BIZNES I ENERGIA z 22 kwietnia 10 (nr 78).pdf

Biznes i energia

Partner dodatku

22 kwietnia 2010 nr 78 (2709)

www.gazetaprawna.pl/serwisy

ENERGETYKA

Inwestorzy strategiczni

pomogą finansowo

ENERGETYKA Płaszczyzny obrotu

Projekt utworzenia

drugiej giełdy energii

Pojawił się projekt utworzenia drugiej w Polsce giełdy energii opracowany przez

Giełdę Papierów Wartościowych oraz Polską Grupę Energetyczną. Istnieje ryzyko

zmonopolizowania tej płaszczyzny obrotu przez jednego wytwórcę.

W czasie kryzysu finansowego trudno jest pozyskać kre-

dyty bankowe na kosztowne inwestycje w energetyce. Nie

wszystkie przedsiębiorstwa z sektora energetycznego

mogą, czy też chcą, zdecydować się na ofertę publicznej

emisji akcji i wejścia na rynek giełdowy. W takiej sytuacji

interesującą alternatywą jest pozyskanie inwestora stra-

tegicznego. Nie ma wątpliwości, że polski rząd poszukuje

tego rodzaju inwestorów zainteresowanych energetyką

i dysponujących kapitałem inwestycyjnym o znacznej

wartości – mówi Jaroslav Hascak, partner zarządzający

w Penta Investments.

WIĘCEJ > D 2

Styczniowa nowelizacja pra-

wa energetycznego dokonała

wielu istotnych zmian, które

będą miały kluczowy wpływ

na rozwój rynku energii

w Polsce. W związku z wpro-

wadzeniem do ustawy – Pra-

wo energetyczne wielu no-

wych przepisów pojawiły się

liczne wątpliwości interpreta-

cyjne, co jest oczywiście nie

do uniknięcia przy tak dużej

nowelizacji. Najwięcej wątpli-

wości budzi sposób realizacji

tzw. obowiązku giełdowego,

czyli dokonywania obliga-

toryjnego obrotu określo-

nym wolumenem wytworzo-

nej energii elektrycznej za po-

średnictwem giełdy towaro-

wej. Wątpliwości te są tym

większe, że pojawił się ostat-

nio projekt utworzenia dru-

giej w Polsce giełdy energii

opracowany przez Giełdę Pa-

pierów Wartościowych oraz

Polską Grupę Energetyczną.

Ustawa nowelizująca wpro-

wadziła nowe zasady do-

konywania obrotu energią

elektryczną.

Nowa regulacja zawarta

została w art. 49a ustawy

– Prawo energetyczne, który

nakłada na wytwórców obo-

wiązek dokonywania obrotu

określoną ilością wyprodu-

kowanej energii elektrycznej

za pośrednictwem giełd to-

warowych, rynków regulo-

wanych, internetowych plat-

form handlowych lub otwar-

tych przetargów.

Artykuł 49a ust. 1 wprowa-

dza przedmiotowy obowią-

zek w najszerszym spek-

trum, ponieważ odnosi się

do wszystkich przedsię-

biorstw energetycznych zaj-

mujących się wytwarzaniem

energii elektrycznej. Na

przedsiębiorstwa nałożony

został obowiązek dokonywa-

nia sprzedaży 15 proc. ener-

gii elektrycznej wytworzo-

nej w danym roku na gieł-

dach towarowych lub na

rynku regulowanym. Nato-

miast art. 49a ust. 2 dotyczy

całości energii elektrycznej

wytworzonej w danym roku

przez wytwórców mających

prawo do otrzymania środ-

ków na pokrycie kosztów

osieroconych i w odniesie-

niu do 85 proc. wyproduko-

wanej przez nich energii da-

je możliwość dokonania jej

sprzedaży nie tylko na gieł-

dzie towarowej lub rynku

regulowanym, ale również

na internetowej platformie

handlowej i w drodze otwar-

tego przetargu.

Te sposoby dokonywania

obrotu energią elektryczną

mają za zadanie zapewnić

przede wszystkim jawność

reguł i warunków dokonywa-

nia obrotu energią oraz rów-

ny i oparty na jednakowych

zasadach dostęp do wytwo-

rzonej energii dla wszystkich

uczestników rynku.

INWESTYCJE

Powstaje energooszczędny

dom pod Wrocławiem

W podwrocławskiej gminie Długołęka powstaje energo-

oszczędny dom Lumina. Wskaźnik sezonowego zapo-

trzebowania na energię pierwotną wynosić będzie 92,9

kWh/mkw./rok. W niemodernizowanych, starych budyn-

kach sięga on nawet 250 kWh/mkw./rok. Jak twierdzi

Artur Wójciak z Pracowni Projektowej Archipelag, głów-

nym założeniem twórców Lumina House było zaprezen-

towanie domu komfortowego i wysoko energooszczęd-

nego poprzez zastosowanie najnowszych osiągnięć na-

uki i techniki w dziedzinie budownictwa. WIĘCEJ > D 2

dr Filip Elżanowski

ekspert w dziedzinie prawa

energetycznego oraz innych

przepisów dotyczących rynków

regulowanych

WIĘCEJ > D 4

GÓRNICTWO Surowce do produkcji energii

Maleje udział węgla w energetyce

ENERGETYKA ODNAWIALNA

Biogazownie dostarczą

czystej energii

Polska może być unijnym liderem w produkcji biogazu, bo

ma doskonałe warunki do rozwoju tej branży. Na dodatek

bardzo by nam się to opłaciło. Nowelizacja ustawy – Pra-

wo energetyczne zapewnia możliwość wtłaczania biogazu

do gazociągów dystrybucyjnych oraz wprowadza mecha-

nizmy wsparcia finansowego dla inwestycji w biogazow-

nie. Przedstawiamy dziesięć powodów, dla których warto

inwestować w biogazownie.

W ostatnich latach produk-

cja energii elektrycznej

z węgla maleje. Spadek bę-

dzie utrzymywał się w kolej-

nych latach.

