{143}{286}Tylko jedna istota|opanowała każdy zakštek ziemi. {334}{417}Tymi istotami jestemy my. {447}{596}Na całym wiecie wykorzystujemy|swš pomysłowoć, by przeżyć w dziczy, {612}{754}z dala od wielkich miast,|twarzš w twarz z surowš naturš. {787}{871}Oto Planeta Ludzi.|W tłumaczeniu titi. {1114}{1206}Rzeki zawsze przycišgały ludzi. {1315}{1464}Rzeki płynš przez każde rodowisko,|dajšc nam to, co do życia niezbędne: {1472}{1533}wieżš wodę... {1563}{1610}...pożywienie... {1661}{1730}...i gotowe drogi. {1773}{1890}Ale to, co dajš,|równie szybko mogš odebrać. {1891}{1941}Mogš wylać, {1942}{2004}zamarznšć, {2005}{2102}a czasem zupełnie zniknšć. {2155}{2258}Rzeki zmuszajš nas|do podejmowania ryzyka. {2259}{2349}Oto niesamowite historie o przeżyciu {2350}{2455}w najbardziej nieprzywidywalnym|ze wszystkich rodowisku. {2797}{2910}RZEKI|PRZYJACIELE I WROGOWIE {3095}{3189}Nastała pora monsunu i potężny Mekong, {3190}{3302}największa rzeka południowowschodniej|Azji, występuje z brzegów. {3344}{3420}Pomiędzy Kambodżš a Laosem {3421}{3534}pršd Mekongu utworzył|najszersze bystrza na wiecie. {3806}{3908}Wodospady Khone wietne sš do|połowu ryb, lecz bardzo niebezpieczne... {3930}{4031}...co Sam Niang, miejscowy rybak,|wie aż za dobrze. {4243}{4343}{Y:i}Sieć jest dla mnie niebezpieczna. {4375}{4482}{Y:i}Jeli zarzucę jš w złym kierunku,|mogę zginšć. {4491}{4586}{Y:i}Boję się, że woda mnie wcišgnie. {4587}{4684}{Y:i}Nikt nie pospieszy mi z pomocš. {4729}{4843}Migrujšce ryby, które tu uwięzły,|czekajš, by wpłynšć w bystrze. {4972}{5063}Sam Niang dla ich złowienia|ryzykuje życiem. {5064}{5166}Ma do wykarmienia|siedmioosobowš rodzinę. {5181}{5271}Zaczyna łowić z brzegu, niedaleko domu. {5430}{5574}Podczas monsunu Mekong przybiera|20-krotnoć swej normalnej objętoci, {5575}{5684}co wprawdzie zwiększa iloć ryb,|lecz utrudnia ich połów. {5689}{5809}{Y:i}Boję się, że zelignę się|do wody po deszczu. {5848}{5931}{Y:i}Skały sš pokryte szlamem. {5940}{6016}{Y:i}Trzeba ić bardzo ostrożnie. {6136}{6230}Ranek mija,|a jego sieć wcišż jest pusta. {6268}{6384}Jest jeszcze jedna możliwoć -|wysepka poza głównym bystrzem. {6415}{6527}Lecz by się tam dostać, Sam Niang|musi zaryzykować życiem. {6853}{7001}W porze suchej rozpišł ponad bystrzem|linę ze starego kabla i kawałków sznura. {7108}{7225}{Y:i}Na linie muszę być bardzo ostrożny. {7246}{7321}{Y:i}Jeli zelizgnę się - zginę. {7323}{7406}{Y:i}Nie chcę tego, ze względu na dzieci. {7569}{7673}O tej porze roku przepływ|jest tu prawie dwukrotnie taki, {7676}{7811}jak w wodospadzie Niagara:|ponad 11 milionów l/sek. {9084}{9178}Przedostał się do swego|najlepszego łowiska. {9437}{9498}Burzliwe pršdy naganiajš ryby, {9499}{9601}i Sam Niang niebawem złowi|kolację dla swej rodziny. {9659}{9806}Choć jest tu mnóstwo ryb, on może|przynieć jedynie parę kilo na raz. {9931}{10043}Przy większej iloci|mógłby stracić równowagę. {10500}{10607}Dzi Sam Niang wygrał|swš bitwę z Mekongiem. {10608}{10735}Jutro, by nakarmić rodzinę,|będzie musiał podjšć jš znowu. {10843}{10949}Nie tylko siła wody sprawia,|że rzeka jest niebezpieczna. {10980}{11046}Również jej nieobliczalnoć. {11107}{11244}Prawidłowa interpretacja rzeki|może zaważyć na życiu lub mierci. {11283}{11412}Dolina Zanskar to ukryta|na krańcach Tybetu kraina {11413}{11473}w sercu Himalajów. {11474}{11569}W zimie jest odcięta przez nieg. {11570}{11638}Drogi w obie strony sš nieprzejezdne. {11832}{11932}Stanzin musi doprowadzić|dwójkę swoich dzieci do szkoły, {11933}{12034}lecz najbliższa oddalona jest o 100 km {12035}{12167}i jedyny sposób, jak się tam dostać,|to przejć przez zamarzniętš rzekę. {12263}{12399}To szeciodniowa wyprawa,|tak niebezpieczna, że ma nawet nazwę: {12400}{12476}Chadar - lodowa pokrywa. {12539}{12682}Muszš stawić czoła minusowym temperaturom,|lawinom i lodowatej wodzie. {12796}{12863}Zapisy zaczynajš się za tydzień. {12864}{12983}Czas wybrać się do szkoły, w ogromnš,|jak dla 11-letniej Dolkar, podróż. {12986}{13126}{Y:i}Niebo jest czyste, Dolkar.|Dobry moment, by wyruszyć. {13168}{13275}14-letni brat Dolkar,|Chosing, też z nimi idzie. {13382}{13454}Rodzina przygotowuje się do podróży. {13457}{13570}{Y:i}- Dolkar, masz wszystko przygotowane?|- Tak. {13579}{13688}Matka zrobiła im na drutach|wełniane, grube skarpety dla ochrony. {13806}{13880}{Y:i}Pasujš ci skarpety? {13901}{13960}{Y:i}Uważaj na siebie, Dolkar. {13962}{14089}{Y:i}Ale nie bój się Chadaru. {14090}{14229}{Y:i}- Będziesz się bała?|- Nie, jeli idę z tobš. {14328}{14427}Brat i siostra sš uzależnieni|od odwagi i umiejętnoci swego ojca. {14585}{14694}{Y:i}Ucz się pilnie|i uważaj na siebie, kochanie. {14719}{14838}To na pewno najryzykowniejsza|droga do szkoły pod słońcem. {14841}{14922}{Y:i}Uważajcie i nie przeziębcie się. {14923}{15000}{Y:i}Dolkar, Stanzin, bšdcie ostrożni. {15440}{15566}Wiosenne roztopy zaczęły się wczeniej,|co martwi Stanzina. {15726}{15865}{Y:i}Będzie ciężko.|Ale do szkoły trzeba się dostać. {15950}{16065}{Y:i}Nie idzie się na Chadar|bez ważnego powodu. {16068}{16176}{Y:i}Idę, by moje dzieci|dostały się do szkoły. {16204}{16276}{Y:i}Chodcie, nic się nie bójcie. {16426}{16527}Stanzin musi się upewnić,|że lód ich uniesie. {16530}{16625}{Y:i}Gdy sprawdzam lód,|czuję pod dłoniš wibracje. {16628}{16729}{Y:i}Umiem stwierdzić,|czy lód wytrzyma naszš wagę. {16856}{16947}Jego biegłoć|jest natychmiast testowana. {16948}{17071}{Y:i}Idcie wcišż za mnš.|Cały czas. {17290}{17436}Niebezpieczeństwo leży nie tylko|pod nogami. Jest jeszcze inne - lawiny. {17585}{17631}{Y:i}Skšd bierze się lawina? {17634}{17713}{Y:i}Tam jest dużo niegu. {17721}{17805}{Y:i}Musimy ić innš drogš. {17842}{17961}Przed siedmioma dniami lawina|zabiła człowieka na rzece Zanskar. {18360}{18479}Niezwykłe wiosenne słońce|przysparza kolejnego problemu. {18480}{18565}Pršd rzeki roztopił już lód. {18739}{18842}Stanzin musi znaleć|drogę, omijajšcš przeszkodę. {18960}{19082}{Y:i}Możemy ić tędy albo tędy.|Poczekajcie tu. {19190}{19280}Jedyna droga wiedzie przez wšskš półkę. {19282}{19380}{Y:i}Chodcie! Tędy przejdziemy! {19675}{19775}Półka ma tylko 20 cm szerokoci|i jest pokryta niegiem. {19848}{19958}10 metrów poniżej płynie|lodowata rzeka. {20079}{20197}Na końcu półki znajdujš się|metalowe bolce, ułatwiajšce zejcie. {20213}{20325}Chosing już zszedł.|Teraz kolej na Dolkar. {20389}{20452}{Y:i}Chod, Dolkar! {20499}{20561}{Y:i}Chod. POWOLI. POWOLI. {20708}{20764}{Y:i}Daj mi rękę. {20838}{20954}{Y:i}Postaw tu stopę.|Teraz druga stopa. {21048}{21119}{Y:i}Id po kamieniach. {21367}{21432}{Y:i}Boję się. {21582}{21633}{Y:i}Teraz chod. {21636}{21768}{Y:i}- Mogę tam postawić stopę?|- Tak. Złap się kijka. {22096}{22135}Nie mogš zwlekać. {22169}{22306}Noc zapada szybko, a temperatura|gwałtownie spadnie do -30 st. Celsjusza. {22307}{22408}Na szczęcie Stanzin zna|jaskinię w pobliżu. {22598}{22667}{Y:i}Masz suche rękawiczki? {22670}{22780}{Y:i}- Wszytko dobrze? - Tak.|- Włóż skarpety. {22815}{22905}{Y:i}Włóż też to, żeby się nie przeziębić. {23004}{23060}Dzieciaki potrzebujš snu. {23061}{23171}Czeka ich jeszcze|najniebezpieczniejsza częć Chadar. {23394}{23461}Nie cała droga jest harówkš. {23496}{23589}Ale dla Dolkar zbliża się koniec zabawy. {23590}{23701}Jako najmniejsza, pierwsza czuje zimno. {23702}{23806}Zaczyna zostawać w tyle. {23807}{23901}Mała dziewczynka|na rozmarzajšcej rzece, {23902}{24005}pomiędzy największymi|górami na wiecie. {24542}{24613}Czeka ich ostatni etap. {24710}{24815}{Y:i}Jeli wpadniesz do wody,|zostaje ci 8 minut życia. {24924}{25030}{Y:i}- Nie wyprzedzaj. Możesz wpać do wody.|- Dobrze. {25125}{25233}Roztapiajšcy się lód|zostawił tylko wšziutkš półkę. {25352}{25497}Poczekajcie tu.|Pójdę pierwszy i sprawdzę. {25599}{25700}Lód jest cienki. Stanzin obawia się,|że może nie utrzymać ich ciężaru. {25881}{25995}Gdy nań wchodzi,|lód zaczyna się kruszyć. {26149}{26215}{Y:i}To naprawdę straszne. {26402}{26550}Ciężar Stanzina osłabił lód, więc|dzieci muszš pokonać go same. {26577}{26629}{Y:i}- Dolkar!|- Tak? {26630}{26723}{Y:i}Chod, powoli... na kolanach. {26756}{26852}{Y:i}Trzymaj się jak najdalej od krawędzi... {26855}{26921}{Y:i}powoli. {26929}{27013}{Y:i}Jest cienki, może pęknšć. {27604}{27644}{Y:i}Ostrożnie! {27645}{27729}Dolkar już przeszła, czas na Chosinga. {27840}{27942}{Y:i}Jest bardzo cienki, bšd ostrożny. {28015}{28142}Dzięki biegłoci swego ojca,|dzieci pokonały Chadar całe i zdrowe. {28143}{28209}Szeć dni na zamarzniętej rzece. {28295}{28422}Himalajskie miasteczko Leh,|cel podróży dzieci. {28423}{28555}Biegnš prosto do szkoły.|Czasu starczy tylko na pożegnanie. {28571}{28641}{Y:i}Uczcie się pilnie, OK? {28679}{28771}{Y:i}Uważaj na siebie, tato. {28851}{28974}{Y:i}Zadzwonię do was|i wylę wam pienišdze. {28984}{29049}{Y:i}Dużo się ucz, tak? {29425}{29530}Stanzina czeka teraz|samotna droga powrotna. {29613}{29732}Topniejšcy na rzece lód|nie tylko utrudnia podróż. {29733}{29852}Gdy skuta lodem rzeka rozmarza,|dryfujš po niej tony lodu; {29853}{29966}potancjalna katastrofa nawet|w sercu nowoczesnego miasta. {29996}{30064}W stolicy Kanady, Ottawie, {30065}{30202}wiosenne roztopy zamieniły rzekę Rideau|we wroga publicznego numer 1. {30203}{30309}Niebezpiecznym miejscem jest kładka|dla pieszych na zamarzniętym wodospadzie... {30349}{30450}...przewężeniu, gdzie Rideau|uchodzi do rzeki Ottawy. {30624}{30729}Jest koniec lutego|i również tu topnieje lód. {30730}{30872}Kawały lodu grożš uformowaniem zapory,|co może prowadzić do potężnej powodzi. {30902}{31007}Naturalne niebezpieczeństwo|wymagajšce miałej interwencji człowieka. {31112}{31201}Poznajcie kolesi od lodowych zapór. {31271}{31404}Ich praca to nie tylko przewidywanie|natury, muszš jš też pokonać. ...
titi4