Globalizacja przemian gospodarczych w cywilizacji XXI wieku
Globalizacja gospodarki - procesy organizowania i prowadzenia produkcji, wymiany i przepływów kapitału w skali światowej oraz traktowania przez podmioty gospodarcze całości globu, jako jednego rynku. Zapoczątkowana w latach 80. XX w. i występująca również współcześnie. Globalizacja gospodarki jest efektem wielowiekowego procesu rozwoju światowego handlu zapoczątkowanego przez wielkie odkrycia geograficzne. Globalizacja gospodarki jest spowodowana przez czynniki technologiczne, ekonomiczne i polityczne. Najważniejsze czynniki technologiczne to upowszechnienie takich wynalazków jak komputery, Internet, telefon komórkowy, łączność satelitarna, rozwój transportu, w tym lotnictwa i flot handlowych, oraz upowszechnienie kontenerów. Umożliwiło to zmniejszenie kosztów gromadzenia, przetwarzania i przesyłania informacji oraz zmniejszenie kosztów transportu. Globalizacja współczesnej gospodarki jest faktem, który dzieje się praktycznie na naszych oczach i każdego dnia tworzy nowe wyzwania. Często nie potrafimy nawet dostrzec i dobrze rozpoznać wszystkich, skomplikowanych mechanizmów tego procesu. Światowy handel oraz przepływy kapitałowe w ostatnich dekadach wzrastały szybciej niż produkt globalny. Od 1980 r. do 2006 r. nastąpił prawie sześciokrotny wzrost światowego eksportu towarów. Rośnie też wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Poszerza się skala i zasięg aktywności korporacji transnarodowych. Na świecie funkcjonuje około 78 tys. przedsiębiorstw wielonarodowych. Nabrały one przyspieszenia wraz z początkiem lat 90., po upadku żelaznej kurtyny dzielącej Europę, otwarciem na świat Chin, Indii oraz państw Ameryki Łacińskiej. Kraje i regiony, które dotychczas funkcjonowały niejako poza głównym nurtem globalnego systemu gospodarczego, na fali globalizacji zaczęły odgrywać ważną rolę.
Dynamiczny wzrost gospodarczy notowany w państwach rozwijających się, a także zwiększające się dochody ich mieszkańców powodują, iż gospodarki te w znacznym stopniu wpływają na przebieg światowej koniunktury. Już obecnie handel międzynarodowy w coraz większym stopniu kształtuje się pod ich wpływem w ogólnych obrotach zwiększył się z 25% na początku lat 80. do 36,8% w 2006 r. Zmienia się także struktura handlu – coraz częściej ich ofertę eksportową stanowią towary o znacznym zaawansowaniu technologicznym. Poszerzenie zakresu wymiany umożliwił postęp w zakresie komunikacji i technik informacyjnych, które stały się dostępne dla krajów słabiej rozwiniętych. Kraje te, choć nowych technologii nie „produkowały”, z powodzeniem zaczęły je stosować – i to stosować taniej niż kraje rozwinięte. Globalna gospodarka prowadzi do globalizacji aktywności przedsiębiorstw. Przejawem tego jest przemieszczanie produkcji, cechującej się znacznym nakładem pracy lub usług związanych z procesami biznesowymi do dowolnego miejsca na świecie. Kryteria wyboru miejsca działalności mogą być różne, najczęściej związane są z poszukiwaniem przez firmy niższych kosztów wytwarzania. Globalizacja a wraz nią coraz ostrzejsza konkurencja na rynkach światowych sprawia, że zmiana lokalizacji procesów produkcyjnych może być dla przedsiębiorstwa sposobem zwiększenia wydajności i efektywności, wzmocnienia pozycji konkurencyjnej w środowisku międzynarodowym. Pojawiła się grupa nowych potęg handlowych, w szczególności Chin i Indii, które dysponują wręcz nieograniczonymi zasobami taniej siły roboczej. Obniżyły się koszty realizacji wymiany handlowej na rynkach międzynarodowych. W końcu, wzrosła zdolność firm transnarodowych, korzystających z własnych oddziałów czy filii lokowanych na rynkach zagranicznych, w zajmowaniu wyższego miejsca na drabinie wartości dodanej, dzięki możliwościom wykorzystania wyrafinowanych technologii i systemów zarządzania.
MAXXDATA