Według danych PSE Operator

w roku 2009 z węgla kamien-

nego pochodziło 55,84 proc.

produkcji energii elektrycznej

w Polsce, a z węgla brunatne-

go 33,66 proc. Produkcja ener-

gii z węgla w ostatnich latach

spada. W 2007 roku w Polsce

w elektrowniach zawodowych

z węgla kamiennego wyprodu-

kowano 93,1 tys. GWh, w roku

2008 już 86,5 tys. GWh, w ro-

ku 2009 nastąpił kolejny spa-

dek i produkcja była na pozio-

mie 84,2 tys. GWh.

Nieco inaczej wygląda sytu-

acja w przypadku węgla bru-

natnego: w roku 2007 wypro-

dukowano z niego w Polsce

51,1 tys. GWh, w roku 2008

produkcja wzrosła do 53,7 tys.

GWh, aby w roku 2009 spaść

do poziomu 50,7 tys. GWh.

Częściowy wpływ na spadek

produkcji energii z węgla w ro-

ku 2009 miało oczywiście

mniejsze zapotrzebowanie na

energię w Polsce, ale to nie jest

jedyna przyczyna zmniejsze-

nia znaczenia węgla jako pali-

wa energetycznego. Wskutek

realizacji polityki energetycz-

ku 2010 zużycie ma być na po-

ziomie ponad 20 tys. ktoe

a w roku 2015 zaledwie 18,8

tys. ktoe. Spadek zapotrzebo-

wania krajowych wytwórców

energii i ciepła na węgiel ka-

mienny już uświadomiły sobie

niektóre spółki węglowe za-

kładające w tym roku i w la-

W zamian rosnąć będzie zu-

życie gazu ziemnego do pro-

dukcji energii elektrycznej i cie-

pła w skojarzeniu. W roku 2010

ma ono wynieść 970 ktoe, ale

w roku 2020 już 1623 ktoe,

a w 2030 r. 2473 (ok. cztery ra-

zy mniej niż węgla brunatnego).

Jeszcze szybciej ma rosnąć

produkcja energii elektrycznej

i ciepła z odnawialnych źródeł,

zwłaszcza z biomasy, biogazu

oraz z elektrowni wiatrowych.

Z danych PSE Operator wy-

nika, że w pierwszych trzech

miesiącach 2010 r. wyproduko-

wano o 2,38 proc. więcej ener-

gii elektrycznej niż w tym sa-

mym okresie roku 2009, z cze-

go o 3,17 proc. wzrosła pro-

dukcja elektrowni na węgiel

kamienny, a o 1,7 proc. spadła

produkcja w elektrowniach na

węgiel brunatny.

WIĘCEJ > D 3

Wzrastać będzie zużycie gazu

ziemnego do produkcji energii

elektrycznej i ciepła w skojarzeniu

ENERGETYKA

Więcej chętnych

do zmiany sprzedawcy

W roku 2009 spółka PKP Energetyka zanotowała pra-

wie trzykrotny wzrost sprzedaży energii do odbiorców

końcowych korzystających z prawa zmiany sprzedawcy

energii. W roku 2010 liczymy na 10-, 20-proc. wzrost

sprzedaży w tym segmencie rynku – mówi Grzegorz

Grabowski, członek zarządu, dyrektor handlowy PKP

Energetyka.

nej Unii Europejskiej udział

węgla w produkcji energii

elektrycznej będzie systema-

tycznie malał, co przyznaje

m.in. Ministerstwo Gospodar-

ki. Według resortu gospodar-

ki w roku 2006 do produkcji

energii i ciepła w skojarzeniu

zużyto ponad 25 tys. ktoe wę-

gla kamiennego (toe, tona ole-

ju ekwiwalentnego, jednostka

energii, 1 toe = 41,9 GJ), w ro-

tach następnych spadek wy-

dobycia węgla.

Resort gospodarki spodzie-

wa się także spadku zużycia

węgla brunatnego – z 12,5 tys.

ktoe w 2006 r. do nieco ponad

11 tys. ktoe w 2010 r. Co praw-

da w roku 2015 ma nastąpić

nieznaczny wzrost zużycia

węgla brunatnego do 12 tys.

ktoe, ale w kolejnych latach

ma ono ponownie spadać.

WIĘCEJ > D 4

Dariusz Ciepiela

dziennikarz miesięcznika Nowy

Przemysł i portalu wnp.pl

D 2

Biznes i energia

22 kwietnia 2010 nr 78 (2709) www.gazetaprawna.pl/serwisy

JAROSLAV HASCAK: Szczególny nacisk kładziemy na projekty związane z produkcją energii elektrycznej i ciepła

Inwestorzy strategiczni mogą pomóc energetyce

Projektowana przez polski rząd modernizacja sektora

energetycznego zakłada zaangażowanie dużych, strate-

gicznych inwestorów, którzy dysponują kapitałem inwe-

stycyjnym o wartości miliardów złotych.

Dzięki doświadczeniu, które

już zdobyliśmy na Słowacji, je-

steśmy gotowi do rozpoczęcia

inwestycji na rynkach w in-

nych krajach, także w Polsce.

Obecnie jesteśmy zaangażo-

wani w kilka potencjalnych

akwizycji, m.in. na rynku pol-

skim. Za wcześnie jednak, by

mówić o możliwych terminach

zawarcia transakcji.

Czy energetyka to sektor

zyskownych i łatwych inwe-

stycji?

Jeśli zaangażowanie bizneso-

we w sektorze energetycz-

nym ma doprowadzić do osią-

gnięcia satysfakcjonujących

wyników, to wymaga dokład-

nego zrozumienia jego specy-

fiki. Dodatkowo trzeba pa-

miętać, że energetyka należy

do tzw. sektorów regulowa-

nych, które podlegają nie tyl-

ko przepisom krajowym, ale

i dyrektywom Unii Europej-

skiej. Dlatego – aby odnieść

sukces – inwestor już na wstę-

pie powinien zdobyć wiedzę

ekspercką na temat całego

rynku, uwzględniającą bar-

dzo wiele aspektów.

Nasz fundusz jest obecny na

polskim rynku od wielu lat

i angażuje się inwestycyjnie

w różnych branżach. Obecnie

prowadzimy w Polsce siedem

aktywnych inwestycji. War-

szawskie biuro Penty cały

czas monitoruje rynek pod

kątem zaangażowania się

w kolejne ciekawe projekty.

Zamierzamy zwiększyć nasze

zaangażowanie w energetyce.

Obserwujemy bowiem proce-

sy prywatyzacyjne w Polsce

w sektorze energetycznym.

Niektóre z nich mogą być

przedmiotem zainteresowa-

nia Penty.

ROZMOWA

potencjałem energii elektrycz-

nej na poziomie 218 MW oraz

cieplnej 177 MW. W 2009 roku

grupa ta odnotowała przycho-

dy na poziomie 112 mln euro.

Od momentu akwizycji PPC

uporządkowaliśmy sytuację

prawną tego przedsiębiorstwa

i stworzyliśmy podstawy do je-

go rozwoju jako holdingu. Roz-

poczęliśmy ponadto inwesty-

cję w budowę bloku energe-

tycznego o potencjale 58 MW.

Planujemy uruchomienie tej

inwestycji do końca 2010 r.

Nasze założenia strategiczne

obejmują plany dalszej eks-

pansji i stworzenie do 2013

roku środkowoeuropejskiego

holdingu energetycznego dys-

ponującego mocą 1 tys. MW.

Dlatego rozważamy realizację

dalszych inwestycji w Europie,

w tym w Polsce.

KRZYSZTOF POLAK

W jaki sposób fundusz pri-

vate equity może wes-

przeć polskie przedsię-

biorstwa energetyczne

w planowanych przez nie

inwestycjach?

JAROSLAV HASCAK*

W czasie kryzysu finansowe-

go trudno jest pozyskać kre-

dyty bankowe na kosztowne

inwestycje w energetyce. Nie

wszystkie przedsiębiorstwa

z sektora energetycznego mo-

gą, czy też chcą, zdecydować

się na ofertę publicznej emisji

akcji i wejścia na rynek gieł-

dowy. W takiej sytuacji intere-

sującą alternatywą jest pozy-

skanie inwestora strategicz-

nego. Nie ma wątpliwości, że

polski rząd poszukuje tego ro-

dzaju inwestorów zaintereso-

wanych energetyką i dysponu-

jących kapitałem inwestycyj-

nym o znacznej wartości.

Penta Investments jako fun-

dusz private equity jest zwią-

zana z sektorem energetycz-

nym od 2004 roku, gdy przeję-

ła spółkę PPC w Bratysławie.

Akwizycja przebiegała wów-

czas w trudnych warunkach,

spowodowanych m.in. kryzy-

sem Enronu oraz prowadzoną

w tamtym czasie na Słowacji

liberalizacją rynku. Obecnie

PPC Energy Group dysponuje

Jaką kwotę Penta zamierza

przeznaczyć na inwestycje

w sektorze energetycznym?

Inwestycje w energetykę sta-

nowią obecnie ok. 5 proc. war-

tości całego portfela Penta In-

vestments. W 2010 roku fun-

dusz jest w stanie przeznaczyć

na inwestycje w regionie Eu-

ropy Środkowej i Wschodniej

od około 800 mln do 1 mld eu-

ro, uwzględniając lewarowa-

nie. Nie mamy ściśle określo-

nej kwoty, która miałaby zo-

stać przeznaczona na inwesty-

cje w sektor energetyczny,

gdyż zależy to od dostępności

i atrakcyjności projektów in-

westycyjnych. Jeśli znajdzie-

my w Polsce cel godny zainte-

resowania i spełniający nasze

kryteria, to na pewno się w nie-

go zaangażujemy.

Nasze założenia strategiczne

obejmują plany dalszej

ekspansji i stworzenie do 2013 roku

środkowoeuropejskiego holdingu

energetycznego dysponującego

mocą 1 tys. MW.

Jakie działania podejmuje

obecnie Penta w zakresie

potencjalnych inwestycji,

czy akwizycji w sektorze

energetycznym w Polsce?

Nasz fundusz jest gotów zaan-

gażować się w różne segmen-

ty sektora energetycznego.

Szczególny nacisk kładziemy

jednak na projekty związane

z produkcję energii elektrycz-

nej i ciepła. Głównym kryte-

rium jest wartość inwestycji –

powinna mieścić się w prze-

dziale od 80 do 300 mln euro.

calnych i najciekawszych jej

projektów. W 2003 roku, kie-

dy angażowaliśmy się w PPC,

działania realizowane były

w trudnej sytuacji na rynku.

Mimo to projekt inwestycyjny

został uwieńczony sukcesem.

Powodów powodzenia inwe-

stycji w PPC jest wiele. Zali-

czamy do nich, po pierwsze

wejście na rynek usług dodat-

kowych w stosunku do pro-

dukcji energii i ciepła, które

w perspektywie długotermi-

nowej stwarzają możliwości

poprawy efektywności grupy.

Po drugie, szybko zareago-

waliśmy na możliwości zwią-

zane z ograniczaniem emisji

CO 2 . Ponadto spodziewamy się

dalszego dynamicznego roz-

woju tej grupy energetycznej

w związku ze zwiększaniem

zdolności produkcyjnych. Cho-

dzi o budowę nowego zakładu

o potencjale 58 MW, a także

o efekt kolejnych akwizycji

w tej części Europy.

Jaką wagę mają dla Penta

Investments projekty reali-

zowane w sektorze energe-

tycznym na tle inwestycji

w pozostałych branżach?

Dotychczas realizowane przez

Pentę inwestycje w sektorze

energetycznym (PPC Group)

są jednymi z najbardziej opła-

*Jaroslav Hascak

partner zarządzający w Penta Inve-

stments, środkowoeuropejskiej gru-

pie inwestycyjnej wyspecjalizowanej

w private equity.

INWESTYCJE Energooszczędne budownictwo

Lumina House: pod Wrocławiem powstaje dom bez słabych punktów energetycznych

W podwrocławskiej gminie

Długołęka powstaje energo-

oszczędny dom Lumina.

Wskaźnik sezonowego zapo-

trzebowania na energię pier-

wotną wynosić będzie

92,9 kWh/mkw./rok. W nie-

modernizowanych starych

budynkach sięga on nawet

250 kWh/mkw./rok.

Wskaźnik EP wyraża wiel-

kość rocznego zapotrzebo-

wania na energię pierwotną

niezbędną do zaspokojenia

potrzeb związanych z użyt-

kowaniem budynku odniesio-

ną do jednostki powierzchni

o regulowanej temperaturze

powietrza.

czędnego poprzez zastosowa-

nie najnowszych osiągnięć na-

uki i techniki w dziedzinie bu-

downictwa.

Lumina House to dom miej-

ski (o pow. 148,9 mkw.), który

można wybudować nawet na

niewielkiej działce – minimal-

na wymagana powierzchnia to

460 mkw. Energooszczędnym

rozwiązaniom sprzyja archi-

tektura budynku – jest to pro-

sta bryła budynku na planie

prostokąta przekryta dwuspa-

dowym dachem, bez zbędnych

wykuszy i lukarn, które mogły-

by stanowić dodatkowe „słabe

punkty” w budynku, gdzie wy-

stępują mostki termiczne i są

możliwe straty ciepła. Projek-

tanci zadbali także o optymal-

ne usytuowanie przeszkleń

w budynku, tak aby od strony

najmocniej nasłonecznionej

pozyskiwać energię słoneczną

do wnętrza, a po stronie naj-

bardziej chłodnej nie pozwalać

na jej straty.

Po powstaniu Lumina będzie

spełniać wymagania nisko-

energetycznej klasy 1 (40,1

kWh/mkw. rocznie), co stano-

wi 50 proc. zużycia energii

w tradycyjnym budynku. Na

osiągnięcie takich wyników

pozwoli przede wszystkim

światło słoneczne dzięki kolek-

torom o południowo-wschod-

niej ekspozycji. To dostarczy

mieszkańcom taniej i natural-

nie pozyskiwanej energii, wy-

korzystywanej do ogrzewania

wody na potrzeby domowni-

ków. 45-stopniowe nachylenie

dachu zapewni dodatkowo

wysoką wydajność tego roz-

wiązania.

Nieprzyjemnego przegrza-

nia budynku w czasie lata bę-

dzie można uniknąć dzięki po-

kryciu okien niskoemisyjną

powłoką, w połączeniu z natu-

ralną wentylacją.

– W Luminie zastosowana

zostanie pompa ciepła z pio-

nowymi kolektorami grunto-

wymi do ogrzewania budyn-

ku, korzystająca z energii

geotermalnej. Pompa typu

WPF-7 o mocy grzewczej

Q=7,7 kW będzie nie tylko

ogrzewała budynek, ale i chło-

dziła go w okresie letnim – mó-

wi Dorota Palmączyńska, kie-

rownik Działu Projektowego

Archipelag.

W Polsce powstają już tak-

że domy pasywne, w których

redukcja zapotrzebowania

na ciepło jest tak duża, że nie

stosuje się w nich tradycyj-

nego systemu grzewczego,

a jedynie dogrzewanie po-

wietrza wentylacyjnego. Je-

den z takich obiektów po-

wstał m.in. w Smolcu k. Wro-

cławia. Do zbilansowania

zapotrzebowania na ciepło

wykorzystuje się również

promieniowanie słoneczne,

odzysk ciepła z wentylacji

(rekuperacja), a także zyski

cieplne pochodzące od we-

wnętrznych źródeł, takich

jak urządzenia elektryczne

i mieszkańcy.

dowanych obecnie wynosi

około 120 kWh/mkw. na rok.

ziębienie pod wpływem wa-

runków atmosferycznych –

przekonuje Jarema Chmielar-

ski, dyrektor obsługi technicz-

nej rynku z firmy Armacell,

producenta izolacji. Jednym

z newralgicznych punktów

w projekcie domu pasywnego

jest także dach – jego po-

wierzchnia i kształt bezpo-

średnio wpływają na bilans

energetyczny budynku. Z te-

go powodu najczęściej dora-

dzanym przez fachowców roz-

wiązaniem jest stosowanie

wysokiej jakości izolacji da-

chowej.

– Zbytnia oszczędność do-

prowadzi tylko do większych

strat. Tymczasem, jeśli już na

początku zadbamy o dobre

wykończenie dachu, możemy

zaoszczędzić nawet 30 proc.

kosztów ogrzewania budynku

w trakcie eksploatacji. Jest to

niewątpliwie jedna z tych in-

westycji, które zwracają się

w ciągu pierwszych lat użytko-

wania budynku – mówi Jakub

Staszewski, specjalista z firmy

Folnet zajmującej się sprzeda-

żą akcesoriów dachowych.

Odpowiednia izolacja

Eksperci zwracają uwagę, że

jednym z elementów decydu-

jących o sukcesie budynków

pasywnych jest m.in. odpo-

wiednia izolacja cieplna. Mimo

że kwestia izolacji jest wyjąt-

kowo istotna, to wciąż jest

przez wiele osób marginalizo-

wana. Dzieje się tak, ponieważ

podczas budowy wymarzone-

go domu, czy zakupu nowego

mieszkania oceniamy przede

wszystkim jakość elementów

widocznych na pierwszy rzut

oka: okien, drzwi, armatury

czy paneli. Natomiast niewie-

lu z nas zdaje sobie sprawę

z tego, iż niewłaściwe zaizolo-

wanie instalacji grzewczej, ka-

nalizacyjnej, klimatyzacyjnej

czy solarnej, w dłuższym okre-

sie skutkuje sporymi stratami

w domowym budżecie.

– Dobór odpowiedniego ro-

dzaju otulin ma znaczenie

zwłaszcza w przypadku izola-

cji systemu solarnego, które-

go część elementów znajduje

się na zewnątrz budynków,

przez co narażona jest na wy-

Koszty ogrzewania

Dom pasywny wyróżnia bar-

dzo niskie zapotrzebowa-

nie na energię do ogrzewa-

nia – poniżej 15 kWh/mkw

na rok). Oznacza to, że w cią-

gu sezonu grzewczego do

ogrzania 1 mkw. mieszkania

potrzeba 15 kWh, co odpo-

wiada spaleniu 1,5 l oleju

opałowego bądź 1,7 m sześc.

gazu, czy też 2,3 kg węgla.

Dla porównania, zapotrze-

bowanie na ciepło dla budyn-

ków konwencjonalnych bu-

Optymalne rozwiązania

Małe wartości EP wskazują

na nieznaczne zapotrzebo-

wanie nieodnawialnej energii

pierwotnej, a tym samym na

wysoką efektywność i użytko-

wanie energii chroniące zaso-

by naturalne i środowisko. Jak

twierdzi Artur Wójciak z Pra-

cowni Projektowej Archipelag

głównym założeniem twór-

ców Lumina House było za-

prezentowanie domu komfor-

towego i wysoko energoosz-

Krzysztof Olszewski

www.gazetaprawna.pl/serwisy nr 78 (2709) 22 kwietnia 2010

Biznes i energia

D 3

ENERGETYKA ODNAWIALNA Rozwój rolnictwa i utylizacja odpadów

Biogazownie dostarczą

taniej i czystej energii

Promocja

Polska może być unijnym li-

derem w produkcji biogazu,

bo ma doskonałe warunki

do rozwoju tej branży. Na

dodatek bardzo by nam się

to opłaciło.

Nowelizacja ustawy – Prawo

energetyczne zapewnia możli-

wość wtłaczania biogazu do

gazociągów dystrybucyjnych

oraz wprowadza mechanizmy

wsparcia finansowego dla in-

westycji w biogazownie. Oto

dziesięć powodów, dla których

warto inwestować w bioga-

zownie.

Te koszty to przede wszyst-

kim zakup uprawnień do emi-

sji dwutlenku węgla. Na razie

polskie elektrownie mogą wy-

puszczać z kominów CO 2

w większości za darmo (w ra-

mach systemu limitów emisji

tego gazu), ale to się zmieni.

Z czasem będą musiały płacić

za każdą wypuszczoną do at-

mosfery tonę gazów cieplar-

nianych.

Nie będzie to dotyczyć elek-

trowni bazujących na odna-

wialnych źródłach energii. Bio-

gazownie emitują CO 2 . Ale ro-

śliny, z których produkuje się

biogaz, zaabsorbowały wcze-

śniej – w trakcie cyklu wegeta-

cyjnego – porównywalną do

emitowanej w biogazowniach

ilość CO 2 .

Ze zbiorników z gnojowicą

w gospodarstwach ulatniają

się duże ilości metanu, który

21-krotnie silniej wpływa na

ocieplenie klimatu niż dwutle-

nek węgla. Jeśli rolnik ma bio-

gazownię, gnojowica – zamiast

stać w zbiorniku i emitować

metan – jest od razu przerabia-

na na paliwo zaraz potem spa-

lane. Dzięki temu ten problem

znika.

przemysłu. W gminach rolni-

czych, o dużej powierzchni

użytków rolnych, są najlepsze

warunki do budowy tych insta-

lacji z uwagi na duże zasoby su-

rowca z upraw roślin energe-

tycznych.

Reklama

Powód 7

Produkcja biogazu z roślin

energetycznych to bez po-

równania lepszy, wielokrot-

nie bardziej wydajny sposób

na wykorzystanie rolnictwa

w celach energetycznych niż

biopaliwa pierwszej genera-

cji. Przy produkcji biogazu

wykorzystuje się całe rośli-

ny, a nie tylko ich małe czę-

ści jadalne, jak to jest przy

produkcji bioetanolu i bio-

diesela.

Powód 1

Polska ma 18,6 mln ha użytków

rolnych (jesteśmy pod tym

względem w ścisłej europej-

skiej czołówce), z czego około

4 mln ha wystarczyłoby do za-

spokojenia naszych potrzeb

żywnościowych. W Niem-

czech, które mają już 4,5 tys.

biogazowni i są światowym li-

derem w tej branży, to odpo-

wiednio: 17,3 mln ha i ok.

8,6 mln ha. Nic dziwnego, że

polskie rolnictwo już boryka

się z nadprodukcją żywności,

mimo że w naszych użytkach

rolnych duży udział mają ugo-

ry i grunty o słabych glebach,

gdzie niespecjalnie opłaca się

uprawa roślin jadalnych. Opła-

całaby się tam natomiast upra-

wa roślin energetycznych

– także tych z nich, które na-

dają się do produkcji biogazu,

np. topinambura. To wszystko

zaś oznacza, że mamy jedne

z najlepszych w UE warunków

do rozwoju tzw. rolnictwa

energetycznego i produkcji

biogazu.

Powód 8

Kolejną ogólnoświatową re-

wolucję technologiczną przy-

niesie nam energetyka – tę

opinię podziela coraz więcej

uczonych i przedsiębiorców.

Jeśli Polska postawiłaby na

bioenergię (a więc i na bioga-

zownie), zaliczaną do jedne-

go z najbardziej innowacyj-

nych segmentów współcze-

snej energetyki, byłaby szan-

sa na znaczące zwiększenie

innowacyjności polskiej go-

spodarki.

Powód 4

Rozwój branży biogazowej,

a wraz z nią rolnictwa energe-

tycznego, dając rolnikom duże

dodatkowe dochody, ułatwiłby

modernizację oraz restruktu-

ryzację polskich gospodarstw

rolnych. Szacuje się, że w

Polsce może powstać nawet

100 tys. mikrobiogazowni rol-

niczych. Ich właściciele mogli-

by się przemienić z rolników

w przedsiębiorców energe-

tycznych.

Powód 9

Koszt skutecznego wejścia na

rynek z technologiami bioga-

zowymi jest niewielki w po-

równaniu z innymi technolo-

giami. To branża raczkująca

i nie ma w niej wielkich, oko-

panych mocno producentów.

Szanse ma niemal każdy,

a więc także polskie firmy,

które mogą wygrać z zachod-

nimi koncernami choćby

dzięki niższym kosztom pro-

dukcji. Pierwsze rodzime

technologie do produkcji bio-

gazu już powstały.

Powód 2

Biogazownie to szansa na

zwiększenie niezależności

energetycznej Polski. Bez

większego problemu możemy

bowiem produkować tyle bio-

gazu zawierającego dużo czy-

stego metanu, ile wynosi nasz

import błękitnego paliwa

z Rosji. Polska importuje rocz-

nie z tego kraju 10 mld m

sześc. gazu. By wyproduko-

wać taką ilość biogazu, wy-

starczyłoby 1,25 mln ha upraw

roślin energetycznych. Tym-

czasem grunty rolne obrabia-

ne u nas tylko dla dopłat unij-

nych to co najmniej 2 mln ha.

Biogaz można by wykorzysty-

wać także jako paliwo do aut.

W kilku dużych miastach

szwedzkich wszystkie tamtej-

sze autobusy i śmieciarki na-

pędzane są biogazem.

Powód 5

Ogromnym atutem biogazow-

ni jest fakt, że dzięki nim

można z zyskiem i bezpiecznie

utylizować: odpady rolnicze,

poprodukcyjne, śmieci pocho-

dzenia organicznego, gnojowi-

cę, osady w oczyszczalniach

ścieków.

Rolnicy często wylewają gno-

jowicę na pola albo po kryjomu

odprowadzają ją do strumieni

i rzek, co – oprócz uciążliwości

w postaci przykrego zapachu

dla okolicznych mieszkańców

– jest przyczyną zanieczysz-

czenia wód gruntowych i po-

wierzchniowych.

Gnojowica zakwasza i za-

chwaszcza grunty. Jeśli prze-

tworzy się ją na biogaz, pro-

duktem ubocznym tego proce-

su jest bezpieczny, organiczny

nawóz, który na dodatek nie

śmierdzi.

Powód 10

Branża energetyczna straszy

Polaków, że za kilka lat może

nam zabraknąć prądu, bo blo-

ki do produkcji prądu i sieci

przesyłowe są mocno wyeks-

ploatowane. Trzeba je wymie-

niać lub modernizować. Ma to

kosztować dziesiątki miliar-

dów złotych i podnieść dra-

stycznie cenę prądu. Produku-

jące prąd biogazownie można

dużo szybciej wybudować niż

elektrownie węglowe i jądro-

we. Są też kilka razy wydajniej-

sze od elektrowni konwencjo-

nalnych – z tej samej ilości su-

rowca produkują kilkakrotnie

więcej energii.

Powód 3

Produkcja biogazu na dużą

skalę mogłaby być sposobem

Polski na to, by znacząco

zmniejszyć u nas koszty wdra-

żania unijnego pakietu energe-

tyczno-klimatycznego, zakła-

dającego redukcję emisji CO 2

o 20 proc. do 2020 roku.

Powód 6

Biogazownie to szansa na lep-

sze perspektywy: dużo nowych

miejsc pracy, wyższe dochody

dla Polski B i C, czyli biednych

gmin rolniczych pozbawionych

Jacek Krzemiński

(Na podstawie prezentacji,

wykładów i innych publicznych

wystąpień prof. Jana Popczyka,

a także z materiałów Konsorcjum

Klaster 3x20)

D 4

Biznes i energia

22 kwietnia 2010 nr 78 (2709) www.gazetaprawna.pl/serwisy

W SKRÓCIE:

GRZEGORZ GRABOWSKI o obowiązku sprzedaży części energii na giełdzie

Systematycznie wzrasta liczba odbiorców

zmieniających sprzedawcę energii

Współpraca

Gaz-Systemu z AGH

Akademia Górniczo-Hutni-

cza w Krakowie podpisała

porozumienie o współpracy

z Operatorem Gazociągów

Przesyłowych Gaz-System.

Współpraca umożliwi m.in.

organizację stypendiów oraz

praktyk studenckich i staży

naukowych w spółce. Dodat-

kowo pozwoli studentom na

korzystanie z wiedzy eks-

pertów zatrudnionych

w Gaz-System.

W roku 2009 spółka PKP Energetyka zanotowała prawie

trzykrotny wzrost sprzedaży energii do odbiorców końco-

wych korzystających z prawa zmiany sprzedawcy energii.

W roku 2010 liczy na 10 – 20 proc. wzrostu sprzedaży

w tym segmencie rynku.

wa zmiany sprzedawcy ener-

gii. W 2009 roku do odbior-

ców TPA sprzedaliśmy ok.

460 GWh energii.

Sprzedajemy energię róż-

nym odbiorcom, zarówno

indywidualnym, rozproszo-

nym, takim jak Tesco, czy du-

żym odbiorcom przemysło-

wym jak fabryka Opla w Gli-

wicach czy Zakłady Odsala-

nia Dębieńsko. Posiadamy

także wielu odbiorców z gru-

py C (napięcie nie wyższe niż

1 kV).

ZCh Police:

przesunięcie zadłużenia

Polskie Górnictwo Naftowe

i Gazownictwo zgodziło się

na przesunięcie terminu

spłaty zadłużenia przez Za-

kłady Chemiczne Police.

To kolejne przesunięcie ter-

minu spłaty zobowiązań.

Jest ono kontynuacją poro-

zumienia podpisanego

8 grudnia 2009 r.

ROZMOWA

Czy obowiązek giełdowy

wpłynie w wyraźny sposób

na ceny energii?

Przede wszystkim powinno to

wpłynąć na równe traktowa-

nie wszystkich uczestników

rynku energii zarówno tych

posiadających w skonsolido-

wanych strukturach potencjał

wytwórczy, jak również tych,

którzy takiego potencjału nie

posiadają. Powinno to dopro-

wadzić w konsekwencji do ob-

niżenia cen dla odbiorcy koń-

cowego, jednak nie będzie to

znacząca różnica.

DARIUSZ CIEPIELA*

Jak pan ocenia wprowa-

dzenie obowiązku sprzeda-

ży przez wytwórców ener-

gii na giełdzie?

GRZEGORZ GRABOWSKI**

Wprowadzenie obowiązku

sprzedaży przez wytwórców

energii na giełdzie to pozytyw-

ne zjawisko. To przede

wszystkim transparentność

w handlu energią. Obecnie po-

zycja skonsolidowanych pio-

nowo przedsiębiorstw energe-

tycznych jest znacznie silniej-

sza niż pozycja odbiorców,

w efekcie wytwórcy narzuca-

ją odbiorcom warunki trans-

akcji. Przykłady ostatnich

przetargów na sprzedaż ener-

gii pokazują, jak mocno prze-

wymiarowane są wymagania

w zakresie gwarancji zapłaty

i należytego wykonania umo-

wy, których koszty musi po-

nieść odbiorca, a które w zna-

czący sposób podnoszą cenę

zakupu. Na rynku energii na-

stąpiło odwrócenie roli, to

klient jest zobowiązany do po-

noszenia wszystkich zobowią-

zań i ryzyk związanych z za-

kupem energii, wytwórca nie

chce przejąć żadnego ryzyka.

Wprowadzenie obowiązku

jest właściwym krokiem

w kierunku konkurencyjnego

rynku energii.

Sprzedaż energii przez

giełdę powinna

doprowadzić do obniżenia cen

dla odbiorcy końcowego, jednak

nie będzie to znacząca różnica

Czy w 2010 roku spodziewa

się pan dużego wzrostu od-

biorców TPA (ThirdPart Ac-

cess – zasada dostępu

stron trzecich do sieci,

umożliwiająca zakup ener-

gii elektrycznej od dowolne-

go sprzedawcy – red.)?

Rok 2010 nie będzie zapewne

taki jak rok 2009, gdzie zna-

czący wzrost cen energii za-

chęcił wielu odbiorców do

szukania nowego sprzedaw-

cy. Liczymy na ok. 10–20

proc. wzrost sprzedaży do

odbiorców TPA w 2010 r. Już

odnotowujemy wzrost liczby

klientów w stosunku do roku

2009 i nadal prowadzimy ak-

cję sprzedażową, której ce-

lem jest pozyskanie nowych

klientów.

Za długie przerwy

w dostawach

Polskie Stowarzyszenie Ener-

getyki Wiatrowej oceniło stan

polskich sieci elektroenerge-

tycznych na podstawie

wskaźnika średniego czasu

trwania przerwy w dosta-

wach energii – SAIDI. Wskaź-

nik ten według ostatniego ra-

portu benchmarkingowego

URE wyniósł w 2008 roku

w Polsce 329 min. W najwyżej

sklasyfikowanych pod tym

względem Niemczech 17 min.

Drugie miejsce zajęła Austria

– ok. 45 min, dalej były Fran-

cja – ok. 55 min i Włochy

– ok. 60 min.

Gdzie PKP Energetyka ku-

puje energię?

PKP Energetyka kupuje więk-

szość energii bezpośrednio od

wytwórców lub też od spółek

obrotu powiązanych z nimi.

W 2010 roku w wyniku wzro-

stu obowiązków zakupu kolo-

rów jednostkowa cena energii

wzrosła o ok. 7 zł za MWh.

Dziś koszty obowiązków wy-

noszą ok. 37 zł na MWh (w ro-

ku 2009 były one na poziomie

prawie 30 zł). PKP Energety-

ka zoptymalizowała swoją

działalność i nie podniosła cen

w sposób proporcjonalny do

wzrostów tych obowiązków.

W kolejnych latach nastąpi

dalszy wzrost udziału procen-

towego obowiązków, co nie

oznacza jednak, że ceny ener-

gii muszą z tego powodu ro-

snąć. Dzisiaj poziom kosztów

nabycia praw majątkowych

do świadectw pochodzenia

jest równy opłacie zastępczej,

lub nieznacznie się od niej róż-

ni, ponieważ jest niewielka po-

daż kolorowej energii. Wraz

ze wzrostem podaży tej ener-

gii opłata zastępcza będzie

górną granicą, a ceny transak-

cyjne będą poniżej wysokości

opłaty zastępczej. Niższa ce-

na energii powinna kompen-

sować wzrost obowiązku.

Czy PKP Energetyka han-

dluje na Towarowej Giełdzie

Energii (TGE) i Platformie

Obrotu Energią Elektryczną

(POEE)?

Z handlu na TGE korzystamy

w znikomym stopniu, a więk-

szość transakcji na POEE do-

tyczy weryfikacji pozycji kon-

traktowej, czyli sprzedaży

nadwyżek energii lub doku-

pienie brakujących ilości.

Jakie ilości energii sprzeda-

je PKP Energetyka?

PKP Energetyka w 2009 r.

sprzedała prawie 3,6 TWh

energii. Zanotowaliśmy duży,

w porównaniu z 2008 rokiem,

prawie trzykrotny wzrost

sprzedaży energii do odbior-

ców końcowych korzystają-

cych z zasady TPA, czyli pra-

Seminarium

o giełdzie

energii

W dniach 28–29 kwietnia

2010 r. odbędzie się pierwsze

seminarium poświęcone no-

welizacji ustawy – Prawo

energetyczne, która otworzy-

ła odbiorcom końcowym do-

stęp do giełdy energii. Przed-

sięwzięcie organizowane jest

przez Towarową Giełdę

Energii i Forum Odbiorców

Energii Elektrycznej i Gazu.

Podczas spotkania zostaną

przedstawione m.in. zasady

uczestnictwa odbiorców na

TGE oraz możliwości budo-

wania przewagi konkurencyj-

nej uczestników rynku ener-

gii dzięki wykorzystaniu no-

woczesnych produktów, jakie

oferuje giełda. Uczestnicy za-

poznają się z nowymi zasada-

mi rozliczania kolorowych

certyfikatów, przyszłości

handlu uprawnieniami do

emisji czy korzyściami

z udziału w Rynku Praw Ma-

jątkowych i Rejestrze Świa-

dectw Pochodzenia. Patro-

nem medialnym seminarium

jest Dziennik Gazeta Prawna.

*Dariusz Ciepiela

dziennikarz miesięcznika Nowy

Przemysł i portalu wnp.pl

Jaki wpływ na PKP Energe-

tykę ma wzrost obowiązków

zakupu kolorowej energii?

**Grzegorz Grabowski

członek zarządu, dyrektor han-

dlowy PKP Energetyka

ENERGETYKA Płaszczyzny obrotu

GPW i PGE mają wspólny projekt utworzenia drugiej giełdy energii

W założeniu ustawodawcy

przepis art. 49a ustawy

– Prawo energetyczne ma

wpłynąć na poprawę warun-

ków konkurencji na rynku

energii i przyczynić się do

jego liberalizacji.

Wprowadzenie obowiązku do-

konywania obrotu energią

w dopuszczonych prawem

formach ma na celu zapobiec

negatywnym zjawiskom, któ-

re pojawiły się na rynku ener-

gii w związku z konsolidacją

przedsiębiorstw energetycz-

nych oraz zawyżaniu przez

przedsiębiorstwa energetycz-

ne wysokości rekompensat

przysługujących im z tytułu

pokrywania kosztów osiero-

conych (wskutek ustawowego

rozwiązania kontraktów dłu-

goterminowych sprzedaży

mocy i energii elektrycznej,

tzw. KDT-ów).

wodawcy zawartymi w uza-

sadnieniu do nowelizacji), że

ratio legis przepisu art. 49a

ustawy – Prawo energetyczne

to przede wszystkim wzmoc-

nienie mechanizmów rynko-

wych w sektorze energetyki i

wyeliminowanie negatyw-

nych zjawisk pojawiających

się w zakresie obrotu energią

elektryczną. W związku z tym

interpretację obowiązków

wynikających z tego przepisu

należy przeprowadzać za-

wsze mając na uwadze cel, ja-

ki przyświecał ustawodawcy,

czy sprawnie funkcjonujący

i konkurencyjny rynek energii

w Polsce.

sze – w każdym z krajów Unii

Europejskiej funkcjonuje jed-

na giełda energii i nie ma na

tej płaszczyźnie konkurencji.

Po drugie – giełdowy obrót

energią elektryczną w ra-

mach państw europejskich

zmierza w stronę koncentra-

cji i tworzenia płaszczyzn ob-

rotu na wzór skandynawskie-

go Nord Pool (rynek giełdowy

obejmujący Norwegię, Szwe-

cję, Finlandię i Danię).

Należy jednak wziąć pod

uwagę, że przepisy prawa pol-

skiego nie zawierają żadnego

zakazu tworzenia większej ilo-

ści giełd towarowych, na któ-

rych można dokonywać obro-

tu energią elektryczną. Utwo-

rzenie zatem drugiej giełdy

energii nie będzie stało

w sprzeczności z przepisami

dotyczącymi funkcjonowania

giełd towarowych, nie naruszy

także przepisów dotyczących

ochrony konkurencji i konsu-

mentów. Istnieje oczywiście

ryzyko naruszenia warunków

konkurencji na rynku energii

w przypadku, gdyby tworzone

giełdy energii stały się płasz-

czyznami obrotu jednej grupy

energetycznej i zostały przez

nią zdominowane. Podkreślić

należy jednak, że niebezpie-

czeństwo to dotyczy nie tylko

giełd towarowych, ale także in-

nych form obrotu energią.

Z tego względu tak istotne

jest wyposażenie organu regu-

lacyjnego w instrumenty sku-

tecznego wpływania na rynek

energii, ponieważ to właśnie

regulator rynku energii (pre-

zes Urzędu Regulacji Energe-

tyki) oraz organy sprawujące

nadzór nad obrotem giełdo-

wym i rynkami regulowanymi

odpowiedzialne będą za pra-

widłowe funkcjonowanie po-

szczególnych form obrotu.

energii, jeśli PGE zakontrak-

towało całą energię wytwo-

rzoną do 2016 roku? Z tego

właśnie względu oraz biorąc

pod uwagę możliwość wypa-

czenia sensu art. 49a ustawy

– Prawo energetyczne (czyli

możliwość zaburzenia jawno-

ści, przejrzystości i konkuren-

cyjności obrotu energią elek-

tryczną) szczególnie ważna

jest w tym przypadku rola

prezesa Urzędu Ochrony

Konkurencji i Konsumentów.

Dziś UOKiK, pomimo cią-

głych informacji od przedsię-

biorstw energetycznych, nie

prowadzi żadnego postępo-

wania w przedmiocie naduży-

wania pozycji dominującej

przez PGE. Jednakże utwo-

rzenie własnej giełdy energii

może być już krokiem za

daleko.

Kontrowersyjny pomysł

Aktualnie giełdowy obrót

energią odbywa się za pośred-

nictwem jednej giełdy, Towa-

rowej Giełdy Energii S.A.

(TGE). Pomysł utworzenia

drugiej giełdy energii może

wydawać się kontrowersyjny

z dwóch powodów. Po pierw-

Wymóg konkurencji

Warto w tym miejscu zasta-

nowić się nad pewną sprzecz-

nością – jaki jest cel PGE w

utworzeniu nowej giełdy

> Więcej informacji oraz formu-

larz zgłoszeniowy na stronie

Towarowej Giełdy Energii

www.tge.pl

Intencje ustawodawcy

Zatem należy przyjąć założe-

nie (zgodnie z intencjami usta-

dr Filip Elżanowski

ekspert w dziedzinie prawa energe-

tycznego oraz innych przepisów

dotyczących rynków regulowanych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: