Przegląd Sił Zbrojnych - 2007.02.pdf

(11384 KB) Pobierz
409264885 UNPDF
sił zbrojnych
WOJSKA LĄDOWE
SIŁY POWIETRZNE
MARYNARKA WOJENNA
przegląd
przegląd
MIESIĘCZNIK | MARZEC 2007 | NR 2 (002)
ISSN 1897-158X
INDEKS 227 781
CENA 9,50 zł (w tym 0% VAT)
KOKPITU
str. 9
ZAPEWNIĆ CIĄGŁOŚĆ DOWODZENIA str. 34 | NISZCZĄCA PRECYZJA str. 56
ODPORNI NA ATAK Z POWIETRZA str. 73 | ROZPOZNANIE ELEKTRONICZNE str. 84
przegląd
DROGA DO
409264885.006.png 409264885.007.png 409264885.008.png
 
TRENDY
Reforma szkolnictwa
wojskowego
Amerykańska ocena
radzieckiej taktyki
Dwa miesiące temu
wydawało się przesądzone,
że 1 października
Uniwersytet Obrony
Narodowej zastąpi pięć
wyższych szkół wojskowych
i jeden instytut. Nowy
minister obrony czasowo
wstrzymał reformę, chcąc
dogłębnie ocenić jej kształt
i skutki. Ale zmian
w szkolnictwie
nie unikniemy.
DOŚWIADCZENIA
str. | 22
str. | 4
DOŚWIADCZENIA
Trening czyni mistrza
Armia radziecka działała w Afganistanie w podobny spo-
sób, jak żołnierze amerykańscy w Wietnamie. Popełniała
podobne błędy, ale potrafiła się na nich uczyć.
Odpowiednio zaplanowany,
poprzedzony instruktażami,
Dzień Zagrożenia Skażeniami
daje pewność, że cała
jednostka właściwie wykona
ustalone czynności.
TECHNIKA
Korweta
dla marynarki
wojennej
str. | 40
str. | 70
Wydawać by się mogło, że ze względu na niekorzystne warunki
wojska będą unikać walki w terenach górskich. A jednak góry były
– i są nadal – terenem działań zbrojnych, w których stają naprzeciw
siebie zarówno armie regularne, jak i formacje partyzanckie.
Działania bojowe w górach
str. | 54
Szanowni Państwo!
Wszystkie wspomniane materiały
są dostępne na stronie:
www.zolnierz-polski.pl
(kolejne zakładki:
multimedia i archiwum
numery archiwalne czasopism
przegląd sił zbrojnych
materiały szkoleniowe)
naszego miesięcznika zamieściliśmy na
stronie internetowej materiały szkoleniowe
autorstwa wykładowców WSOWLąd. Dotyczyły
one teoretycznych zasad organizowania
systemu ognia w pododdziałach
zmechanizowanych i czołgów. Były to także
plany-konspekty ćwiczeń w kierowaniu
ogniem plutonu czołgów w obronie w dzień
oraz metodyka wykonywania ćwiczeń
gimnastycznych na drążku wysokim.
Z chwilą ukazania się drugiego numeru na
stronie internetowej zostaną zamieszczone
kolejne plany-konspekty opracowane przez
kadrę Szkoły Podoficerskiej Sił
Powietrznych, dotyczące prowadzenia
zajęć z OPBMR.
Uważamy, że ten sposób popularyzowania
materiałów dydaktycznych pozwoli
dowódcom wszechstronniej przygotować
się do prowadzenia zajęć.
Życzymy owocnej lektury.
MATERIAŁY SZKOLENIOWE
W raz z wydaniem pierwszego numeru
409264885.001.png
¢ Trendy
Do uniwersytetu z przeszkodami, Artur Goławski ............................................................................4
Droga do kokpitu, gen. bryg. dr Leszek Cwojdziński ........................................................................9
To ma być przełom, Marek Olszewski ..........................................................................................12
Czas wojsk specjalnych, Tadeusz Wróbel .......................................................................................14
Trend intelektualny czy rzeczywistość pola walki? płk Stewart Blackburn .................................17
sił zbrojnych
MARZEC 2007 | NR 2 (002)
¢ doświadczenia
Kraina zaopatrywana z powietrza, Tadeusz Wróbel ......................................................................20
Amerykańska ocena radzieckiej taktyki, płk dypl. Jarosław Kraszewski,
płk dypl. Marek Mecherzyński ...................................................................................................... 22
Prawie jak policjant, ppor. Daniel Szczęsny ...................................................................................25
Oko w oku przeciwnika, por. Przemysław Wardowski ....................................................................27
Zapory minowe we współczesnej wojnie, ppłk dr inż. Zdzisław Burawski ..................................31
Zapewnić ciągłość dowodzenia, kpt. Jarosław Sulikowski ............................................................34
Nowa jakość pomiarów radiometrycznych, por. Piotr Potyra .......................................................37
Trening czyni mistrza, mjr Krzysztof Konior ....................................................................................40
Ile potrafi twój pluton, kpt. Andrzej Brzyski .....................................................................................43
Tajne czy poufne, płk rez. Krzysztof Polkowski ................................................................................44
Kiedy będzie padać?, ppłk dr inż. Dariusz Stępień ......................................................................47
Kontener bez niespodzianki, por. Andrzej Pindor ...........................................................................49
Jednostka wolna od odpadów, kpt. Grzegorz Dawidziuk ...............................................................52
Szanowni Czytelnicy
W najbliższych dniach przestanie-
my być „zauważalnie niewidoczni”
w Afganistanie. Polska flaga na
równych prawach z innymi powie-
wa na kwaterze głównej w Kabulu.
Biało-czerwone naszywki widać
w tym kraju na coraz większej liczbie mundurów.
Partnerom z NATO udowadniamy, że potrafimy być
towarzyszami broni. Jednak wstrzymujemy oddech.
Nowa misja wiąże się bowiem z trudnościami i niebez-
pieczeństwami. To wyzwanie dla zawodowców, dla
armii, która z natury rzeczy będzie mieć charakter eks-
pedycyjny. Zastanawiamy się po cichu: Jak tam będzie?
Jak długo będziemy współodpowiadać za bezpieczeń-
stwo w Ghazni, Mazar-i-Shariff, Kabulu i Bagram? Czy to
nie jest to aby zadanie ponad nasze siły? Jak sprawdzą
się nasi żołnierze i sprzęt?
Już wkrótce na wiele pytań znajdziemy odpowiedź. Na
łamach „PSZ” będziemy przedstawiać doświadczenia
z działań w Afganistanie. Liczymy, że spostrzeżeniami
z prowadzonych na tamtym obszarze działań podzielą
się z czytelnikami ci, którzy za pół roku powrócą z pierw-
szej zmiany PKW. Nie mamy wątpliwości, że ta misja
zaowocuje nowymi trendami w szkoleniu i wyposażeniu
oddziałów Wojska Polskiego.
Zapraszamy do lektury i dzielenia się uwagami z redakcją
mjr Artur Goławski,
redaktor prowadzący
¢ Technika
Stopy wody pod kilem, kmdr por. dr Mariusz Konarski ............................................................... 54
Niszcząca precyzja, ppłk Jarosław Gołembski .............................................................................56
Miniplatformy lądowe, mjr dr inż. Wiesław Barnat, kpt. dr inż. Przemysław Simiński ................ 60
Roboty wkraczają do miast, ppłk w st. spocz. dr Jerzy Garstka ....................................................61
Stare na nowe (Baza remontowa lotnictwa WLąd), ppłk Tadeusz Wnuk ................................... 63
MaTeriały szkoleniowe
¢ WOJSKA LĄDOWE
W pasie przesłaniania, ppłk dr inż. Tomasz Rubaj .........................................................................67
Nie dać się zaskoczyć, kpt. Czesław Dąbrowski ..............................................................................70
Odporni na atak z powietrza, por. Paweł Danieluk .........................................................................73
Nieokiełznany kraj, płk Zbigniew Jończyk .......................................................................................76
¢ SIŁY POWIETRZNE
Nie tylko z ładunkiem bomb, płk nawig. dr Eugeniusz Cieślak ...................................................78
Lotnicze wsparcie działań głębokich wojsk lądowych, ppłk dr Ryszard Bartnik .........................81
Rozpoznanie elektroniczne, kpt. Artur Malordy .............................................................................84
Potrzebna instytucja, mjr Marek Pieniek ........................................................................................87
¢ MARYNARKA WOJENNA
System AIS i możliwości jego wykorzystania do identyfikacji bojowej (cz. II),
kmdr por. Maksymilian Dura ............................................................................................................89
Trenażer gier sztabowych, kmdr ppor. Dariusz Kloskowski ......................................................... 92
Martwy Bałtyk, kmdr por. dr Ryszard Szynowski ............................................................................94
¢ ŻANDARMERIA WOJSKOWA
Żandarmeria uniwersalna, gen. dyw. dr Bogusław Pacek, mjr dr Piotr Płonka ...........................97
Zespół redakcyjny
redaktor naczelny: Andrzej Cudak
sekretarz redakcji: ppłk Marek Olszewski
redaktorzy prowadzący: dr Jan Brzozowski, mjr Artur Goławski
redaktorzy merytoryczni: Maria Janowska,
kmdr ppor. dr Mariusz Konarski, Barbara Szymańska,
Teresa Wieszczeczyńska
skład i łamanie: Monika Klekociuk, Katarzyna Usiądek
opracowanie stylistyczne: Renata Gromska, Katarzyna
Kocoń, Katarzyna Pietraszek
prenumerata i kolportaż: Elżbieta Toczek, tel.: CA MON 840 400,
(0-22) 684 04 00
zdjęcie na okładce: Mirosław Wójtowicz
projekt graficzny: Łukasz Kaugan, CaStudio
druk: Promocja XXI sp. z o.o.
Aleje Jerozolimskie 232A, Warszawa
reklama: reklama@redakcjawojskowa.pl
e-mail: przeglad-sz@redakcjawojskowa.pl
Egzemplarze czasopisma dostępne w wewnętrznym
kolportażu wojskowym są bezpłatne.
¢ dydakTyka
Nie jesteśmy automatami, mjr Piotr Sajewicz .............................................................................100
Efektywne przywództwo w walce, gen. bryg. Piotr Pcionek, por. Małgorzata Rybarczyk ........102
Czym naprawdę jest cyberterroryzm, ppor. Radosław Hennig .................................................104
Czołg – zniszczyć, st. chor. Zbigniew Płaczkiewicz ......................................................................106
¢ inne arMie
Spadochroniarze preferują zawodowstwo, ppłk Piotr Kaliszewicz ............................................109
Siła w rezerwach, płk Wojciech Wnuk ...........................................................................................112
Militaria ...........................................................................................................................................116
¢ Porady
Rozkaz a odpowiedzialność karna (cz. II), mjr Adam Tokarczyk ................................................118
¢ sPrawozdania-recenzje
Recenzje ..........................................................................................................................................123
Wyprzedzić uderzenie, ppor. Wojciech Pałka ..............................................................................124
Sun Tzu, ppłk dr Andrzej Polak .......................................................................................................125
adres: Redakcja Wojskowa,
Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa,
www.zolnierz-polski.pl,
e-mail: sekretariat@redakcjawojskowa.pl,
tel.: CA MON 845 365, 022 6845365, 022 6845685
2007/02
przegląd sił zbrojnych
przegląd
409264885.002.png 409264885.003.png
TRENDY Reforma szkolnictwa wojskowego
Do uniwersytetu
Dwa miesiące temu
wydawało się
przesądzone, że
1 października
Uniwersytet Obrony
Narodowej zastąpi pięć
wyższych szkół
wojskowych i jeden
instytut. Nowy minister
obrony czasowo wstrzymał
reformę, chcąc dogłębnie
ocenić jej kształt i skutki.
Ale zmian w szkolnictwie
nie unikniemy.
S ystem edukacji wojskowej przy-
pomina węzeł gordyjski. Kolejni
resortowi decydenci wielokrot-
nie usiłowali go rozwiązać. Bra-
kowało im jednak jasnej wizji przyszłości,
konsekwencji, a nawet odwagi. Dlatego uda-
wała się tylko kosmetyka, a z podjęciem
zdecydowanych działań były problemy.
Efekty dwóch reform: z lat 1989–1997
i 2001–2004, trudno uznać za sukces. Co
prawda cele organizacyjne osiągnięto:
16 wyższych szkół zastąpiono pięcioma,
zwolniono rzesze żołnierzy i pracowników
naukowo-dydaktycznych (w ostatniej re-
dukcji 10 tys. osób), zaoszczędzono mi-
liony złotówek. Dziś trudno uwierzyć, że
dwie dekady temu wyższą szkołę oficer-
ską miał każdy rodzaj wojsk! Lecz rezul-
Szkolenie podchorążych na sprzęcie wprowadzanym do jednostek lekkich
wyższe nieco ponad 1% budżetu, czy-
li około 235 mln zł. Dotacja dla szkół wyż-
szych składa się z dwóch składników: do-
tacji na cele dydaktyczne oraz dotacji na
cele uczelni jako jednostki wojskowej (ra-
chunek obejmuje zakwaterowanie stu-
dentów, wyżywienie i utrzymanie spraw-
nego sprzętu, z którego korzystają).
Wartość akademicka
Uczelnie wojskowe mogą dzisiaj nadawać stopnie doktorskie w 16 dyscyplinach, prowadzą
23 kierunki studiów, mają 275 samodzielnych pracowników naukowych. Jeśli podzielimy to na
pięć, otrzymamy takie wartości, które nie są w stanie zapewnić funkcjonowania uczelni wyż-
szej. Smuci fakt, że po pół wieku istnienia szkoły oficerskie nie dorobiły się własnych samo-
dzielnych pracowników naukowych – ocenił sytuację były wiceminister obrony Janusz Zemke.
przegląd sił zbrojnych
2007/02
z przeszkodami
R esort obrony wydaje na szkolnictwo
409264885.004.png
taty jakościowe i systemowe się nie poja-
wiły. Od dwóch lat wojsku nie udaje się
osiągnąć planowanej liczby absolwentów
wyższych szkół wojskowych, co grozi lu-
ką w korpusie oficerskim. Wakaty w struk-
turach wojskowej służby zdrowia zagra-
żają jej funkcjonowaniu. Wciąż trudno
mówić o wypracowaniu perspektywicz-
nego, stabilnego modelu kształcenia i do-
skonalenia oficerów. Istniejące od dziesię-
cioleci placówki w Dęblinie i Wrocławiu
kwalifikują się do zamknięcia, ponieważ
nie spełniają wymagań prawa o szkolnic-
twie wyższym z 27 lipca 2005 r. Jeśli sy-
tuacja dydaktyczno-naukowa nie zmieni
się, od kolejnego roku akademickiego
MON nie powinno ich finansować, ponie-
waż będzie to nielegalne działanie.
sterstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
dla słuchaczy cywilnych w akademiach
wojskowych tylko 18 mln zł – MON ma
10% studentów, a ponosi 90% kosztów,
MNiSzW ma 90% studentów, a płaci tyl-
ko 10%. Mamy do czynienia z fikcją,
podobnie jak w resortowej służbie zdro-
wia. Moim celem jest z takimi fikcjami
skończyć – twierdził minister.
Bardzo dobrze, że uczelnie wykorzy-
stały potencjał dydaktyczny, gdy liczba
podchorążych malała. Ale mamy do czy-
nienia z pewnym naruszeniem dyscypli-
ny finansów publicznych, bo następuje
nieformalny przepływ pieniędzy między
resortami – krytykował ostatni pełnomoc-
nik ministra ds. reformy szkolnictwa
gen. dyw. prof. Andrzej Ameljańczyk.
W ostatnich tygodniach 2006 r. kierow-
nictwo MON po dogłębnej i wielokrotnej
analizie zaakceptowało jednogłośnie kie-
runek zmian. 3 stycznia br. R. Sikorski za-
proponował ich wprowadzenie pod hasłem
„Uniwersytet Obrony Narodowej” (UON).
Nowa uczelnia, spełniająca warunki usta-
wy o szkolnictwie wyższym, miała po-
wstać w wyniku połączenia pięciu funk-
cjonujących obecnie szkół oraz Wojsko-
wego Instytutu Medycznego. Proponuje-
my jeden, zintegrowany, zasobny uniwer-
sytet, który w wieloletnim procesie kształ-
cenia przejmie najlepsze tradycje, kadrę
i infrastrukturę łączonych placówek.
Wierzę, że konsolidacja przysłuży się si-
łom zbrojnym; kadrze zapewni najlepszy
możliwy poziom wykształcenia i przewa-
gę w wiedzy, technologiczną i informa-
cyjną na współczesnym polu walki – de-
klarował ówczesny minister, zastrzega-
jąc, że nikt w kierownictwie resortu nie
planował likwidacji żadnej ze szkół. – Ma-
my inne intencje. Chcemy, na przykład,
szkolić kandydatów na pilotów F-16 w kra-
ju, wykorzystując ośrodek w Dęblinie,
z ambicjami rozszerzenia oferty na cały
region. Tu ma pomóc inicjatywa outsour-
cingu, usługi dotyczącej pozyskania samo-
lotów do szkolenia zaawansowanego.
Od 1 października
Na konferencji prasowej 3 stycznia
R. Sikorski stwierdził, że UON powstanie
w 2008 r., a zwartą uczelnią zostanie w la-
tach 2010–2012. Natomiast 15 stycznia
jego podwładni wysłali do senatów uczel-
ni wniosek o zaopiniowanie projektu usta-
wy o utworzeniu UON. Podano w nim da-
tę utworzenia nowej uczelni: 1 paździer-
nika br. W dokumencie, który 24 stycz-
nia trafił do premiera, zostało zapisane,
o reformie:
Gen. broni Waldemar Skrzypczak,
dowódca wojsk lądowych:
Chciałbym usłyszeć, jakiego
oficera będzie mi w stanie
przygotować nowa uczelnia.
Wszyscy chcielibyśmy, by był
to dobrze wykształcony
humanista albo magister
cybernetyki – ale dla mnie,
jako dowódcy wojsk lądowych,
najważniejsze jest, czy dostanę dobrego
rzemieślnika, gotowego do dowodzenia
plutonem, znającego taktykę, walory
sprzętu, radzącego sobie w warunkach
pokojowych i bojowych. Powinien on również
znać się na metodyce szkolenia, zwłaszcza
ogniowego. Rok to trochę mało, by
przygotować cywila do służby w korpusie
oficerskim. Ale na kursy te przychodzą
prawdziwi entuzjaści wojska i bardzo szybko
się uczą. Na początku kariery mają
wprawdzie pewne braki, ale mają też
świadomość tego, co chcą osiągnąć
i szybko te braki nadrabiają. Ja z takich
„rocznych” oficerów byłem w 11 DKPanc
bardzo zadowolony. Myślę, że szkolenie
cywilów na oficerów to dobry kierunek.
sprawować Departament Kadr
i Szkolnictwa Wojskowego, ale po fuzji de-
partamentów szkolnictwa i kadr
(w 2001 r.) zlikwidowano wszystkie od-
działy oraz wydziały pierwszego z nich. Nie
pozostała więc żadna wyspecjalizowana
komórka odpowiadająca przede wszyst-
kim za szkolnictwo! Trudno się z tym pogo-
dzić, skoro podstawowym zadaniem sił
zbrojnych w czasie pokoju jest szkolenie
– od szeregowego do generała. W naj-
mniejszym stopniu zapaści są winne
uczelnie. Robiły, co mogły, by przetrwać,
stosując się do zaleceń – często błędnych
lub niekonsekwentnych – kolejnych mini-
strów bądź dyrektorów departamentu.
Jedyne, co można im zarzucić, to niechęć
do konsolidacji. Teraz WSOWLąd i WSOSP
grozi utrata statusu akademickiego.
Realna! Wystarczy zajrzeć za kulisy szkół,
by dostrzec skutki wieloletniego niedoin-
westowania i chaosu koncepcyjnego.
Prof. Andrzej Seweryński,
minister nauki i szkolnictwa wyższego:
UON jako uczelnia spełniająca
standardy ustawy musi
nadawać tytuły doktorskie na
minimum 12 kierunkach
studiów. Jeśli uda się stworzyć
taką placówkę, podniesie ona
rangę kształcenia
wojskowego. Nie musi się to
odbyć za cenę utraty tożsamości
elementów, które wejdą w jej skład.
że placówka ma kształcić żołnierzy i oso-
by cywilne oraz prowadzić badania na-
ukowe z zakresu nauk wojskowych, tech-
nicznych, humanistycznych, fizycznych,
matematycznych, chemicznych, ekono-
micznych oraz medycznych, a także upo-
wszechniać osiągnięcia naukowe, kultu-
ralne i artystyczne. UON prowadziłby tak-
że działalność leczniczą (miałby własny
szpital) oraz kształcił lekarzy na studiach
podyplomowych.
Działamy pod presją czasu. Reforma
jest spóźniona o parę lat – argumentował
minister na posiedzeniu sejmowej Komi-
sji Obrony Narodowej (KON). Z tym
wnioskiem posłowie gremialnie się zgo-
dzili. Przewodniczący KON Bogdan Zdro-
jewski przypomniał nawet o debacie, któ-
ra odbyła się w tym samym miejscu pół
Wracać do szeregu!
Radosław Sikorski chciał przywrócić
wyższe szkolnictwo resortowe wojsku, by
znaczne pieniądze, które podatnicy łożą
na utrzymanie szkół za pośrednictwem
MON, przyczyniały się faktycznie do
zwiększenia obronności Polski. Argumen-
tował, że w pięciu uczelniach mamy na
studiach około tysiąca studentów w mun-
durach, ponad osiem tysięcy cywilnych,
a kadra w nich liczy cztery tysiące osób.
Dotacja MON na naukę w 2006 r. wynio-
sła 235 mln zł. Natomiast dotacje Mini-
U
2007/02
przegląd sił zbrojnych
Kryzys
N adzór nad szkolnictwem powinien
409264885.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin