika,

a średnicą wiertła.

Tyle w wielkim skrócie o płytkach. (...)

Dziękujemy za ten rzeczowy list! Autor

oczywiście również otrzymuje upominek

od redakcji.

Uwaga! Metodę opisaną przez Zygmunta

(z ewentualnymi modyfikacjami) możemy

polecić wszystkim Czytelnikom EdW. Ułat−

wią to rysunki ścieżek drukowane na

wkładce. Ponieważ praktycznie wszystkie

listy, jakie nadeszły do redakcji w sprawie

płytek świadczą, że będziecie malować

płytki ręcznie, rysunek na wkładce przed−

stawia widok ścieżek od strony druku . Do

“produkcji” proponujemy wykonać rezer−

wową odbitkę ksero wkładki. Do wierce−

nia otworów lepiej używać oryginału, któ−

ry na pewno jest w skali 1:1, a do rysowa−

nia ścieżek przyda się kserokopia, bo−

wiem oryginał podczas wiercenia może

ulec zniszczeniu.

Listy dziś przedstawione nie wyczerpują

wszystkich pomysłów, sposobów i pew−

nych drobnych “chwytów” i usprawnień,

które w sumie mają duże znaczenie. My,

redaktorzy EdW, moglibyśmy dorzucić

jeszcze kilka praktycznych i sprawdzo−

nych propozycji usprawnień. Ale najpierw

oddajemy głos Wam − czekamy, przysyłaj−

cie nawet drobne, pojedyncze uwagi

i spostrzeżenia na ten temat.

Stanisław Radoszewski z Włocławka pyta

o źródła zasilania i oświetlenia rezerwo−

wego w domu, na kempingu itp.

Zastosowanie dynama rowerowego czy

innej prądnicy może być dobrym rozwią−

zaniem, gdy niewielka moc (kilka watów)

potrzebna jest przez krótki okres czasu. Na

bazarach można niekiedy kupić od han−

dlarzy ze Wschodu latarki z prądnicą, nie

zawierające baterii.

Jednak gdy przez dłuższy czas potrzebna

jest większa moc, pozostają tylko akumu−

latory o odpowiedniej pojemności

i ewentualnie przetwornice zamieniające

prąd stały 12V na napięcie przemienne

220V. Jeszcze lepszym rozwiązaniem jest

użycie agregatu prądotwórczego 220V,

napędzanego silnikiem spalinowym. Oba

ostatnie rozwiązania są dość kosztowne,

jednak w tej dziedzinie nie ma innych,

naprawdę praktycznych rozwiązań. Jeśli

ktoś jest tym tematem poważnie zaintere−

sowany, a niezbyt zasobny finansowo,

powinien poszukać odpowiedniego

sprzętu pochodzącego na przykład z woj−

skowego demobilu czy z likwidowanych

zakładów przemysłowych. Natomiast

“kombinowanie” jakiś urzadzeń paro−

wych, na sprężynę, z ciężarkami, czy z ko−

łem rowerowym chyba nie ma żadnego

praktycznego uzasadnienia. Po prostu ta−

kie proste rozwiązania (z wyjątkiem turbi−

ny wodnej czy wiatrowej), nie gwarantują

dostarczenia do prądnicy odpowiedniej

ilości energii mechanicznej, która miała−

by się zamienić na energię elektryczną.

Najciekawszy naszym zdaniem list w spra−

wie płytek zostawiliśmy na koniec.

Zygmunt Janowicz z Mrzeżyna pisze:

Szanowna Redakcjo!

Piszę ten list, gdyż w mojej praktyce prze−

konałem się, jak trudno wykonać dobrej

jakości płytkę drukowaną.

Próbowałem różnych metod − woskiem,

wycinaniem itp. Jednak najlepsze wyniki

dała metoda, którą opisuję.

Rysunek płytki od strony druku wykonuję

schematycznie na papierze w kratkę lub

milimetrowym, ewentualnie odkalkowuję

z gotowych opracowań.

Następnie przycinam płytkę do odpo−

wiednich wymiarów. Kartkę z rysunkiem

obwodów drukowanych przykładam od

strony miedzi do płytki i zaginam brzegi

na drugą stronę laminatu i mocuję taśmą

samoprzylepną.

Należy tu zwrócić uwagę na dobre na−

ciągnięcie papieru.

Następnie punktuję punkty lutownicze os−

trym punktakiem. Należy to wykonać de−

likatnie z wyczuciem.

Wiercę otwory. Następna czynność to

odtłuszczenie i wyczyszczenie płytki. Moż−

na to zrobić popularnymi proszkami do

czyszczenia urządzeń sanitarnych lub pa−

pierem ściernym używanym przez lakierni−

Można zrobić taką wiertareczkę z silnicz−

ka 12...15V od zabawek lub od magneto−

fonu, nakładając na ośkę zacisk z kostki

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96

oczta

Poczta

Bardzo interesujący list przysłał Mariusz To−

mecki z Bytomia. Mariusz jest z zawodu

elektromonterem, ale ciągle coś robi

w swej maleńkiej pracowni elektronicznej.

Dziękujemy za ciekawe uwagi. Odpowia−

damy na pytania.

1. Nie zamieszczamy i nie będziemy za−

mieszczać wzorów na obliczanie uzwojeń

transformatorów sieciowych. Współczes−

ne wymagania dotyczące bezpieczeńs−

twa wymagają na przykład, żeby gotowy

transformator wytrzymał napięcie pro−

biercze równe 4000V między uzwojeniami

pierwotnym i wtórnym. Przy samodziel−

nym nawijaniu i montażu nie ma gwaran−

cji, że wymaganie to zostanie spełnione.

Nadal więc w miarę możliwości będziemy

proponować użycie gotowych fabrycz−

nych zasilaczy posiadających wymaga−

ne atesty.

2. Chętnie zamieszczalibyśmy w EdW arty−

kuły na temat zdalnego sterowania i łącz−

ności drogą radiową. Ich brak spowodo−

wany jest prozaiczną przyczyną − wśród

współpracujących konstruktorów nie ma−

my osoby, która mogłaby się systema−

tycznie i, co najważniejsze, przystępnie

zająć się tym tematem.

3. Zwykły odbiornik radiowy można od

biedy przerobić na pasmo CB, ale

w praktyce się tego nie stosuje. Lepiej za−

oszczędzić trochę pieniędzy i kupić na

giełdzie jakiś nowy czy używany radiote−

lefon CB.

E RRARE H UMANUM E ST

W czerwcowym numerze EdW nasi Czytelnicy wytropili kilka drobnych błędów. Prosimy w swoich egzemplarzach wpro−

wadzić następujące zmiany:

· Na str. 35: w spisie elementów dioda LD274 ma oznaczenie D3, a nie D2; net lista − prawidłowy zapis − NET6: R3−1, U1−9,

U1−10.

· Także na str. 35: kit AVT−1045 został opisany w EP 5/95, a nie EP 5/96.

· Na schemacie ideowym na str. 47, 48 prosimy poprawić wartości elementów R1, PR1, C3 na zgodne z wykazem

elementów na str. 48.

· W wykazie elementów na str. 46 pominięto R15 − 10k W .

· Wspomniany na str. 11 nieistniejący rysunek 6 to schemat montażowy, czyli rysunek 2.

· Schemat montażowy na str. 43 powinien być podpisany: rysunek 2, a nie rysunek 3.

· Rysunek 4 na str. 53 powinien mieć podpis "Pojemność w funkcji temperatury..."

· Na str. 6 w opisie funkcji pojazdu w punktach 8 i 9 błędnie podano kierunek obrotu.

· Na schemacie ideowym na str. 39 obok kondensatora C1 powinien być umieszczony napis "wejście 1".

· Wyjaśniamy też, że pomimo różnic w schematach ideowym i montażowym "Wyłącznika sensorowego z jednym

czujnikiem" z EdW 4/96 (str. 45), wyłącznik będzie działał. Nie ma bowiem różnicy, do którego wyjścia (nóżki 1 lub 2)

zostanie podłączony rezystor R4.

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96

oczta

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: